Madde bağımlılığı, (psikiyatri ve adli psikiyatrideki tanımıyla) uyutucu-uyarıcı-keyif verici psikotrop maddelere bağımlı olma durumudur. Bu maddeler, halk dilinde uyuşturucu olarak bilinirler ve bu maddeler merkezi sinir sistemini doğrudan etkileyen kimyasallardır. 4 ana grupta toplanırlar; Uyarıcı maddeler (kokain, amfetaminler, kafein), Uyutucu/uyuşturucu maddeler (opium alkaloidleri, barbitüratlar, benzodiazepinler), Halüsinojenler (esrar, lysergic acid diethylamide-LSD, phencyclidine-PCP), Uçucular (tiner ve benzerleri) Tütün ürünleri Alkol içeren ürünler Madde bağımlılığı'nın sinir sisteminin yanı sıra organizmanın tümü üzerinde ölüme yol açabilen olumsuz etkileri vardır (ayrıntılar için: bkz. Uyuşturucu) . Bağımlılık yapan maddelerin kullanımında çeşitli yöntemler uygulanır; sigara gibi dumanı solunur (esrar), tozları burna çekilir (kokain), damara injekte edilir (eroin) ya da tablet olarak kullanılır (amfetaminler). Kokain en iyi bilinen doğal uyarıcıdır. Orta ve Güney Amerika'da yetişen Erythoxylon coca ağacının yapraklarından elde edilir. Güçlü bağımlılık yapan bir alkaloiddir. Kokain kullanımında koka yapraklarının çiğnenmesi ve toz kokainin özel borularla burna çekilmesi gibi çeşitli yöntemler vardır. Amfetamin ve metamfetamin sentetik uyarıcılar arasında en sık kullanılan türevlerdir. Uzun yol kamyon, TIR ve otobüs sürücüleri ile konsantrasyon gerektiren sporlarda doping maddesi olarak kullanılırlar. Tütün ürünleri ve alkollü içecekler, madde bağımlılığının en sık görülen örnekleridir. Toksik Madde Bağımlılığı Patolojisi Kokain Deri (injeksiyon yeri): Kronik granülomatöz yangı Göz (crack kullanımı): Kornea ülserleri ve infeksiyonlar Ağız ve Dişler (toz çekme): Damak delinmesi (perforasyonu), diş minesi aşınmaları Burun (toz çekme): Nekrozlar, septum delinmesi (perforasyonu) Dolaşım sistemi: Vazokonstriksiyon ve hipertansiyon, kardiyomyopatiler, kalp durmasına bağlı ansızın ölüm Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu Opium alkaloidleri (Morfin ve Eroin) Deri (enjeksiyon yeri): Ekimoz, ülser, sikatris, lenfödem, abseler (sepsis kaynağı) Kalp: Aritmilere bağlı ansızın ölüm, kalp kapak (triküspid) endokarditi (Staphylococcus aureus), kalp büyümesi (kardiyomegali), infarkt Damarlar: Septik trombus/embolizm, anevrizma, sepsis Akciğerler: Yüksek dozda akut ödeme bağlı ansızın ölüm, metastatik abseler, emfizem, talk granülomları, Candida pnömonisi Beyin: Hipoksik ensefalit (hipokampus nekrozları), infarktlar, metastatik abseler Böbrek: Eroin nefropatisi, glomerülonefrit, hiperemi RES: Lenfadenomegali Virüs enfeksiyonları: HBV, HCV, HIV Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu Amfetamin-Metamfetamin ve Ekstazi Beyin: Psikiyatrik bozukluklar, nöron yitirilmesi, kanama, iskemik lezyonlar Kalp: Koroner vazokonstriksiyonu (akut/kronik koroner yetmezliği), aritmiler, kardiyomyopatiler Akciğerler: Pulmoner hipertansiyon Gebelik: Abortuslar, bebekte yoksunluk sendromu Esrar (Cannabis) Akciğerler: Tütüne benzer etkiler (KOAH, Akciğer kanseri, ateroskleroz) Fertilite etkilenmesi: Erkeklerde kısırlık (sterilite) olasılığı Uçucular-Eriticiler (Tiner) Beyin: Nöron yitirilmesine bağlı nöropsikiyatrik bulgular Kemik iliği: İnhibisyon Akciğerler: Pnömoni, KOAH Tütün ürünleri Kalp ve Damar sistemi: Ateroskleroz, angina pectoris, myokard infarktı, aritmiler, Bürger hastalığı Solunum sistemi: Gırtlak (larinks) kanseri, KOAH, akciğer kanseri Mesane: Mesane kanseri Sindirim sistemi: Gastrit, mide kanseri Pankreas: Pankreas kanseri Gebelik: Abortus Alkol Kalp ve Damar sistemi: Ateroskleroz, angina pectoris, myokard infarktı, aritmiler, Bürger hastalığı Sindirim sistemi: Gastrit, reflü, karaciğer yağlanması, karaciğer sirozu, karaciğer kanseri Pankreas: Pankreatit, pankreas kanseri Gebelik: Abortus, bebekte malformasyonlar Zieve sendromu Kaynakça Kategori:Kötü alışkanlıklar Kategori:Tıp Kategoriatoloji