Marmaray

[bullvar_katip]

Marmaray veya B1 (Halkalı – Gebze & Ataköy – Pendik) Banliyö Treni, Türkiye'nin İstanbul ve Kocaeli illerinde hizmet veren banliyö treni sistemidir. Sistem, İstanbul Boğazı'nın altında inşa edilen Marmaray Tüneli ve Avrupa Yakası'ndaki Halkalı Tren İstasyonu ile Anadolu Yakası'ndaki Gebze Tren İstasyonu arasında yer alan ve Marmara Denizi boyunca uzanan mevcut B1 ve B2 banliyö hatlarının modernizasyonu sonucu hayata geçirilmiştir. İnşaat çalışmaları Şubat 2004'te başlamış ve projenin tamamlanma tarihi olarak Nisan 2009 olarak ilan edilmiştir. Ancak çalışmalar sırasında ortaya çıkan tarihî ve arkeolojik buluntular nedeniyle gecikmeler yaşanmış ve projenin ilk etabı 29 Ekim 2013'te, ikinci etap çalışmaları ise 12 Mart 2019'da hizmete girmiştir. Marmaray projesi kapsamında, batırma tüp tünel , delme tüneller (toplam ), aç-kapa tüneller (toplam ), yer üstünde üçüncü bir hat, üç yeni yer altı istasyonu, 37 yer üstü istasyonu (yenileme ve iyileştirme), yeni işletim kontrol merkezi, depo sahaları, atölyeler, bakım tesisleri inşa edilmiş ve 440 vagonluk modern demiryolu araçları satın alınmıştır. Bu trenler şu an Halkalı – Gebze ve Ataköy – Pendik arası hizmet vermektedir. Tarihçe Ön hazırlık 1985 yılında ilk fizibilite etüdü tamamlandı. 1997 yılında fizibilite etüdü ve güzergahın yeniden güncellenmesi ile ilgili çalışmalar tamamlandı.17 Eylül 1999'da TK-P15 sayılı Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC) kredi anlaşması imzalandı. 2000 yılı ilkbaharında müşavirlik önyeterlik süreci başladı. 28 Ağustos 2000'de müşavirlerden teklifler alındı. 13 Aralık 2001'de Avrasya Ortak Girişimi ile Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesi imzalandı. 15 Mart 2002'de müşavirlik hizmetleri başlatıldı. 25 Temmuz 2002'de jeoteknik etüt ve incelemelere başlandı. Eylül-Aralık 2002'de İstanbul Boğazı'ndaki batimetrik etütler ve derin deniz sondajları başlatıldı. 6 Haziran 2003'te BC1 (raylı tüp tünel geçişi ve istasyonlar) ihale dokümanları, önyeterlik almış olan yüklenici firmalara gönderildi. 3 Ekim 2003'te yüklenicilerden BC1 ihalesi için teklifler alındı. İnşaat aşaması küçükresim|sağ|upright=0.75|Marmaray'ın ilk etabının açılış töreni (29 Ekim 2013, Üsküdar) BC1 (raylı tüp tünel geçişi ve istasyonlar) 3,3 milyar TL, CR1 (banliyö demiryolu hatlarının iyileştirmesi) 1,042 milyar Euro, CR2 (Demiryolu araçlarının temini) 586 milyon Euro, müşavirlik hizmeti 264 milyon TL maliyet ile gerçekleştirildi. Proje JBIC, Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası ve Avrupa Yatırım Bankası tarafından finanse edildi. Mayıs 2004'te BC1 sözleşmesi, TGN ortak girişimi ile imzalandı. Ağustos 2004 itibarıyla yapım sahaları TGN'ye teslim edildi ve Ekim 2004'te yapım işlerine başlandı. 8 Ekim 2004 tarihinde CR1 sözleşmesi ile ilgili olarak yüklenici firmalara önyeterliğe davet duyurusu yapıldı. 22 Ekim 2004'te CR1 ile ilgili olarak Avrupa Yatırım Bankası'dan sağlanan 200 milyon €'luk 1. dilim kredi sözleşmesi Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girdi. CR1 teklifleri 15 Şubat 2006 tarihinde alındı. En düşük teklifi veren Alstom-Marubeni-Doğuş (AMD) grubu sözleşme görüşmelerine davet edildi. 20 Şubat 2006'da 450 milyon €'luk 2. dilim kredi sözleşmesi yürürlüğe girdi. 14 Haziran 2006'da Avrupa Yatırım Bankası'dan sağlanan 400 milyon €'luk kredi sözleşmesi yürürlüğe girdi. 21 Aralık 2006 tarihinde BC1 işi ile ilgili olarak Ayrılık Çeşmesi ve Yedikule tünellerini delme işlemini gerçekleştirecek TBM'ler çalışmaya başladı. 24 Mart 2007 tarihinde BC1 ile ilgili olarak imalatı tamamlanan E11 nolu ilk batırma tüp tünel elemanı boğaz tabanında kazılan hendeğe yerleştirildi. 21 Haziran 2007 tarihinde CR1 kapsamında Alstom-Marubeni-Doğuş (AMD) grubuna yer teslimleri yapılarak işe başlanıldı. 1 Haziran 2008 tarihinde BC1 kapsamında son olarak E5 nolu 7. batırma tüp tünel elemanı boğaz tabanında kazılan hendeğe yerleştirildi. CR2 (Demiryolu araçlarının temini) ihalesine 7 Haziran 2007 tarihinde çıkılmış olup, 12 Mart 2008'de isteklilerden teklifler alındı. CR2 ihalesi 10 Kasım 2008 tarihinde sonuçlanmış olup, Hyundai Rotem firması ile sözleşme imzalandı. Şubat 2009 tarihinde BC1 kapsamında Ayrılık Çeşmesi'nden kazı yapmaya başlayan TBM, Üsküdar makas tüneline ulaştı. 4 Ağustos 2013'te inşaatı %95 oranında tamamlanan Marmaray'ın deneme seferlerine başlandı. 29 Ekim 2013'te ilk etap hizmete girdi. Projenin ikinci etabı 12 Mart 2019'da hizmete girdi. Gecikmeler küçükresim|sağ|upright=0.75|Yenikapı Aktarma Merkezi'nde sergilenen antik kayık 9 Mayıs 2004'te Marmaray inşa alanında arkeolojik kazılar başlamıştır. Uzman arkeologlarla tarafından İstanbul Arkeoloji Müzeleri yönetimi altında önemli tarihi kalıntılar çıkarılmıştır. Suyun altında yapılan araştırmalar ise bütün dünyada büyük heyecan uyandırmış ve yüzyıllar öncesinden gelen hazineler gün yüzüne çıkarılmıştır. İlgili kurumlar tarafından Marmaray projesi kapsamındaki çalışmalardan etkilenebilecek alanlara yönelik kapsamlı çalışmalar yapılarak yer altındaki tarihi eserlere en az düzeyde zarar verilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla daha projenin teklif aşamasındayken güzergâh boyunca yer alan tarihi yapıların envanteri çıkarılmış ve uyum pozisyonu tespit edilmiştir. Proje kapsamında Anadolu Yakası'nda Üsküdar, Ayrılık Çeşmesi ve Kadıköy; Avrupa Yakası'nda Sirkeci, Yenikapı ve Yedikule'de bulunan tarihi eserler gün yüzüne çıkarılmıştır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürlüğü çıkan tarihi eserlerle (gemi batıkları, el yapımı tarihi eserler vb.) Yenikapı Aktarma Merkezi içinde bir müze açmıştır. İstanbul Bölge Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu çözümleri uyarınca, Kızıltoprak, Bostancı, Feneryolu, Maltepe, Göztepe, Kartal, Erenköy, Yunus ve Suadiye istasyonları, tarihi özellikleri nedeniyle, mevcut yerlerde muhafaza edilmiştir. Bulunan eserler arasında 36 gemi, liman, sur, tünel, kral mezarı, 8.500 yıl öncesine ait ayak izleri vardır. Toplamda 11.000 bulgu ve eser çıkarılmıştır. Kazılarda bulunan tarihi eserler müze-istasyon şeklinde yapılan Yenikapı Aktarma Merkezi'nde sergilenmektedir. Tüp geçiş kısmının gecikme sebebi, 2005 yılında Avrupa tarafından karaya çıktığı yerde bulunan, Bizans İmparatorluğu dönemine ait arkeolojik kalıntılar ile Üsküdar, Sirkeci ve Yenikapı bölgelerindeki yapılan arkeolojik çalışmalardır. Kazılar sonucu 4. yüzyıl döneminde şehrin en büyük limanı olan Theodosius Limanı gün yüzüne çıkmıştır. Mevcut demiryollarının modernizasyonu etabı ise herhangi bir engel olmamasına karşın bir türlü başlanamamış; Pendik - Gebze kesimi 2012'de, Sirkeci – Halkalı ve Haydarpaşa – Pendik kesimi ise 2013 yılında yenilenmek üzere kapatılmıştır. 24 ay süreceği açıklanan yenileme çalışmaları gecikmelerden dolayı altı yıla kadar çıkmış ve 12 Mart 2019'da hizmete girmiştir. Güzergâh Marmaray, B1 (Sirkeci – Halkalı) ve B2 (Haydarpaşa – Gebze) banliyö hatlarının iyileştirilmesi ve Marmaray Tüneli ile birbirine bağlanması ile hayata geçirilmiştir. İkinci etabın da tamamlanmasıyla 76,6km uzunluğundaki hat 43 istasyonla hizmet vermektedir. İnşaat tamamlandığında Marmaray'a bağlı hat, 1,4km. (tüp tünel) ve 12,2km. (delme tünel) TBM boğaz geçişi ve Avrupa yakasında Halkalı – Sirkeci, Anadolu yakasında Gebze – Haydarpaşa arasındaki kısımlar olmak üzere yaklaşık olarak 76km uzunluğunda olması planlanmaktaydı. Farklı kıtalardaki demiryolları İstanbul Boğazı'nın altından batırma tüp tüneller ile birleştirildi. Marmaray, 60,46 metre derinliği ile raylı sistemler tarafından kullanılan dünyanın en derin batırma tüp tüneline sahiptir. Ayrılık Çeşmesi – Gebze ve Halkalı – Kazlıçeşme arasındaki hat sayısı 3, Ayrılık Çeşmesi – Kazlıçeşme arasındaki hat sayısı 2'dir. Hizmetler [[Dosya:Marmaray Tunnel Project.svg|küçükresim|sağ|upright=0.75|Boğaziçi ve Marmaray hattı]] Sistemin öngörülen çalışma saatleri şu şekildedir; Şehiriçi yolcu trenleri, 06.00 - 22.00 arasında tüp tüneli kullanmaktadır. Şehirler arası yolcu trenleri: Sefer saatlerine göre tüp tüneli kullanmaktadır. Yük trenleri Halkalı – Gebze güzergahında hizmet veren ana hat 15 dakika sıklıkla, Ataköy – Pendik güzergâhında hizmet veren ara hat 8 dakika sıklıkla çalışmaktadır. Yük trenleri, Tekirdağ – Derince Tren Feribotu kaldırılmasından dolayı, sistemi her saat aralığında kullanmaktadır. Marmaray, günlük kullanımı 1.000.000 yolcu hedeflenmesi rağmen açılığından itibaren ilk yıl günlük ortalama 136.000 kişi taşımıştır. Gebze – Halkalı bölümünün açılması ile günlük 1.000.000 yolcu hedefine ulaşılması beklenmektedir. 365 gün içinde Marmaray'da 100.000 sefer yapılmış ve bu seferlerde toplam 50 milyon yolcu taşınmıştır. Yolcuların %52'si Avrupa yakasından, %48'i Anadolu yakasından Marmaray hattını kullanmıştır. Ücretlendirme Marmaray'da yapılan yolculuklar, gidilen istasyon sayısına göre kademeli ücretlendirilmektedir. Buna göre ilk 7 istasyondan baz ücret alınmakta, daha sonra her 7 istasyon için kademe sayısı artırılarak ücret alınmaktadır. itibarıyla ücret tarifesi aşağıdaki gibidir: İstasyonlar uzunluğundaki Marmaray hattı üzerinde tamamı engelli erişimine uygun kırk üç istasyon bulunmaktadır. Bunlardan otuz sekizi İstanbul'da, kalan beşi ise Kocaeli'de yer almaktadır. Halkalı istasyonundan uluslararası trenlere; Bakırköy, Bostancı, Gebze, Halkalı, Pendik ve Söğütlüçeşme istasyonlarından Yüksek Hızlı Trenlere ve anahat trenlerine; Gebze, Halkalı ve Pendik istasyonlarından bölgesel trenlere; Ayrılık Çeşmesi, Üsküdar ve Yenikapı istasyonlarından İstanbul metrosu'na; Sirkeci ve Yenikapı istasyonlarından İstanbul tramvayı'na; Küçükçekmece ve Söğütlüçeşme istasyonlarından metrobüslere; Maltepe, Bostancı, Sirkeci ve Üsküdar istasyonlarından Şehir Hatları vapurlarına ve Kartal, Pendik, Sirkeci ve Yenikapı istasyonlarından İDO feribotlarına aktarma yapılabilmektedir. Ortalama istasyon aralığı 1,75km ve platform uzunluğu ise hemzemin istasyonlarda 225m, diğer istasyonlarda ise 225 ile 400m arasındadır. En uzun platforma sahip olan istasyon 400m ile Söğütlüçeşme istasyonudur. Trenler CR2 Demiryolu Araç İmali etabında 2013 yılına kadar, 34 adedi 10'lu vagonlardan, 20 adedi 5'li vagonlardan oluşan toplam 440 vagonluk 50 adet banliyö tren seti Güney Kore'den ithal edilmiştir. Toplam maliyeti 586 milyon dolar olan setlerin sadece 5'li vagonlardan oluşan 12 seti 2013 yılında Kazlıçeşme - Ayrılık Çeşmesi arası banliyö kısmının devreye alınmasıyla hizmete girmiş, 10'lu vagondan oluşan 34 adet set açılan kısımda 10'lu trenlerin manevra kabiliyeti için gerekli uzunlukta ray-makas sistemi olmadığı için hizmete alınamamıştır. 13 Mart 2019 tarihi ile açılan Halkalı - Gebze hattıyla 10'lu setler de hizmete alınmıştır. Marmaray şu anda her iki hatta 10 vagonlu veya 5+5 vagonlu trenlerle hizmet vermektedir. Görseller Ayrıca bakınız İstanbul'da toplu taşıma Kaynakça Özel Genel Efe, Recep ve Cürebal, İsa. (2011). Impacts of the “Marmaray” Project (Bosphorus Tube Crossing, Tunnels and Stations) on Transportation and Urban Environment in Istanbul. Stanley D. Brunn (Ed.), In: Engineering Earth-The Impacts of Megaengineering Projects. Chapter 41. ISBN 978-90-481-9919-8, e-ISBN 978-90-481-9920-4, DOI 10.1007/978-90-481-9920-4. Springer: Dordrecht, Heidelberg, London, New York,

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

. Dış bağlantılar TCDD resmî sitesi TCDD Taşımacılık resmî sitesi Marmaray resmî sitesi Kategori:TCDD Taşımacılık Banliyö Trenleri Kategori:İstanbul banliyösü Banliyö Banliyö Kategori:Küçükçekmece'de ulaşım Kategori:Bakırköy'de ulaşım Kategori:Zeytinburnu'nda ulaşım Kategori:Fatih'te ulaşım Kategori:Üsküdar'da ulaşım Kategori:Kadıköy'de ulaşım Kategori:Maltepe'de ulaşım Kategori:Kartal'da ulaşım Kategoriendik'te ulaşım Kategori:Tuzla'da ulaşım Kategoriarıca'da ulaşım Kategori:Gebze'de ulaşım Kategori:2013'te tamamlanan ulaşım altyapısı Kategori:2019'da tamamlanan ulaşım altyapısı