Litopterna

[bullvar_katip]

Litopterna (Grekçe: "pürüzsüz topuk"), Paleosen ila Pleyistosen devirleri arasında Güney Amerika ve Antarktika'da yaşamış toynaklı grubu. En iyi bilinen örneği Macraucheniadır. Açıklama [[Dosya:Macraucheniidae skulls.jpg|sağ|260x260px|küçükresim|Macrauchenid kafatasları; A: Theosodon, B: Scalabrinitherium, C: Macrauchenia, n: nazal kemikler, Robert Bruce Horsfall, 1913]] Litopternler, diş söz konusu olduğunda nispeten muhafazakardı ve grubun ilk üyelerinin dişleri, özellikle Güney Amerika grubu Didolodontidae olmak üzere kondilartların dişlerine benziyor. Hatta bazı yazarlar ikincisini Litopterna'ya dahil etmişlerdir. Kronlar genellikle düşüktür ve loph'ların gelişimi zayıftır. Buna karşılık, uzuvlar, toynaklıların en gelişmişleriydi ve üçüncü parmağı (orta) baskın bırakarak yan parmakları küçültme eğilimi güçlüydü. İki ana litoptern grubundan, proterotherioideanlar at benzeri yapıları ile dikkat çekiciydi ve Miyosen üyesi Thoatheriumun uzuvlarının tek parmaklı, olağanüstü bir durumu vardı. Diğer grup, macrauchenioideanlar, uzun boyunları ve uzuvları ve neredeyse eşit üç parmaktan oluşan geniş ayakları ile her zaman deve benzeri olarak tanımlanır. Grup ayrıca Eosen'de Antarktika'da Victorlemoinea'nın dişleriyle temsil edilir. Plio-Pleistosen Macrauchenianın burun deliği kafatasının üzerinde yüksekte açılmıştır, bu da alternatif olarak bataklık bir habitatla veya buharlaşma yoluyla beyni serin tutma ile ilişkilendirilmiş olsa da, bir hortumun mevcut olduğu inancına yol açmıştır. Bu cins aynı zamanda tüm litopternler arasında yüksek taçlı ve lophodont olan en türetilmiş azı dişlerine sahiptir. Sistematik Daha önce Litopterna'nın meridiungulatlarla mı yoksa tek toynaklılarla mı birlikte sınıflandırılacağı tartışmalıydı. Macrauchenia'nın mitokondriyel DNA sıralaması, litopternlerin mevcut en yakın akrabalarının tek toynaklılar olduğunu gösterdi. Son ortak atalarının ise 56.64–77.83 milyon (~66 myö) yıl önce yaşadığı belirlendi. Litopternler güncel olarak, Pan-Perissodactyla'da, tek toynaklıların kardeş grubu olarak sınıflanır. Bir 2017 çalışmasına göre oluşturulmuş kladogram: Taksonomi Takım/Alt takım Litopterna Eolicaphrium Lambdaconus Paulogervaisia Proacrodon Proadiantus Familya Protolipternidae - incertae sedis Asmithwoodwardia Miguelsoria Protolipterna Üst familya Macrauchenioidea Familya Adianthidae Adianthinae Adianthus Proadiantus Proheptaconus Thadanius Tricoelodus Indaleciinae Adiantoides Indalecia Proheptoconus Familya Macraucheniidae Familya Mesorhinidae Coelosoma Mesorhinus Pseudocoelosoma Familya Notonychopidae Notonychops Requisia Familya Sparnotheriodontidae Notiolofos Notolophus Sparnotheriodon Üst familya Proterotherioidea Familya Proterotheriidae Kaynakça Dipnotlar Kitap Kategori:Litopterna Kategorialeosen devri memelileri Kategori:Eosen devri memelileri Kategori:Oligosen devri memelileri Kategori:Miyosen devri memelileri Kategoriliosen devri memelileri Kategori:Buzul Çağı memelileri Kategori:1889'da tanımlanan fosil taksonları Kategori:Florentino Ameghino tarafından adlandırılmış taksonlar