Matkap

[bullvar_katip]

Matkap veya delgi, temel olarak delik delme, ek olarak havşa açma işlemleri için kullanılan, iki kesme kenarına sahip bir kesici takım türüdür. Delik delme operasyonu esnasında oluşan talaş, helisel kanallar vasıtasıyla dışarı atılır. Havşa matkapları, delme operasyonu sonrasında oluşan çapakların alınması, deliğin keskin kenarlarının yumuşatılması (pah kırarak) ve cıvata gibi bağlantı elemanlarının başlarının gömüleceği yuvaların (silindirik veya konik havşaların) açılması amacıyla kullanılır. Yine de havşa açma işlemi için kullanılan kesici takımlar genellikle ikiden çok kesme kenarına sahip takımlardır ve bunları matkap yerine silindirik havşa takımı veya konik havşa takımı olarak nitelendirmek, bunları freze çakıları olarak düşünmek daha uygundur. Matkap, halk arasında genellikle "matkap ucu" olarak anılmakta, "matkap" denildiği zaman genellikle gerçek adı "breyz" olan makine ifade edilmektedir. Teknik olarak "matkap ucu", matkabın, aralarında genellikle 118 derecelik açı olan iki kesme kenarının bulunduğu uç kısmını ("sivri" kısmını) ifade etmektedir. Matkap takımları kullanılarak delme/havşa açma operasyonlarının yapıldığı tezgaha "matkap tezgahı" denir. Breyz ise günümüzde hemen hepsi elektrik motorlu, tabanca şeklinde, ucunda bir mandren bulunan el aleti/makinesidir. Matkap, mandrene sıkıştırılarak kullanılır. "Ev tipi" denilebilecek breyzlerin mandrenlerine genellikle en fazla 13mm çapındaki matkaplar bağlanabilmektedir.