Mehmet Bayrak

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Mehmet Bayrak (d. 1948, Sarız, Kayseri), Kürt yazar, Türkolog ve Kürdologdur. Özellikle Kürtler ile Alevi, Kızılbaş, Ahl-e Haqq, Yâresân ve Êzîdî inançlarıyla ilgili eserleriyle tanınır. Özgeçmişi Ailesi, Alevi-Kızılbaş toplumunda önemli bir role sahip olan Sînemillî Aşireti ve Ocağı’ndandır. Dallıkavak köyünde ilkokulu okuduktan sonra, Ortaokul ve Lise eğitimini Kayseri’de tamamladı. 1970’te Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Bölümü’nü bitirdi. İlk çalışmaları Türkoloji alanında oldu. 1971 yılından başlayarak çeşitli gazete ve dergilerde, Türk edebiyatına ve kültürüne ilişkin yazıları yayımlandı. 1976 yılından başlayarak çeşitli dergilerde Kürdoloji alanında, kendi adıyla ya da takma imzalarla yazılar da yayımladı. 1990-91 yıllarından itibaren Kürdoloji alanında kitap yayınına başladı. Kürdoloji alanında çıkan birçok eseri Türkiye’de toplatıldı ve hakkında davalar açıldı. Prof. Dr. Martin van Bruinessen, Mehmet Bayrak'ın çalışmalarından "Alevilik ve Kürtler" için şunları söylüyor: ... Güzel bir derleme yapıp Almanya'da "Alevilik ve Kürtler" (İnceleme-Araştırma-Belgeler) kitabını yayınladı (1997). O yıllarda, Alevilik üzerine yüzlerce kitap yayınlandı ve Kürt Aleviliği ile Türk Aleviliği arasındaki fark ve benzerlikler üzerine çok tartışmalar oldu. Bayrak'ın kitabı, bu tartışmalara en değerli kaynakları getirdi... Mehmet Bayrak'ın 1988/1989 yıllarında çıkardığı Özgür Gelecek dergisinden dolayı, gerek yazar, gerekse derginin sahibi ve yayın yönetmeni olarak hakkında 30 dava açıldı. Dergiyi çıkarırken, defalarca gözaltına alındı ve 2 defa tutuklandı. Tutukluluğu sırasında bir toplu dayak ve işkenceden dolayı neredeyse hayatını kaybediyordu. Helsinki Wach’ın, gördüğü işkenceye ilişkin raporu, uluslararası kamuoyunda ve Türkiye’de büyük yankı yaratmıştı. 1994 yılında, Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi’nce 10 yıl 6 ay ağır hapis cezasına çarptırıldı. 1994 yılında yurtdışına çıkmak zorunda kalıncaya kadar, Kürdoloji alanında 20’ye yakın kitap yayımladı. 1995 yılı başlarında, verilen cezalar dolayısıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne dava açıldı ve bu dava 2002 yılında Türkiye’nin tazminata mahkûm olmasıyla sona erdi. Eserleri Tevfik Fikret ve Devrim, Ankara: Yorum Yayınevi, 1973. Köy Enstitülü Yazarlar- Ozanlar (inceleme- antoloji), Ankara: Töb-Der Yayınları, 1978. Halk Hareketleri ve Çağdaş Destanlar (araştırma), Ankara: Yorum Yayınevi, 1984. Eşkıyalık ve Eşkıya Türküleri (inceleme- antoloji), Ankara: Yorum Yayınevi, 1985. Pir Sultan Abdal (inceleme-araştırma), Ankara: Yorum Yayınları, 1986. Halk Gülmecesi (inceleme- örnekleme), Ankara: Yorum Yayınları, 1987. Kürt Halk Türküleri (Kılam û Stranên Kurdî), Ankara: Öz-Ge, 1991. Kürtler ve Ulusal- Demokratik Mücadeleleri, 1993 Özge Yayınları. Kürdoloji Belgeleri-I, Öz-Ge Yayınları, 1994, ISBN 975-7861-02-2. Öyküleriyle Halk Anlatı Türküler, Ankara 1996, ISBN 975-7272-09-4. Alevilik ve Kürtler, Öz-ge, 1997. Kürt Sorunu ve Demokratik Çözüm, 1999. Köy Enstitüleri ve köy edebiyatı, Ankara: Özge, 2000, ISBN 975-7861-04-9. Kürt Müziği, Dansları ve Şarkılar = Mûzik, dans û şarqı̂yên Kurdı, Ankara: Özge, 2002, ISBN 975-7861-06-5. Gravürlerle Kürtler (Bi Gravuran Kurd), Ankara: Özge Yayınları, 2002, ISBN 975-7861-08-1. Gecmişten günümüze Kürt Kadını, Ankara: Özge Yayınları, 2002, ISBN 975-7861-07-3. Ortaçağ’dan Modern Çağ’a Alevilik, Öz-ge Yayınevi, 2004, ISBN 975-7861-09-X. Kürdoloji Belgeleri-II, Ankara: Öz-Ge Yayınları, 2004, ISBN 975-7861-10-3. Alevi- Bektaşi Edebiyatında Ermeni Aşıkları (Aşuğlar), Ankara: Öz-Ge Yayınları, 2005, ISBN 975-7861-11-1. İçtoroslar'da Alevi-Kürt aşiretler: Sinemilli ve komşu aşiretlerin tarihi, edebiyatı, Ankara: Özge, 2006, ISBN 975-7861-13-8. Gravür, fotoğraf ve kartpostallarla Osmanlı'da Kürt kadını = Bi gravur, wêne û kartpostalan jinên Kurd di serdema Osmanî de, Ankara: Özge, 2007, ISBN 978-975-7861-14-0. Kürtler'e vurulan kelepçe: Şark ıslahat planı, Ankara: Öz-Ge, 2009, ISBN 978-975-7861-17-1. Alevilik-Kürdoloji-Türkoloji yazıları, 1973–2009, Ankara: Özge, 2009, ISBN 978-975-7861-16-4. DERSİM KOÇGİRİ KATLİAMI, Ankara: Öz-Ge, 2010, ISBN 978-975-7861-19-5. ALEVİ KATLİAMLARI, Öz-ge Yayınları, 2011, ISBN 978-975-7861-20-1. Kürt ve Alevi tarihinde Horasan: tarih-etnoloji-müzik-edebiyat, Öz-ge Yayınları, 2013, ISBN 978-975-7861-21-8. KÜRTLER ve ULUSAL-DEMOKRATİK MÜCADELELERİ, 2013. KÜRTLERE VURULAN KELEPÇE ŞARK ISLAHAT PLANI, 2013. TABULAR YIKILIRKEN, 2014. EZİDİ - KIZILBAŞ - YARESAN KÜRTLER, 2014. Hakkında yayımlanan Firaz Baran: Karanlığa süzülen ışık Mehmet Bayrak : belgesel biyografi. Özge Yayınları, Ankara 2008, ISBN 978-975-7861-15-7. Kaynakça Dış bağlantılar http://www.radikal.com.tr/turkiye/mehmet_bayraka_gore_turkiye_teokratik_bir_devlet-909456 http://www.ozgur-gundem.com/index.php?authorName=Mehmet%20BAYRAK&authorID=232&module=nuce&action=yazar_haberleri eu.kurdistan-post.eu https://web.archive.org/web/20141221125700/http://www.tv10.com.tr/tag/mehmet-bayrak/ http://www.hrw.org/reports/pdfs/t/turkey/turkey2916.pdf Kategori:Yaşayan insanlar Kategori:1948 doğumlular Kategori:Kayseri doğumlular Kategori:20. yüzyıl Türk yazarları Kategori:21. yüzyıl Türk yazarları Kategori:Türk Türkologlar Kategori:Türkiye Kürtleri Kategori:Kürt yazarlar Kategori:Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde öğrenim görenler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Mehmet Bayrak

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi