Markale katliamları

[bullvar_katip]

küçükresim|sağ|300px|Markale Pazarı bir kış günü Markale Katliamı, Saraybosna'da bulunan Markale Pazarında Bosna Savaşı döneminde Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen katliamlardır. Sırp komutan Stanislav Galić bu katliamdan ötürü müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır. 28 Ağustos 1995'teki saldırıdan sonra NATO, askeri harekat yapmıştır. Birinci katliam 5 Şubat 1994'te Sarayevo'daki Markale Pazarı'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen saldırıda 68 kişi öldü ve 144 kişi yaralandı. Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Radovan Karaciç, olaydan sonra düzenlediği basın toplantısında, Sırp tarafının bombalama eyleminde hiçbir sorumluluğu olmadığını iddia ederek, "Bu katliam, Müslüman liderliğinin soğukkanlı bir cinayetidir" dedi. Öte yandan NATO, Sırp güçlerine yönelik bir ültimatom yayınlamış ve bu ültimatomda Sırpların Saraybosna’dan ağır silahlarını çekmesi ya da bu silahları BM kontrolüne bırakması gerektiğini ifade etmiştir. NATO, Sırp güçleri eğer Saraybosna’dan 20 kilometre dışarıya çekilmezse ve ağır silahlarını BM kontrolüne bırakmazsa hava saldırılarına başlayacağı konusunda uyarmıştır. Sırplar ültimatomun şartlara uymak zorunda kaldı. İkinci katliam 28 Ağustos 1995'te Saraybosna'daki Markale pazarına Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından atılan bombanın patlaması sonucu 37 kişi öldü, 90 kişi de yaralandı. 30 Ağustos 1995'te, en son UNPROFOR askeri de Bosna Sırp topraklarından ayrılır ayrılmaz NATO uçakları Sırp Cumhuriyeti’nde seçilmiş bazı hedeflere bir dizi hassas vuruş yaptılar. Bosna Sırp askeri birliklerine yönelik NATO bombardımanı için gerekçe olarak Sırpların Markale'deki silahsız Boşnaklara karşı saldırısı ve Srebrenitza katliamı gösterildi. Hırvat, Boşnak ve NATO operasyonları karşısında uzun süre dayanamayan Sırp birlikleri, Ekim ayında teslim oldu. İnkarcılık Sırplar ve taraftarlarının inkarcı tezleri ise, 27 Mayıs 1992'deki Vase Miskina sokağında ekmek kuyruğuna saldırısı gibi Markale Pazarındaki katliamların Boşnak yönetimi tarafından kasıtlı ve emirler dahilinde gerçekleştirildiğini ve bu sebeple olayların "TV kamerası için katliamlar" olduğunu öne sürmektedirler. Sırp tarafının tezine göre Müslüman Saraybosnasındaki provokasyonlar Sırplara karşı psikilojik savaşta kullanması nedeniyle Boşnaklara NATO hava desteği sağlanması yönünde alınmış bir önlemdir. Yine Sırp tarafının savına göre Batılı kameramanlar ve muhabirler katliamdan hemen sonra Sırpları sorumlu tutarak olay yerinden canlı yayın yaptıkları için Batı kamuoyunda Sırp düşmanlığı ve NATO "misilleme operasyonu'nun kitle desteğinin bir ortam yaratılmıştı. O dönem bölgede görev yapan Rus albay Andrey Demurenko'nun verdiği demece göre; 28 Ağustos 1995'te Markale pazarının Boşnak mevzilerinden ateşlenen havan topları ile vurulduğu öne sürülmüştür. 3 Mart 2010'da, Bosnalı sivil müslümanlara karşı işlediği savaş suçlarından ötürü yargılanan Sırp lider Radovan Karaciç bir duruşmasında Bosnalı Müslümanların yabancı güçlerin müdahalesini sağlamak için katliamı uydurduğunu iddia etti. Karaciç, Markale olaylarıyla ilgili "Oyundu. Cesetler yerleştirilmişti. Sırpları suçlamak için Saraybosna’ya baştan sona ceset yerleştirildiğini BM de biliyordu" dedi. Yargılanması sonucu Karaçiç, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı suç işlediği gerekçesi ile ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır. Yargılama 2004 yılında Lahey'deki Savaş Suçları Mahkemesi Sırp general Stanislav Galic'i, aralarında Markale katliamlarının da olduğu sivillere yönelik çeşitli saldırılar nedeniyle 20 yıl hapis cezasına çarptırdı. Kaynakça Kategori:Bosna Savaşı Kategori:Sırp savaş suçları