Makedon milliyetçiliği

[bullvar_katip]

[[Dosya:Flag of North Macedonia.svg|küçükresim|sağ|250px|Kuzey Makedonya bayrağı.]] Makedon milliyetçiliği (Makedonca: Македонски национализам, Makedonski nacionalizam), ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Makedonya bölgesinin özerkliğini Osmanlı İmparatorluğu'ndan almaya çalışan ayrılıkçılar arasında oluşan etnik Makedonlar arasındaki milliyetçi fikir ve kavramların genel bir adıdır. Fikir, 20. yüzyılın başlarında, Makedonya Slavları arasında etnik milliyetçiliğin ilk ifadeleriyle birlikte gelişti. Ayrı Makedon milleti, II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya'nın bir parçası olarak "Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti"nin kurulmasıyla tanındı. Daha sonra Makedon tarih yazımı, Orta Çağ'dan 20. yy'a kadar süregelen olayları anlatırken etnik Makedonlar ile Bulgar figürleri arasında tarihi bağlar kurdu. Makedonya Cumhuriyeti'nin 20. yüzyılın sonlarında kazandığı bağımsızlığını takiben, Makedon milliyetçiliğinin bazı taraftarları, Makedonizm denilen agresif Makedon milliyetçileri, Antik Makedonlarla (esasen eski bir Yunan halkı) aralarında kesintisiz bir devamlılık olduğu aşırı inancına sahip olduklarından, ülkenin komşuları Makedon ulusal kimliği meselelerine itiraz etti ve modern etnik Makedonların (bir Slav halkı), Yunanistan'ın büyük bir kısmının yanı sıra Arnavutluk, Bulgaristan, Kosova ve Sırbistan'ın daha küçük bölgeleriyle ilgili toprak iddialarını içeren Birleşik Makedonya talepleri irredantist kavramıyla bağlantılıdır. "Makedon" kavramı sol|250px|küçükresim|İskender romanı, 1845'te Helenik fikir aktivisti tarafından Slav Makedoncasına çevrildi ve Venedik'te yayınlandı. Yunan harfleriyle yazılmış ve yerel Slavlara, eski Makedonların ve ana dilini unutmuş olan Helen dünyasının bir kısmının mirasçıları oldukları ima ediliyordu. İkinci binyılın ilk yarısında, Balkanlar'daki Makedonya kavramı, Bizanslılar tarafından, günümüz Türkiye'sinde Edirne çevresinde bulunan Makedon eyaletleri ile ilişkilendirildi. 14. yüzyılın sonlarında ve 15. yüzyılın başlarında Balkanlar'ın Osmanlılar tarafından fethinden sonra, Yunan adı olan Makedonya tabiri birkaç yüzyıl boyunca coğrafi bir isim olarak ortadan kayboldu. Makedon modern isminin arka planı, 19.yüzyılda ve bölgedeki Ortodoks Slavlar arasında, esas olarak Yunan kültürel etkileri nedeniyle kabul edilen "eski Makedon kökeni" efsanesinde bulunabilir. Ancak bu tür fikirlerin tek lokomotifi Yunan eğitimi değildi. O zamanlar bazı pan-Slav propagandacıları, eski Slavların paleo-Balkan kabileleriyle akraba olduğuna inanıyorlardı. Bu etkiler altında bölgedeki bazı entelektüeller, İlk Slavlar ve eski Balkan nüfusu arasında doğrudan bağlantı fikrini geliştirdiler. Osmanlı döneminde "Aşağı Bulgaristan" ve "Aşağı Mezya" isimleri yerel Slavlar tarafından bugünkü Makedonya coğrafyasının topraklarının çoğunu belirtmek için kullanılmış ve Bulgaristan ve Mezya isimleri birbirleriyle özdeşleştirilmiştir. Kendi dilleri nedeniyle kendilerini "Bulgar" olarak tanımlayan yerel Slavlar, kendilerini "Rum", yani Ortodoks Hristiyan cemaatinin üyeleri olarak görüyorlardı. Bu cemaat, içindeki tüm etnik gruplar için bir kimlik kaynağıydı ve çoğu insan çoğunlukla onunla özdeşleşti. 19. yüzyılın ortalarına kadar Rumlar, Makedonya'daki Slavları "Bulgarlar" olarak adlandırdılar ve onları ağırlıklı olarak Ortodoks kardeşleri olarak gördüler, ancak Bulgar milliyetçiliğinin yükselişi Yunan tutumunu değiştirdi. O sıralarda, Ortodoks Hristiyan cemaati, dini inancın etnik kimlikle sürekli olarak özdeşleştirilmesiyle gerilemeye başlarken, Bulgar ulusal aktivistleri ayrı bir Ortodoks kilisesinin kurulması konusunda bir tartışma başlattı. Sonuç olarak, baskın Yunan dini ve okul propagandası gerçekleşti ve bölgenin Slavca konuşan nüfusu arasında bir Helenleşme süreci uygulandı. Batı Avrupa kökenli Antik Yunan takıntısı ile modern Yunan devletinin kuruluşundan sonra 19. yüzyılın başlarında yeniden canlanan Makedonya adı yerel Slavlara benimsetilmeye çalışıldı. Buradaki fikir, bölgede artan Bulgar kültürel etkisine karşı bir karşı önlem olarak, her iki tarafı da eski Makedonlarla ilişkilendirerek, kendileriyle Yunanlar arasında yakın bağların gelişmesini teşvik etmekti. Örneğin, 1845'te İskender romanı, Yunan harfleri ile yazılan Slav Makedon lehçesinde yayınlandı. Aynı zamanda, Rus etnograf Viktor Grigorovich, Bitola'daki Rum Patrikhanesi piskoposunun unvanında son zamanlarda meydana gelen bir değişikliği anlattı: Tüm Bulgaristan Eksarhlığından Tüm Makedonya Eksarhlığına. Sonuç olarak, 1850'lerden beri bölgedeki bazı Slav aydınları, Makedonca adını bölgesel bir etiket olarak benimsedi ve popülerlik kazanmaya başladı. Petko Slaveykov'a göre 1860'larda Makedonya'dan bazı genç aydınlar Bulgar olmadıklarını, daha çok Makedon olduklarını, Antik Makedonların torunları olduklarını iddia ediyorlardı. Bununla birlikte, Miladinov kardeşler olarak diğer Makedon aydınları, topraklarını Batı Bulgaristan olarak adlandırmaya devam ettiler ve yeni ismin kullanılmasının Yunan ulusuyla özdeşleşme anlamına geleceğinden endişe ettiler. Kaynakça