Lurlar

[bullvar_katip]

Lurlar (Lurca: لور, Kürtçe: Lor, ), İranlı bir halktır. Batı kuzeybatı ve güney batı İran'da Luristan, Huzistan, Hamedan, Çaharmahal ve Bahtiyari, İsfahan ve İlam eyaletlerinde yaşarlar. Bir İran dili olan Lurca'yı konuşurlar. Şeref Han'ın Şerefname'sinde Lurların Kürt, Lurcanın Kürtçenin lehçesi olduğunu belirtmiştir. Tarihi analizlerde Lurca; İran'ı diller olan Talisce, Gilekçeye benzediği için bu halkların akrabası olduğu düşünülmektedir. 1996 nüfus sayımına göre nüfusları 4,1 milyondur. 2015'te tahmini 8 milyondan fazla kişinin anadili Lurca'dır. 16. yüzyılda yazılan Şerefname'de Lurlar'ın Kürt olduğu belirtilmiştir. Ayrıca 11. ve 15. yüzyılları arasında hüküm sürmüş Hezâresbîler hanedanlığı da Luristan Atabeyliği ismini kullanmıştır. Türk seyyah Evliya Çelebi'nin yazdığı Seyahatname'de Bingöl yaylasının halkını "Zaza, Lolo, İzol, Yezidi, Halti, Çekvani, Şikaki, Kiki (...) gibi Kürt aşiretleri" olarak sıralamaktadır. Ancak, burada halen de aynı bölgede yaşayan Lolan aşireti kastedilmektedir. 10. yüzyıl tarihçilerinden Mesûdî (ö. 956) Kürt kabilelerinin isimler arasında Luriyye isimli bir aşiretten de bahseder. 13. yüzyıl tarihçisi ve seyyahı Yâkūt el-Hamevî de İsfahan ile Hûzistan arasındaki dağlık bölgede yaşayan bazı Kürt kabilelerini Lurr adıyla anar ve yaşadıkları bölgeye de Bilâdü’l-Lurr veya Luristan denildiğini belirtir. Lur isminin Luristan coğrafyasında sabit etnik bir karşılığı halen yok. Çünkü bu ismi kendisine atfeden lur kabileleri dışında birçok şii kürt aşiretleride alt kimlik olarak lur (yani kendi deyimleri ile Lur Kürtleri) kavramını benimser ve hatte Feyli diye bilinen kürt aşiret grubu kendi lehçesine dahi kısmen 'Luri' ya da 'Kurdi Luri' der. Yani lur ismi aslında etnik bir terimden ziyade sosyal bir terimdir, Güney Zagrosta aynı yaşam tarzına sahip ve genelikle göçebe olan irani şii kabileler kendine lur veya lisana göre luri kürtleri derken, Orta Zagroslarda sunni olanlar ise daha çok kürt termine etrafında toplanmış bulunuyor. Lurca diline ek olarak, Lur kıyafetleri Lurları diğer etnik gruplardan ayırır. Ayrıca Lur dans (Bâzi), Lurların bir diğer etnik simgesidir. Dil Lurca, Hint-Avrupa dil ailesinden İran dillerine bağlıdır. Rihard N. Frye, şöyle söylemiştir; ''Lurlar ve onların dilleri Fars bölgesinin Farsları ile yakından ilgilidir. Ve doğal olarak İranlı halkların güneybatı kolundandırlar. Lurca, Farsça gibi bir Güneybatı İran dilidir. Ayrıca bakınız Kerim Han Zend Zendler Kaynakça Dış bağlantılar Lur - Lor Köken bilgisi Kategori:Lurlar