Mısır'ın beşinci hanedanı

[bullvar_katip]

Mısır tarihinin Beşinci Hanedanı içinde yer alan bilinen yöneticiler. Antik Mısır'ın Üçüncü, Dördüncü, Beşinci ve Altıncı Hanedanları genellikle Eski Krallık dönemi altında gruplanırlar. Mısır'ın beşinci hanedanı Antik Mısır'ın Eski Krallık'ının bir parçası olarak sayılır. Manetho bu kralların Elefantin şehrinden yönettiklerini yazmıştır fakat arkeologlar saraylarının Ineb-hedj'de ("Beyaz Duvalar") olduğunu gösteren açık kanıtlar bulmuşlardır. Firavun Userkaf'ın bu hanedanı nasıl kurduğu kesin olarak bilinmemektedir. Orta Krallık zamanında yazılmış olan Westcar Papirüsü'nde bir hikâye anlatılmaktadır. Bu hikâyeye göre; Dördüncü Hanedan'ndan Keops'a bir kehanet söylenmektedir, kehanet Sakhbu'da Ra'nın rahibinin doğacak üçüzleri Keops'u ve vârislerini devireceğini ve bu çocukları, isimleri Userkaf, Sahura ve Neferirkara, nasıl öldürmeye çalışacağından bahsetmektedir. Ancak son yıllarda, bilginler bu hikâyenin en iyi şekilde bir efsane olabileceğinin farkına varmışlardır ve bir hanedandan diğerine geçiş hakkındaki bilgi eksikliğini kabul etmektedirler. Bu hanedan esnasında, Mısır dininde çeşitli önemli değişiklikler olmuştur. Bilinen en erken cenaze töreni duaları (Piramit Metinleri olarak bilinir) kraliyet mezarlarına kaydedilmeye başlanmıştır. Tanrı Ra'nın kültü daha fazla önem kazanmıştır ve Userkaf'tan Menkauhor'a kadar olan krallar Abusir'de veya yakınlarında Ra'ya adadıkları tapınaklar inşa etmişlerdir. Daha sonra bu hanedanın sonlarında, Osiris kültünün önem kazandığı varsayılmaktadır, bu özellikle Unas'taki mezarlarda bulunan yazıtlardan anlaşılmaktadır. Bu dönemde kraliyet dışı Mısırlılardan Djedkare Isesi'nin veziri Ptahhotep bilgeliğinde dolayı büyük ün kazanmıştır; Ptahhotep'in Vecizeleri kopyalayıcısı tarafından onun adına yazılmıştır. Kraliyet dışı mezarlar da kraliyet mezarları gibi yazıtlarla süsleniyordu, fakat dualar veya büyüler yerine duvarlara merhumun yaşamöyküsü yazılmaktaydı. Önceki gibi, seferler Sinai'deki Wadi Maghara ve Wadi Kharit'e turkuvaz ve bakır kazıp çıkartmak ve Abu Simbel'in kuzeybatısına gnays çıkartak için gönderilmişlerdir. Ticaret seferleri güneye Punt'a malakit, mürrüsafi ve altın ve gümüş alaşımı elde etmek için gönderilmişlerdir ve Biblos'taki arkeolojik buluntular Fenike şehrine diplomatik seferlerin gerçekleştirildiğinin kanıtıdır. Marmara Denizi yakınındaki Dorak kazı alanında bulunan nesneler üzerinde çeşitli Beşinci Hanedan krallarının isminin bulunması, ticaretin bir kanıtı olabilir fakat gizemini korumaktadır.