Kripto sanat

[bullvar_katip]

Kripto sanat (ayrıca Kriptosanat olarak da yazılabilir), blokzincir teknolojisi ile ilişkili bir sanat kategorisidir. 2010'ların ortalarında Bitcoin ve Ethereum gibi blokzincir ağlarının gelişimini takiben niş bir sanatsal çalışma tarzı olarak ortaya çıkan kripto sanat, merkeziyetsizleştirilmiş (EN: decentralised) bir anlayışla herkesin işlem yapabileceği; dijital sanat eserleri için alım, satım ya da birikim yapabildiği temel bir teknoloji sağlamasıyla geniş kitleler tarafından olarak kabul görüp; hızlı ve büyük bir popülarite kazandı. Tanımı Terim için üzerinde mutabık kalınan bir tanım bulunmamakla birlikte, şu anda kripto sanatçıları ve koleksiyonerleri arasında iki ortak yorum var. Birincisi, kripto-temalı sanat eserleri veya blok zinciri ve kripto para birimi teknolojisi ile ilişkili olarak kültür, politika, ekonomi veya felsefeye odaklanan konularla ilgili olanlar. İkinci ve daha popüler tanım, bir sanat eserinin sahipliğini, aktarımını ve satışını kriptografik olarak güvenli ve doğrulanabilir kılan, doğrudan bir blok zincirinde değiştirilemez token (NFT, Non-Fungible Token) biçiminde yayınlanan dijital sanat eseri anlayışını tanımlar. Bununla birlikte, kripto sanatını resmi olarak tanımlamaya çalışırken genellikle kafa karışıklığı ortaya çıkabilir, çünkü bazı belirsizlikler ve ince detaylar bunu yapmayı oldukça zorlaştırır. Örneğin; blokzincir teknolojisi, önceden var olan fiziksel sanat eserlerini sahteciliklerden ayırmak ve fiziksel izleyiciler veya etiketler aracılığıyla sahipliklerini doğrulamak için kamuya açık olarak kaydetmek ve doğrulamak için de kullanılmıştır. Bu tür sanat eserlerinin kripto sanatı olarak sınıflandırılıp sınıflandırılamayacağı belli değil. Tarihçesi 2014 Monegraph, sanat eserlerini Bitcoin blok zincirine kaydetmek için ilk pazaryeri uygulamasını başlattı. 2015 Sara Meyohas isimli bir sanatçı; Şubat ayında, "Sanat Satın Almak ve Sanatçıya Yatırım Yapmak için bir kripto para birimi" olan Bitchcoin'i piyasaya çıkardı. Ascribe; Haziran ayında, sanatçıların kendi eserlerine sahiplik hakkı elde etmesini sağladı. Verisart; Temmuz ayında, "Sanat eserlerinin özgünlüklerini doğrulamak için Blokzinciri kullanın" tanımıyla küresel bir eser kayıt sistemini çıkardı. 2016 Ekim ayında, Rare Pepe ticaret kartları Counterparty platformu kullanılarak Bitcoin blokzincirinde piyasaya sürüldü. 2017 Mayıs ayında, bir dijital kart ticareti oyunu olan Curio Cards Ethereum blokzincir ağında başlatıldı. Haziran ayında, CryptoPunks kullanıma sunuldu. Ethereum blokzincir ağındaki NFT'lerin kontratlarının erken dönem kullanımlarındakine benzer bir şekilde; CryptoPunks da 10,000 adet olacak şekilde limitlenerek, algoritmik olarak oluşturulup; düşük çözünürlüklü, portre(dikey) tarzda, dijital figürler olarak sunuldu. Ekim ayında, DADA.nyc, Ethereum'da ilk sınırlı sayıda "Creeps and Weirdos" koleksiyonunu piyasaya sürdü. Kasım ayında, Cryptokitties piyasaya çıktı. Ethereum blokzincirinde sanal kedileri NFT şeklinde toplayıp, yetiştirip ve satabildiğiniz bir çevrimiçi oyun. Bir hafta içinde 1 milyon dolardan fazla işlem hacmi kaydetti. 2018 Ocak ayında, Kittyhats; Cryptokitties için dijital aksesuarlar satmaya başladı. 13 Ocak'ta, kripto sanatına adanmış yıllık bir festival olan ilk Rare Art Fest (RareAF) New York'ta düzenlendi. Louis Parker, Homer Simpson'ın Pepe tarzı bir yorumunu içeren bir NFT koleksiyonu olan "Homer Pepe" kartının 39.200 dolara satıldığı etkinlikte Rare Pepe müzayedesi düzenledi. Temmuz ayında; Christies's, Londra'da Elliot Safra ve Anne Bracegirdle tarafından organize edilip, blokzincire ithaf edilen ilk Sanat+Teknolojisi Zirvesini (İngilizce: Art+Tech Summit) sundu. Etkinlik, Artnome.com'dan Jason Bailey moderatörlüğünde; CryptoPunks'tan Matt Hall, The RARE Network'den John Zettler ve DADA.nyc'den Judy Mam ile dijital sanat üzerine bir tartışma paneli gerçekleştirildi. Ayrıca Bakınız Kripto Para Değiştirilemez Token Blokzincir Kaynakça Kategoriijital sanat Kategori:Kripto sanat Kategori:Blok zincirleri Kategori:Sanat Kategori:Sanat akımları Kategori:Sanat eserleri