Mercury Projesi

[bullvar_katip]

Mercury Projesi, ABD'nin insanlı ilk uzay yolculuğu projesidir. 1959'dan başlanılarak 1963'e değin Dünya yörüngesine insan gönderinceye kadar sürdürülmüştür. İlk planlar ve araştırmalar -NASA kurulana dek- NACA (Ulusal Havacılık Danışma Komitesi) tarafından yürütüldü. Mercury Projesi, adını hızın simgesi olan Roma tanrısı Mercury'den almıştır. Ayrıca Merkür, Samanyolu gökadasındaki Güneş'e en yakın olan gezegen olduğundan yörüngede en hızlı dönen gezegendir. Merkür gezegeniyle ilişkili bir proje olmamasına karşın bu bakımdan Merkür adı uygun görülmüştür. Bu proje 2,38 milyar dolara mal oldu (enflasyona göre düzeltilmiş). Fırlatma roketleri Proje boyunca 3 adet roket kullanılmıştır: Little Joe - 8 kez kısmen Dünya yörüngeli pilotsuz uçuş, 2 kez maymun götürüldü. Fırlatma kaçış sisteminin denenmesi. Mercury-Redstone - 4 kez kısmen Dünya yörüngeli pilotsuz uçuş, 1 kez şempanze götürüldü; 1 kez de kısmen Dünya yörüngeli pilotlu uçuş. Atlas - 4 kez kısmen Dünya yörüngeli pilotsuz uçuş, 2 kez tam Dünya yörüngeli pilotsuz uçuş, 1 kez şempanze götürüldü; 5 kez de tam Dünya yörüngeli pilotlu uçuş. Little Joe, fırlatma kaçış sistemini ve yarıda kesme işlemini denemek için kullanıldı. Redstone, kısmen Dünya yörüngeli uçuşlar için; Atlas ise tam Dünya yörüngeli uçuşlar için küçükresim|sol|Friendship 7, Atlas roketiyle fırlatılırkenkullanıldı. Ekim 1958'in başlarında Jupiter roketleri de kısmen Dünya yörüngeli uçuşlarda kullanılmak için düşünüldüyse de Temmuz 1959'da bütçe sıkıntıları nedeniyle vazgeçildi. Atlas roketinin Mercury kapsülünden ve bu kapsülde taşınması tasarlanan nükleer savaş başlıklarından doğacak ağırlık artışının üstesinden gelebilmesi için daha fazla güçlendirilmeye gereksinimi vardı. Little Joe, Mercury Projesi için tasarlanmış katı yakıtlı bir roketti. Titan roketinin de Mercury Projesi'nin ilerleyen basamaklarında kullanılması düşünülmüştür. Ancak kullanılmayıp Mercury Projesi bitirilmiştir. Bu yüzden Gemini Projesi'nde kullanılmıştır. Pilotsuz uçuşlar Programda 20 adet pilotsuz uçuş vardı. Hepsinin uzaya çıkması planlanmamıştı ve zaten görevi tamamlayamayan uçuşlar da olmuştu. Bu uçuşların dördü 5.uçuştan (1959) itibaren başlayarak -insan dışındaki- primatlarla (maymun soyundan gelen canlılar) gerçekleştirildi. Mercury Projesi'nin insan dışında personeli aşağıda sıralanmıştır: Sam adındaki şebek 4 Aralık 1959'da Little Joe 2'de 85km yükseğe fırlatıldı. Miss Sam adlı şebek 21 Ocak 1960'ta Little Joe IB'de 15km yükseğe fırlatıldı. Ham adlı şempanze 31 Ocak 1961'de Mercury-Redstone 2'de kısmen Dünya yörüngeli uçuş yaptı. Enos adlı şempanze 29 Kasım 1961'de Mercury-Atlas 5'te 2 tam Dünya yörüngeli uçuş yaptı. Pilotlu uçuşlar küçükresim|sağ|220px|Merkür 7'lisi Uzaya gitmeyi göze alan ilk Amerikalılar fiziksel gerekliliklere ulaşabilmeleri için deneme uçuşlarına seçilen 110 adet askeri pilottan oluşuyorlardı. Nisan 1959'da bu 110 kişinin yedisi astronot oldu. Bunların altısı da Mercury Projesi'nde görev aldı (Deke Slayton kalp rahatsızlığı nedeniyle görevlendirilmedi). Herkesin kendi uzay aracına ad koyması Alan Shepard'ın Freedom 7'si ile başladı. Herkesin bu adlara "7"yi eklemesi de 7 kişilik ekibi simgeliyordu. Mercury'nin eskiden ordunun test pilotluğunu yapan başlıca 7 astronotu Merkür 7'lisi olarak da bilinir. 9 Nisan 1959'da NASA seçilen astronotları duyurmuştur. Malcolm Scott Carpenter, USN (1925- 2013) Leroy Gordon "Gordo" Cooper, Jr., USAF (1927-2004) John Herschel Glenn. Jr., USMC (1921-) Dünya yörüngesindeki ilk Amerikalı. Virgil Ivan "Gus" Grissom, USAF (1926-1967) Walter Marty Schirra, Jr., USN (1923-) Alan Bartlett Shepard, Jr., USN (1923-1998) Uzaydaki ilk Amerikalı. Donald Kent "Deke" Slayton, USAF (1924-1993) Düzensiz nabzı nedeniyle 1962'de uçuştan men edildi, 1972'de yeniden görev verildi ve 1975'te Apollo - Soyuz Test Projesi'nde uçuş görevi aldı. Mercury uçuş armaları Çeşitli Mercury görevlerinin uçuş armaları mevcut gibi görünmektedir. Aslında bu armalar Mercury Projesi bittikten çok sonra kişisel girişimciler tarafından tasarlanmıştır. Gerçek birer uçuş arması Gemini Projesi'deki görevler için üretilince Mercury Projesi için de genel bir talep baş gösterdi. Bu talebi de işte bu girişimciler karşılamıştır. Mercury astronotlarının taşıdığı arma yalnızca NASA'nın logosu ve adlarının yazdığı etiketti. Bununla birlikte insanlı Mercury uzay araçlarının her biri birer uçuş armasıyla süslenmişti. Bunlar Mercury'nin gerçek uçuş armalarıdır. Çeşitli bilgiler Mercury astronotları çalışmalarının bir bölümünü Hampton, Virginia'daki NASA Langley Araştırma Merkezi'nde uçuş operatörü William K. Douglas ve Keith G. Lindell (COL, USAF) ile yaptı. Mercury Projesi'nin anısına Hampton kentindeki kimi köprülere Mercury astronotlarının ve kimi bulvar ve yollara Mercury adı konulmuştur. Kaynakça Kategori:1959'da Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan oluşumlar Kategori:1961'de uzay çalışmaları Kategori:1962'de uzay çalışmaları Kategori:1963'te uzay çalışmaları Kategori:İnsanlı uzay araçları Kategori:NASA Kategori:Amerika Birleşik Devletleri'nde uzay çalışmaları