Kürt İstiklâl Komitesi

[bullvar_katip]

Kürt İstiklâl Komitesi (Ekrem Cemilpaşa'ya göre, "Azadi", İhsan Nuri Paşa'ya göre, "Kürdistan Bağımsızlık Komitesi", Nuri Dersimi'ye göre, "Kürt İstiklâl Cemiyeti"), Kürt aşiret ve nüfuz sahiplerinin kurmuş olduğu, hedef olarak bağımsız bir Kürdistan seçilen Kürt gizli örgütü. Bu örgüt hakkında fazla bilgi yoktur. Dönemin siyasal koşulları nedeniyle üyeleri de gizli tutulmuştur. Cemiyete en büyük destek aşiret liderleri tarafından yapılmıştır bu yüzden cemiyetin önderlik kadrosu aşiret ileri gelenlerinden oluşmaktadır. Cemiyetin Bazı Bilinen yöneticileri Cibranlı Halit, Kurucu / başkan Yusuf Ziya Bey, yönetici / üye Ali Rıza Bey yönetici / üye Faik Bey, yönetici / üye Mela Abdurrahman, yönetici / üye Seyyid Abdülkadir, üye İdamlar Cibranlı Halit 20 Aralık 1924'te Erzurum'da tutuklandı ve Süvari Tümen Komutan Vekili Albay Ferit Bey başkanlığında kurulan Bitlis Harp Divanı'nda yargılandı. Hıyanet-i Vataniye Kanunu gereğince verilen karar sonucu 14 Nisan 1925 saat 5.30'da Bitlis'te Yusuf Ziya Bey, Yusuf Ziya'nın kardeşi Teğmen Ali Rıza Bey, Yusuf Ziya'nın damadı Faik Bey ile Mela Abdurrahman ile birlikte kurşuna dizildi. Bitlis Harp Divanı tutanakları günümüze değin açıklanmamıştır. Şeyh Said İsyanı Şeyh Said'in damadı olan Cibranlı Halit'in ölümünden sonra Şeyh Said aynı amaçlar doğrultusunda bir örgüt yapılanması kurmuştur. Azadi Cemiyeti üyelerinin desteklediği ayaklanma, ordu tarafından bastırılmış ve ayaklanmanın sorumluları idam edilmiştir. Kaynakça Oğuz Aytepe, "Kürt İstiklal Komitesi", Tarih ve Toplum, 173, s. 45-49. Nuri Dersimi:Kürdistan Tarihinde Dersim, Halep, 1952, (Komkar Yayınları, Köln, 1988) Hıdır Göktaş: Kürtler, İsyan-Tenkil, İstanbul, 1991 Faik Bulut: Dersim Raporları, İstanbul, 2005, ISBN 975-6106-02-6 Uğur Mumcu, Kürt - İslam Ayaklanması 1919-1925, Tekin Yayınları, İstanbul, 1991, s.33-40. ISBN 975-478-088-9 Kadim Laçin, 'Koçgiri'siz Cumhuriyet', Mayıs 2009, www.kadimlacin.com, ISBN 9789562599 Ebubekir Hazim Tepeyran, Hatıralar, Pera Turizm ve Ticaret A.Ş.,1998 Kategori:Kürt örgütleri