Laçın (rayon)

[bullvar_katip]

Laçın Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir. Rayonun merkezi Laçın şehridir. Hakkında Laçin ili Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güneybatısında, Ermenistan ile Dağlık Karabağ bölgesi arasındaki Zengezur'un doğusunda yer almaktadır. Kuzeyden Kelbecer, doğudan Hocalı, Şuşa ve Hocavent, güneyden Kubadlı rayonları, batıdan ise Ermenistan Cumhuriyetiyle sınırı bulunmaktadır. Laçin Rayonu 1924 yılında kurulmuştur. İl olarak resmi kayıtlara geçmesiyse 08 Ağustos 1930 tarihine rastlar. Yüzölçümü 1.84 bin km2, nüfusu 72,4 bin (01.04.2013) kişidir. Laçin Rayonunda 1 şehir (Laçin), 1 kasaba (Kaygı), 125 köy vardır. Laçin ilinin sınırları içinde 200'e yakın tarihi, kültürel ve mimari anıtlar, onlarca kurgan, kale tipi arkeoloji açısından yararlı olan anıtlar, mezar anıtları, stellalar, at, koç figürleri, resimli taşlar mevcuttur. Ayrıca bu bölgede maden su kaynakları oldukça fazladır. 18 Mayıs 1992 yılından 1 Aralık 2020'ye dek bölge Ermenistan Cumhuriyeti'nin işgali altındaydı. Ermeniler İkinci Karabağ Savaşı'nda alınan ağır yenilgi sonrası imzalanan ateşkes gereği 1 Aralık 2020'de Laçın Koridoru üzerinde bulunan Laçın şehri ve çevresindeki iki köy dışında rayonu boşaltıp Azerbaycan'a geri vermiştir. İşgalden önce il sınırları içinde 217 kültür müessesesi, 142 sağlık ocağı, 133 yönetim birimi ve işletme, 100 eğitim kurumu, 5 kreş, 5 müzik okulu, 1 yatılı okul, 1 teknik meslek lisesi, 1 postane ve diğer kurumlar bulunmaktaydı. Laçın Rayonu Ermenistan ile Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında Laçın koridoru denilen geçit bölgesi oluşturulmaktadır. İkinci Karabağ Savaşı sonrası koridorun güzergahı Laçın şehrinin biraz güneyine kaydırılmıştır. Bunun sonucunda 26 Ağustos 2022'de koridorun eski güzergahı üzerinde bulunan Laçın şehri ve çevresindeki Zabuh ve Sus köyleri Azerbaycan'a teslim edilmiş ve böylece 30 yıl sonra rayonun tamamında Azerbaycan kontrolü yeniden sağlanmıştır. Kaynakça Ayrıca bakınız Kürdistan Uyezdi Dış bağlantılar Demographic Crisis in Lachin An eyewitness report of conditions in 2001