M4 (İstanbul metrosu)

[bullvar_katip]

M4 (Kadıköy - Sabiha Gökçen Havalimanı) Metro Hattı, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda yer alan metro hatlarından biridir. Anadolu Yakası'nın ilk metro hattı olma özelliğini taşır. İlk istasyonu Kadıköy, son istasyonu ise Sabiha Gökçen Havalimanı olmak üzere 23 istasyonu mevcuttur ve istasyonlar tamamen yer altındadır. Kadıköy ve Ayrılık Çeşmesi istasyonları ile Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı arasındaki istasyonlar hariç, hat 'e paralel gider. 17 Ağustos 2012 tarihinde Kadıköy - Kartal, 10 Ekim 2016 tarihinde Kartal - Tavşantepe uzatması ve 2 Ekim 2022 tarihinde Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı uzatması hizmete girmiştir. M4 hattı, uzunluğu ile İstanbul'da M11 hattından sonraki en uzun ikinci metro hattıdır. Hattaki toplam seyahat süresi 52 dakikadır. Metro hattının Tavşantepe - İçmeler/Tuzla Belediyesi arasındaki uzatması İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından inşa edilmekte olup 2030'a kadar hizmete girmesi planlanmaktadır. Tüm inşaat çalışmaları bittiğinde hattaki işletme M4ᴀ ve M4ʙ olarak ikiye ayrılacaktır. Tarihçe Başlangıçta Harem - Tuzla Hafif Raylı Sistemi olarak düşünülmesine rağmen Marmaray projesiyle bütünleştirilmesinin daha uygun olacağı düşünülerek hattın başlangıç noktası Kadıköy’e kaydırılmıştır. Projeye göre Kadıköy - Acıbadem arası delme tünel, Acıbadem’den Kartal Köprüsü'ne kadar olan kısmın ise hemzemin olarak inşa edilmesi kararlaştırılmıştır. Yıllarca İBB ve Karayolları Genel Müdürlüğü arasında süren mülkiyet problemleri yüzünden hayata geçirilemeyen proje için 2002′de iki kurum arasında bir protokol imzalanarak, Harem - Tuzla arasında 'ün orta refüjü İBB’ye devredilmiştir. Ocak 2005′te Anadoluray Grubu (Yapı Merkezi - Doğuş - Yüksel - Yenigün - Belen İnşaat Ortak Girişimi) ile sözleşme imzalanmış ve 29 Ocak 2005′te de temel atılmıştır. Çalışmalara başlandıktan sonra, yapılan analizlerde aksında yaşanan yoğunluğun enerji maliyetinin yıllık yaklaşık 80 milyon dolar ve zaman kaybının ise yaklaşık 120 milyon dolar olduğu, inşaat maliyetleri çevresel faktörler ve artacak yoğunluk da göz önünde bulundurulduğunda kısa sürede (yaklaşık 6,5 yıl) kendini amorti edeceği ortaya çıkmıştır. İnşaat aşamasında 'ün kısmen trafiğe kapatılacak olması, raylı sisteme ayrılacak bölüm dolayısı ile yolun kalıcı olarak daralacak olması, hafif raylı sistemin ihtiyaca tam olarak cevap veremeyecek olması gibi etkenler de göz önüne alınarak İTÜ görüşü, İETT önerisi ve UKOME kararıyla 2005 yılı Temmuz ayında sistemin tamamen yer altında ve metro standartları ile inşasına karar verilmiştir. Hattın metro olarak inşa edilmesi kararından sonra projeler gözden geçirmiş, Ocak 2008′de ikmal işleri ihalesini Avrasya Metro Grubu (Astaldi - Makyol - Gülermak) kazanmış ve Mart’ta yer teslimi yapılıp inşaata başlanmıştır. Tüneller 2 yılda kazılarak 2010 yılında bitirilmiştir. Metro araçlarıyla ilgili aranılan niteliklerde en uygun teklifi sunan İspanyol CAF firması ile Eylül 2009′da sözleşme imzalanmış ve vagon üretimleri başlatılmıştır. İlk vagonlar da 2011 Ocak'ta gelmiştir. Birkaç aylık test sürüşleri ve bazı sorunlar nedeniyle geciken hat, 17 Ağustos 2012'de dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ve çeşitli bakanların katılımıyla hizmete girmiştir. Metro hattının Kadıköy, Ayrılık Çeşmesi, Ünalan ve Göztepe istasyonları deniz seviyesinin altındadır. İstasyonlar arası mesafe ortalama olarak 1300 metre olup, birbirine en yakın istasyonlar 800 metre mesafe ile Maltepe ve Huzurevi, en uzak istasyonlar ise 2300 metre mesafe ile Bostancı ve Küçükyalı’dır. Hattın kumanda merkezi Esenkent'te, deposu ise Maltepe'de konumlandırılmıştır. Hattın vizyon planlarında Kurtköy YHT Garı bölgesinde bir depo sahası daha yapılması planlanmaktadır. Hattın tasarımı 90 saniye aralıkla işletmeye imkân vermektedir. 2600 kişi kapasiteli 8′li metro dizilerine göre tasarlanan peronlara sahip metro hattında kullanılan araçlar enerji temininde rijit katener sistemini kullanmaktadır. Tüm istasyonlarda yürüyen merdivenli giriş-çıkışların yanı sıra engeli asansörü de bulunmaktadır. güzergâhındaki tüm istasyonlarda karayolunun kuzey ve güney taraflarında giriş-çıkışlar ve bu giriş-çıkışları birbirine bağlayan alt geçitler vardır. Hatta 100 yeni vagon alımı için 23 Mart 2023'te ihale ilanına çıkılmıştır. 11 Mayıs 2023'te yapılan ihaleyi 5 milyar 100 milyon liralık teklifiyle Bozankaya firması kazanmış olup sözleşme 24 Temmuz 2023'te imzalanmıştır. İşletme bilgileri İşletmeci: Metro İstanbul Hat uzunluğu: 33,5 kilometre Hat açıklığı: 1435 milimetre İstasyon sayısı: 23 (işletmede olan), 6 (inşaatı devam eden) Vagon sayısı: 144 Araç seti: 36 adet 4'lü vagon Vagon Dizilimi: 4 Vagon ve 4+4 Vagon Araç Marka / Model: CAF Sefer süresi: 52 dakika İşletme saatleri: 06.00 - 00.00 Günlük yolcu Sayısı: 400.000 yolcu/gün Sefer sıklığı: 4 dakika (pik saatlerde) Kumanda merkezi: Esenkent Yerleşkesi Depo merkezi: Maltepe Yerleşkesi (52 vagon kapasiteli depo alanı, 32 vagon kapasiteli bakım atölyesi) Hat voltajı: 1500 V DC Sürüş modu: ATO, ATP Tren Kodları: • M4ᴀ Kadıköy - Sabiha Gökçen Havalimanı• M4ʙ Kadıköy - Tuzla Teknik bilgiler Çift hatta toplam tünel uzunluğu: 67.80 km (bağlantı tünelleri, şaftlar, merdiven tünelleri dâhil) Toplam proje maliyeti -Tavşantepe uzatması ve vagonlar dâhil- 3 milyar 100 milyon Türk lirası. Hat için 120 vagon alındı. Tavşantepe uzatması üzerine sipariş sayısı 144'e çıkarıldı. 5.350 ton ray kullanıldı. Rayları birleştirmek için 5.500 kaynak yapıldı. Ray altına uygulanan ve titreşimleri önleyen elastomer mesnet malzemesi, Türkiye’de kullanılan en kalın ve en fazla titreşim önleyen yastık. Dizgede toplam 69 giriş, 315 turnike(30 Engelli), 85 asansör ve 335 yürüyen merdiven var. Vagonların özellikleri Önceki vagonlardan farklı olarak bu hatta trenler istendiğinde vatmansız olarak kullanılabilme özelliği vardır. Bu sayede vagonların parklanma, tamir-bakım atölyesi gibi yerlere erişimi kontrol merkezinden sağlanmaktadır. Vagonlar arası geçiş sayesinde yolcular homojen olarak dağılabilmektedir. Isıtma, soğutma, havalandırma, kamera sistemi, dinamik yol göstergesi ve LCD ekranlar mevcuttur. Titreşim ve ses izolasyonu yapılmıştır. Etaplar İstasyonlar Not: Fevzi Çakmak - Hastane, Yayalar - Şeyhli, Kurtköy, Sabiha Gökçen Havalimanı istasyonları ile ortak istasyondur ve trenler aynı peronu ortaklaşa kullanıcaktır. Not: Kaynarca Merkez istasyonu ile ortak istasyondur, fakat trenler farklı peronları kullanacaktır. İstasyon özellikleri İstasyon uzaklıkları İstasyonların platform ortası baz alınarak ölçüm yapılmıştır. Entegrasyonlar Kadıköy istasyonundan T3 (Kadıköy - Moda) Nostaljik Tramvay Hattına, İDO, Şehir Hatları, Turyol ve Dentur Avrasya iskelelerine, Ayrılık Çeşmesi istasyonundan Marmaray'a, Ünalan istasyonundan Metrobüslere, Kozyatağı istasyonundan M8 (Bostancı - Parseller) Metro Hattı'na entegrasyon sağlanmıştır. Yakın gelecekte Yenisahra istasyonundan yapımı devam eden M12 (60. Yıl Parkı - Kazım Karabekir) Metro Hattı'na da entegrasyon sağlanacaktır. Ayrıca İçmeler/Tuzla Belediyesi istasyonundan Marmaray hattına, Kaynarca Merkez, Fevzi Çakmak - Hastane, Yayalar - Şeyhli, Kurtköy ve Sabiha Gökçen Havalimanı istasyonlarında yapımı devam eden M10 (Pendik - Sabiha Gökçen) Metro Hattına, Sabiha Gökçen Havalimanı ve Kurtköy YHT/ViaPort istasyonlarından ise plan aşamasındaki Hızray / M34 (Beylikdüzü - Sabiha Gökçen Havalimanı) Hızlı Metro Hattı'na entegrasyon planlanmaktadır. Hattın 5. etabı için -inşa edilmesi planlanan- Kurtköy YHT/ViaPort'a uzatılması planlanmıştır. Böylece hattın yapılması planlanan yüksek standartlı demiryolu ile birlikte İstanbul Havalimanı'na entegrasyonu sağlanacaktır. Metroya Entegre İETT Otobüs Hatları İETT tarafından işletilen otobüs hatlarından KM kodlu İETT hatları M4 Metro Hattına ücretsiz şekilde tam aktarma yapmaktadır. Ücretsiz Entegre İETT Hatları KM2 Kavakpınar - Tavşantepe Metro KM11 Aydınlı Toki / Ahmet Yesevi - Pendik Köprüsü KM12 Tuzla Deniz Harp Okulu - Kartal Metro KM13 Tuzla - Pendik Metro/Pendik YHT/Pendik KM17 Tuzla Emlak Konutları - Tavşantepe Metro KM21 Hilal Konutları - Kartal Metro/Cevizli KM24 Kavakpınar - Pendik Metro/Pendik YHT/Pendik KM26 Çamlık Mahallesi - Pendik Metro/Pendik YHT/Pendik KM31 Uğurmumcu - Kartal Metro KM32 Kurfalı - Kartal Metro KM33 Pendik Sahil/Pendik YHT - Esenkent Metro KM34 Kartal Metro - Topselvi / Gülsuyu Metro KM35 Uğurmumcu - Cevizli KM36 Kurfalı Mahallesi - Cevizli KM37 Hilal Konutları - Pendik Metro/Pendik YHT/Pendik KM41 Başıbüyük Sağlık Kampüsü - Küçükyalı Metro KM42 Başıbüyük - Süreyyapaşa Hastanesi/Maltepe Metro KM44 Maltepe Üniversitesi/Siteler - Maltepe Metro KM45 Maltepe Üniversitesi - Küçükyalı Metro KM47 Gülensu Mahallesi - Huzurevi Metro KM48 Esenkent - Huzurevi Metro Yolcu sayıları Metro İstanbul tarafından yayınlanan verilere göre 2022 yılında 82.360.846 yolcu taşınmıştır. Güzergâh şeması orta|1000x1000px Görseller Ayrıca bakınız İstanbul metrosu İstanbul'da toplu taşıma İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı Kaynakça Dış bağlantılar Metro İstanbul resmî sitesi Kategori:Kadıköy'de ulaşım Kategori:Üsküdar'da ulaşım Kategori:Ataşehir'de ulaşım Kategori:Maltepe'de ulaşım Kategori:Kartal'da ulaşım Kategoriendik'te ulaşım Kategori:Tuzla'da ulaşım Kategori:Türkiye'deki havaalanı demiryolu bağlantıları Kategori:2012'de tamamlanan ulaşım altyapısı Kategori:2016'da tamamlanan ulaşım altyapısı Kategori:2022'de tamamlanan ulaşım altyapısı