Kutup-halkalı galaksi

[bullvar_katip]

[[Dosya:NGC 4650A I HST2002.jpg|sağ|küçükresim|140px|NGC 4650A, kutup-halkalı gökadalara bir örnek. Kaynak:Hubble Uzay Teleskobu/NASA/ESA.]] [[Dosya:NGC660.jpg|küçükresim|sol|upright=1.8|NGC 660 kutup-halkalı gökada.]] Kutup-halkalı gökada, gökada kutuplarının etrafında dönen, gaz ve yıldızların oluşturduğu halkasıyla bir gökada türüdür. Bu kutup halkalarının, iki gökadanın birbirleriyle etkileşime girdiklerinde ortaya çıkan kütleçekimsel etkiyle oluştuğu düşünülmektedir. Başka bir olasılık da çok yakından geçen bir gökadanın etkisiyle koparılmış olan maddeden oluştuğudur. Diğer bir olasılık ise, küçük bir gökadanın daha büyük bir gökadayla dönüş düzlemine dikey olarak çarpışması sonucu küçük gökadanın kutup-halkasına dönüşmüş olabileceğidir. En iyi bilinen kutup-halkalı gökadalar S0'lardır (merceksi gökadalar), fakat bu gökadalar fiziksel görünüş açısından birçok eliptik gökadanın da yer aldığı geniş bir kategorinin parçasıdır. İlk olarak tanımlanan dört S0 gökadaları; NGC 2685, NGC 4650A, A 0136 -0801, ve ESO 415 -G26 kutup-halkalı gökada olarak saptanmışlardır. Bu gökadalar üzerinde çok çalışılmış olsa da o zamandan beri daha pek çok kutup-halkalı gökada tespit edilmiştir. Merceksi gökadaların %5'inin yaşamlarının bir noktasında kutup-halkaları olabileceği düşünülmektedir. İlk kutup-halkalı eliptik gökadalar 1978 yılında tanımlanmıştır. Bu gökadalar; NGC 5128, NGC 5363, NGC 1947 ve Cygnus A'dır. Ayrıca bakınız Kutup-halkalı gökadalar dizini Halka gökada Kaynakça Dış bağlantılar Astronomy Picture of the Day Polar Ring Galaxy NGC 4650A - 10 Mayıs 1999 Polar Ring Galaxy NGC 2685 - 16 Şubat 2007 Polar Ring Galaxy NGC 660 - 3 Aralık 2009 Internet Voters Get Two Galaxies in One from Hubble X marks the spot in dark matter web - Polar ring galaxies offer first-hand evidence of the existence of the cosmic web, New Scientist, 29 Şubat 2008 Kategori:Biçimsel galaksi sınıfları