Lythronax

[bullvar_katip]

Lythronax, Geç Kretase döneminde Kuzey Amerika'da yaşamış, tyrannosauridae familyasından bir teropod dinozor cinsidir. Tip ve tek türü 2013'te tanımpanan Lythronax argestestir Kökenbilim Cins adı olan Lythronax, büyük dişleri ve etobur yaşam biçimi atıfta bulunularak "kan kralı" olarak çevrilebilir. Tür adı olan argestes ise, ozan Homeros'un güneybatı coğrafi konumuna atıfta bulunan güneybatı rüzgarından gelir. Keşif ve tanımlama sağ|260x260px|küçükresim|Lythronaxın bulunduğu alan. [[Dosya:Journal.pone.0079420.g001.tif|sağ|260x260px|küçükresim|Lythronaxın (A) Teratophoneus (B) adlı tyrannosaurid ile karşılaştırılması.]] Lythronaxın bilinen tek örneğinin (UMNH VP 20200') taşılları 2009 yılında Scott Richardson tarafından Utah'da keşfedildi. Dinozorun çıkarıldığı kayaların yaşı geç Kretase dönemine (Kampaniyen) tarihlenir – yaklaşık 80 milyon yıl öncesi. Lythronax iskeletinin büyük bir kısmı bilinmemektedir; kafatasının büyük oranda korunmuştur, ancak onun dışında pek iyi korunmuş kalıntısı bulunmamaktadır. Açıklama 260x260px|sağ|küçükresim|Bir insanla boyut karşılaştırması. Holotipin kafatasının bir metre uzunluğunda, baştan kuyruğa toplam 7 ila 8 metre uzunluğunda ve yaklaşık 2,5 ton ağırlığında olduğu tahmin edilir. Bu da onu zamanının en büyük kara etoburlarından biri yapar. Lythronax, Gorgosaurus ve Daspletosaurus gibi kuzeyde bulunan daha sonraki tyrannosaurid dinozorlarına özgü dar, aerodinamik bir kafatasına sahip olmak yerine, Tyrannosaurus ile arkaya doğru genişleyen bir kafatası paylaştı. Bu, etoburlara güçlü çene kasları için ekstra alan sağlar ve ayrıca gözlerini iki gözle görüşe (binoküler) izin verecek kadar yanlara yerleştirme avantajına sahiptir. Tanımlayıcı yazarlar Lythronaxı Tyrannosaurusun atası olarak kabul etmez. Çalışmanın ortak yazarı ve NHMU paleontoloji sorumlusu Randall Irmis'in dinozorla ilgili bir basın toplantısındaki yorumlaması, Lythronax Tyrannosaurus için bir atadan çok “büyük bir amcaydı" şeklindeydi. Tanımlayıcılardan Loewen bir gazeteye "Tyrannosaurusun atası aynı zamanda Lythronaxın da atası, yani bu iki yırtıcı, daha da eski bir ortak atadan ayrılan yakın soyları temsil ediyor" dedi. Lythronax, ünlü Tyrannosauridae familyasının ilk örneklerindedi, ancak Tyrannosaurus gibi gelişmiş tyrannosauridlere çok benzerdi. Bu, aynı dönem aralığında daha da fazla tyrannosauridin bulunmayı beklediğini gösterir. Sınıflandırma Filojeni Loewen vd. 2013 tarafından oluşturulmuş Tyrannosauridae kladogramı. Ayrıca bakınız Tyrannosauridae Tyrannosaurus Dış bağlantılar Kaynakça Kategori:Tyrannosauridae Kategori:2013'te tanımlanan fosil taksonları