Paris Olimpiyatlarının açılışında kesik başıyla dalga geçilircesine imgelenmiş tarihi kişilik Marie Antoinette. Açılışı sadece bir gösteri etkinliği olarak izleseniz ve görsel olarak beğenmiş olabilirsiniz, bunu anlayabilirim.
Ancak yer Fransa olunca, bu imgelerin altında ele avuca sığacak, tutarlı bir mana arıyorum. Bu bağlamda, ataerkilliğin, nefretin, linç kültürünün, hiçbir şekilde ispatlanamamış, günümüzde bile tarihçiler tarafından iftira olduğu kabul görmüş iddiaların, çocuk yaşta (14 yaşında) evlendirilmiş bir kadını giyotine götüren trajedisini oraya sirk maymunu gibi koymak bana tuhaf ve çok üzücü geldi açıkçası.
Bu kadının günümüze yansıtılışındaki tuhaflık, 2023 yapımı Napoleon filmi açılış sahnesinde de dikkatimi çekmişti. Orada aktarılanın aksine ünlü "puf" saçı yoktu, kesilmişti. İdam edileceği yere çıkarken yanlışlıkla celladın ayağına bastığı için özür dilemiş, ancak halk bunu dalga geçiyor diye algılayarak sinirlenmiş ve bunun sonucunda çırılçıplak soyulmuştu. Çocuklarının elinden alınması, kocasının öldürülmesi, kendi öz çocuğuna istismarda bulundu iddiaları, Habsburg hanedanlığından gelmesi nedeniyle Avusturya lehine casusluk ile suçlanması, aslında alakası bile olmadığı o ünlü elmas gerdanlık olayından dolayı uğradığı iftiralar ve onlarcası derken, kederden bir deri bir kemik kalmıştı.
Kendisine atfedilen "ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler" dediği yönündeki söylentiler ise tam bir fiyasko. Bu söylentinin çıkış noktası Jean-Jacques Rousseau'nun itiraflar kitabı. 1737-1740 yılları arasının anlatıldığı 6. kitapta isim vermeden bir prensesin kendisine köylülerin ekmeğinin olmadığı söylendiğinde cevap olarak "çörek yesinler" dediği belirtilmiş. Marie Antoinette'nin doğum tarihi ise 1755, o tarihte kadın dünyada bile değil ki zaten kendisinin Fransız halkına yönelik şöyle bir de sözü var: "Kendi bahtsızlıklarına rağmen bizlere böylesine iyi davranan bu insanları gördükçe, onların mutluluğu için kesinlikle daha sıkı çalışmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu gerçeği kral da görmektedir. Kendi adıma konuşmam gerekirse, taç giydiğim günü hayat boyu unutmayacağım."
Anlayacağınız, tarihi kazananlar yazıyor. Kitabın o bölümü, yıllar, bunlara rağmen linç kültürüyle, iftiralarla şeytanlaştırılmış, pek de geçerli sebepleri olmadan idam edilmiş birisi. tıpkı Sokrates gibi, tıpkı uğruna mezhep kurulan İngilizlerin Anne Boleyn'i gibi. Bir gösteri olarak beğenen kimselere sözüm yok. Ne zevklerinizi belirleyecek kadar cüretkarım, ne de ahmak. Ancak şu kesik başlı Marie'yi alkışlayanları -özellikle kadınları- görünce içim burkulmuyor da değil. Umarım en azından çocuğun yanında fallusunu kilise çanı gibi sallayan cinsiyet ve cinsiyetçilik uzmanı marjinal fraksiyonlar, bu kadın için de bir ses olurlar. Kafası kesildi. Çünkü devrim liderlerinden cumhuriyetçi bir gazeteci ve siyaset adamı, okurlarına bunun için söz vermişti. Ruhuna şad olsun!
Ancak yer Fransa olunca, bu imgelerin altında ele avuca sığacak, tutarlı bir mana arıyorum. Bu bağlamda, ataerkilliğin, nefretin, linç kültürünün, hiçbir şekilde ispatlanamamış, günümüzde bile tarihçiler tarafından iftira olduğu kabul görmüş iddiaların, çocuk yaşta (14 yaşında) evlendirilmiş bir kadını giyotine götüren trajedisini oraya sirk maymunu gibi koymak bana tuhaf ve çok üzücü geldi açıkçası.
Bu kadının günümüze yansıtılışındaki tuhaflık, 2023 yapımı Napoleon filmi açılış sahnesinde de dikkatimi çekmişti. Orada aktarılanın aksine ünlü "puf" saçı yoktu, kesilmişti. İdam edileceği yere çıkarken yanlışlıkla celladın ayağına bastığı için özür dilemiş, ancak halk bunu dalga geçiyor diye algılayarak sinirlenmiş ve bunun sonucunda çırılçıplak soyulmuştu. Çocuklarının elinden alınması, kocasının öldürülmesi, kendi öz çocuğuna istismarda bulundu iddiaları, Habsburg hanedanlığından gelmesi nedeniyle Avusturya lehine casusluk ile suçlanması, aslında alakası bile olmadığı o ünlü elmas gerdanlık olayından dolayı uğradığı iftiralar ve onlarcası derken, kederden bir deri bir kemik kalmıştı.
Kendisine atfedilen "ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler" dediği yönündeki söylentiler ise tam bir fiyasko. Bu söylentinin çıkış noktası Jean-Jacques Rousseau'nun itiraflar kitabı. 1737-1740 yılları arasının anlatıldığı 6. kitapta isim vermeden bir prensesin kendisine köylülerin ekmeğinin olmadığı söylendiğinde cevap olarak "çörek yesinler" dediği belirtilmiş. Marie Antoinette'nin doğum tarihi ise 1755, o tarihte kadın dünyada bile değil ki zaten kendisinin Fransız halkına yönelik şöyle bir de sözü var: "Kendi bahtsızlıklarına rağmen bizlere böylesine iyi davranan bu insanları gördükçe, onların mutluluğu için kesinlikle daha sıkı çalışmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu gerçeği kral da görmektedir. Kendi adıma konuşmam gerekirse, taç giydiğim günü hayat boyu unutmayacağım."
Anlayacağınız, tarihi kazananlar yazıyor. Kitabın o bölümü, yıllar, bunlara rağmen linç kültürüyle, iftiralarla şeytanlaştırılmış, pek de geçerli sebepleri olmadan idam edilmiş birisi. tıpkı Sokrates gibi, tıpkı uğruna mezhep kurulan İngilizlerin Anne Boleyn'i gibi. Bir gösteri olarak beğenen kimselere sözüm yok. Ne zevklerinizi belirleyecek kadar cüretkarım, ne de ahmak. Ancak şu kesik başlı Marie'yi alkışlayanları -özellikle kadınları- görünce içim burkulmuyor da değil. Umarım en azından çocuğun yanında fallusunu kilise çanı gibi sallayan cinsiyet ve cinsiyetçilik uzmanı marjinal fraksiyonlar, bu kadın için de bir ses olurlar. Kafası kesildi. Çünkü devrim liderlerinden cumhuriyetçi bir gazeteci ve siyaset adamı, okurlarına bunun için söz vermişti. Ruhuna şad olsun!
