Marie-Louise von Franz (4 Ocak 1915 - 17 Şubat 1998) İsviçreli analitik psikolog ve araştırmacı. Özellikle simya üzerine olan el yazmaları ve peri masallarının psikolojik çözümlemeleri ve yorumlanması üzerine çalışmalarıyla tanınır. Hayatı Marie-Louise 1915'te Münih'te Avusturyalı bir baronun kızı olarak dünyaya geldi. Ailesi 1919'da İsviçre St. Gallen'e taşındı. 1928'den sonra gimnasyum'a gidebilmek için kızkardeşi ile birlikte Zürih'te yaşadı ve dil ve edebiyat konularında eğitim aldı. 1933'te liseyi bitirdi. Yeğeni ve Carl Gustav Jung'un asistanı olan Toni Wolff ve yedi arkadaşı ile birlikte Jung'un Zürih yakınlarındaki evi Bollingen Tower'e davet edildiği gün hayatının yeni bir evresi başlamış oldu. Kendi ifadesi ile bu karşılaşma "hayatını belirleyen tanışma" oldu. Marie-Louis utangaç, içine dönük, çok zeki, arkadaşlıklarını anlayamadıkları için ailesi ile çatışma içinde bir genç kızdı. Akademik hayatı Marie-Louis Zürih Üniversitesinde klasik filoloji üzerine eğitim gördü. 1939 yılında Zürih vatandaşlığına kabul edildi, 1940 yılında klasik filoloji alanında ortaçağ Latincesi ile ilgili doktorasını tamamladı. Bu uzmanlığı sayesinde ortaçağda yazılmış olan simya metinlerinin çevirisi konusunda Jung'a yardımcı oldu ve simyanın psikolojik temellerini ortaya çıkarma üzerine çalışmalar yürüttü. 1949'dan sonra Jung'un analitik psikolojinin geliştirilmesi konusundaki en yakın meslektaşlarından biri oldu. Jung'un 1961'deki ölümüne kadar bu ortak çalışma devam etti. Jung'un Mysterium coniunctionis adlı son çalışmasını, Aquinalı Thomas tarafından yazılmış olan Hristiyan simya metni aurora consurgens için yazdığı bir yorumla birlikte Marie-Louis tamamladı. Uzun yıllar Küstnacht'taki C.G. Jung Ensitüsü'nde öğretim görevlisi ve eğitim analisti olarak çalıştı. 1974 yılında Jung Psikolojisi Vakfı'nı kurdu. Ayrıca 1995'te kurulan Derinlik Psikolojisi Araştırma ve Eğitim Merkezi'nin de onursal başkanı oldu. Yayınlanmış olan çalışmaları masalların ve rüyaların yorumu, simya ve ortaçağdaki kutsal anlatılar, Flüeli Nikola'nın (1417-1487 arasında yaşamış İsviçreli bir aziz) görümleri, sonsuz gençlik ve Jung'un günümüzdeki anlamı üzerine bir biyografidir. Son konudaki çalışması 23 dile çevrilmiştir. Jung ile tanışma ve çalışma ortaklığı Zürih'te, 1933'te 18 yaşındayken, bir sınıf arkadaşı ve Jung'un asistanının yeğeni olan Toni Wolff ile beraber yedi arkadaşıyla beraber, Jung tarafından Jung'un Zürih'teki şahsi mülkü Bollingen Kalesi'ne davet edilmiştir. O günün akşamı kardeşine ifade ettiği üzere, bu Franz için güçlü ve "hayatında dönemeç noktası olan karşılaşma" olmuştur. Buluşmada, Jung ve öğrencileri psikoloji üzerine tartışmıştırlar. Jung, "bilfiil (sembolik olarak değil) ayda yaşayan zihnen hasta kadın" üzerine yorumlamasını getirdiği zaman bu Franz için gerçekliğin ikili bir katmanı olduğunun farkındalığına varmasına sebep olmuştur: Düşleri ve mitleriyle beraber psikolojik, iç dünya bizzat dış dünya kadar gerçek olmalıdır. küçükresim|Bollingen Kalesi (Jung tarafından kendisine ait arazi üzerinde inşa ettirilmiştir. Jung ile aynı amaçla doğayla beraber olmak ve inzivaya çekilebilecek bir yere sahip olmak adına Franz da Bollingen civarında benzer bir yapı inşa ettirmiştir.) C. G. Jung'a psikanaliz eğitiminin maddi ve manevi karşılığını ödemek adına onun için Yunanca ve Latince'den metin çevirileri yapmıştır. Diğerlerinin yanında iki asli simya el yazısının çevirisini yapmıştır: Aquinalı Thomas'a atfedilen Aurora Consurgens ve Musaeum Hermeticum. Metinler büyük oranda Arapça pasajlar içerdiğinden, Franz üniversitede Arapça dersleri de almıştır. 1961'deki ölümüne Jung ile sürecek uzun süreli bir çalışma ortaklığının başlangıcı olmuştur bu. Beraberlikleri özellikle simya alanında yakın olmuştur. Söz konusu çalışmaların yalnızca çevirisini yapmakla kalmayıp aynı zamanda Aurora Consurgens'in kökeni ve psikolojik anlamı üzerlerine yorumlamalar da yürütmüştür. Eldeki Hristiyan-simya metninin bizzat Aquinalı Thomas tarafından yazıya döktürüldüğü varsayımını desteklemiştir. Jung'un "nesnel psişe" ya da "kolektif bilinçdışı" olarak adlandırdığı deneyim, hayatını ve bir o kadar da çalışmalarını etkilemiştir. Bilinçten bağımsız hareket eden bu özerk psişenin gerçekliğini anlamak üzerine çalışmalar vermiştir. Filmler Birçok yazılı eserinin yanında, von Franz, öğrencisi Fraser Boa ile beraber 1987 yılında "The Way of the Dream" [Rüyanın Yolu] isimli bir dizi film yapmıştır. 4 bölümlük televizyon dizisi "The Wisdom of the Dream"de [Rüyanın Bilgeliği], 1989 Londra'da bir röportaj vermiştir. Filmin metninin yazılı basımı da yapılmıştır: Seegaller, S. and Berger, M: Jung – the Wisdom of the Dream. London 1989. Dersleri 1941-1944 yıllarında, Zürih'te, Psikoloji Kulübü'nde ortak üye olarak yer almıştır. Oradaki ilk başta 7 Haziran 1941'de Aziz Perpetua'nın görüleri üzerine dersler vermiştir ve bu dersler daha sonrasında genişletilip yazılı olarak von Franz'ın ilk kitabı "The Visions of Perpetua" (Perpetua'nın Görüleri) başlığıyla basılmıştır. Takip eden yıllarda Zürih Psikoloji Kulübü'nde birçok ders vermiştir. Bu dersler kitaplarının birçoğunun temeli olmuştur. 1944'te kulübün kütüphanecisi olarak görev almıştır. 1944'te kulübün tam teşkül üyesi olmuştur. 1948'de Zürih C. G. Jung Enstitüsü'nün ortak kurucusu olmuştur. 1974'te, birkaç öğrencisiyle beraber (René Malamud, Willi Obrist, Alfred Ribi, and Paul Walder) von Franz, "Stiftung für Jung'sche Psychologie"yi (Jungcu Psikoloji Vakfı) kurmuştur. Bu kurumun amacı, Jungcu derinlik psikolojisi alanının bulguları üzerine yapılan araştırmalar ve fikir tanıtımlarını desteklemektir. Kurum, Jungiana isimli bir derginin yayınlamasını da üstlenmiştir. Peri Masallarının Yorumu 1935'te Hedwig von Beit , Marie-Louise von Franz'a, peri masalları üzerine bir kitap yazarken yarı zamanlı yardımını ister. Von Franz 9 yıllık çok zaman isteyen araştırma ve yorumlama işine girişmiş olur. Psikoloji problemlerle alakalı olarak peri masalları von Franz için gittikçe daha önemli hale gelmiştir. Söz konusu çalışma, Symbolik des Märchens (Peri Masallarının Sembolizmi) kitabında yayınlanmıştır. Ancak bu çalışma (üç cilt) Hedwit von Beit'ın ismi altında yayınlanmıştır. Sonraki konuşmaları ve kitaplarında, von Franz, peri masallarını günlük yaşamla ilişkilendirir. Alfred Ribi'nin ifadesiyle, von Franz, pekâlâ peri masallarının psikolojik bilgeliğini ilk keşfeden ve ilk serimleyen kişi olarak kabul edilebilir. Von Franz'ın peri masalları yorumu, Jung'un peri masalları üzerine olan görüşü, peri masallarının insan ruhunun anlık ve saf olup ruhu yalnızca olduğu gibi ifade edebilecek olan ürünleri fikri üzerine atılmıştır. Bu şu anlama gelir ki, von Franz, peri masallarına, ruhun gerçekliğini deneyimlemenin aşamalarından biri olarak bakmaktadır. "Kolektif bilinçdışı psişik sürecin en saf ve en basit dışavurumudurlar" ve "arketipleri en basit, en yalın ve en özlü biçiminde temsil ederler" çünkü mitler ve efsanelerden çok daha az oranda bilinçli malzemelerle harmanlanmıştırlar. "Bu en saf biçim içerisinde, arketipik imgeler, kolektif psişede gerçekleşen süreci anlama konusunda bize en iyi ipuçlarını sunarlar." "Peri masalı kendisinin en iyi açıklamasıdır; yani, onun anlamı hikayenin dizimiyle bağlanan motiflerinin bütünlüğünde ihtiva edilir. [...] Her peri masalı, bir dizi sembolik imgeler ve olaylar ile ifade edilen bir asli psikolojik anlamı barındıran nispeten kapalı bir sistemdir ve pekâlâ bunların içerisinde keşfi yapılabilir." Şu sonuca vardım ki, tüm peri masalları bir ve aynı psişik olguyu betimlemeye yönelik güdülüm taşırlar fakat bu olgu o kadar kapsamlı ve tüm veçhelerinde kavranması bizim için o kadar zordur ki yüzlerce masal ve ozanın varyasyonuyla binlerce tekrarlaması, bu olgu bilince teslim edilene dek zorunlu kalmaktadır; hatta o zaman dahi izlek tüketilmiş değildir. Bu bilinmeyen olgu, Jung'un Kendilik dediği şeydir, ki bu da kolektif bilinçdışının psişik gerçekliği anlamına gelir. [...] Özünde her arketip, bilinçdışının daima bütün kolektivitesini temsil ettiği gibi, kolektif bilinçdışının yalnızca bir veçhesidir.Peri masalının kahramanları, bir birey ya da grubun arketipik temelini temsil eden arketipik figürler olarak alınırlar. "Kahraman, o kabile veya ulusun temel bütünlük örüntüsünden ayrıklaşmaya başladığı durumu tekrar sağlıklı duruma kavuşturur. Kahraman, Kendilik'in gereklilikleriyle uyum içinde olan [...] doğru işleyen bir Ben'i gösterip kanıtlayan [...] bir Ben modelidir" G. Isler daha detayla açıklar: "Hikayenin bütününde olduğu gibi kahraman figürü, başlangıçta yetersiz veya hatalı olan bilinç tutumunun eksiğini giderir. Başlangıçtaki ihtiyaç, ızdırap ve yetersizlik durumu, hikaye sonunda başlangıçtan daha bütünlüklü bir yapının kazanılmasıyla çözülür. Hüküm süren bilincin yenilenmesine (örn. genç kral ile ifade edilebilir) ve öncesine göre Kendilik'in taleplerine daha uygun bir psişik bütünlük ve tamlığa yönelmişliğe karşılık gelir bu." "Peri masalları, bireysel bilinci ama aynı zamanda da kolektif bilincin yetersiz gelen tutumunu ödünler, ki Avrupa kültüründe bu başlıca Hıristiyanlık tarafınca inşa edilmiştir." Kişisel ve öznel yorumlama yollarına karşı biçimde, kahramanın yazgısı bireysel nevroz olarak değil ama doğa tarafından insana gönderilen zorluklar ve tehlikeler olarak yorumlanmalıdır." Kaynakça Kategori:İsviçreli psikologlar Kategori:1915 doğumlular Kategori:1998 yılında ölenler Kategori:Zürih'te ölenler Kategori:20. yüzyıl İsviçreli yazarları Kategori
in psikologları
in psikologları