Molla Kâbız

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Molla Kâbız (ö. 1527, İstanbul), 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamış bir din adamıdır. Müslüman olmasına rağmen İsa'nın Muhammed'den üstün olduğunu savunması ve bunu uzun bir süre Kur'an ayetleri ile temellendirmeye çalışmasıyla bilinir. Kazaskerlerin savlarını çürütememesi üzerine şeyhülislam tarafından duruşmaya çağrılmış, yine Kur'an ayetleri ile savları çürütülmeye çalışılmıştır. Hubmesihiliğin önderi olduğu düşünülmektedir. Hayatı Hayatı hakkında yeteri bilgi yoktur. İran'dan geldiği kayıtlıdır. Dinî bilgisini geliştirmiş ve Osmanlı ilmiye sınıfına girmiştir. Kendi fikirlerini halka anlatmıştır. Ayet ve hadisleri te'vil ve tefsir ederek İsa'nın bütün peygamberlerden üstün olduğunu ve hatta Muhammed'den de daha faziletli olduğunu savunmuştur. İslam dinini reddetmemiş, Hristiyanlık propagandası yapmamıştır. Kâbız, ulemanın şikâyeti üzerine divanda yargılanmıştır. 2 Kasım 1527'de yapılan ilk duruşmada Rumeli Kadıaskeri Fenarizâde Muhyiddin Çelebi ile Anadolu Kadıaskeri Kadri Çelebi, Kâbız’ın fikirlerini çürütememişlerdir. Kanuni Sultan Süleyman da bu duruşmayı kafes arkasından dinlemiştir. Sultan Süleyman, mollanın iddialarını çürütemedikleri için ulemayı daha sonra eleştirmiştir. Sadrazam Pargalı İbrahim Paşa’yı çağırıp çare aramış ve ertesi gün Kâbız’a karşı Şeyhülislâm İbn-i kemal ve İstanbul Kadısı Sadeddin Çelebi öne sürülmüştür. İbn-i Kemal onun fikirlerine karşı savlar ileri sürmüş, fikirlerinden döndüğü takdirde affedileceğini söylemiştir. Kâbız bunu reddedip kendi fikirlerinde ısrar edince idam edilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman döneminde görüşlerinden dolayı idam edilen dört ünlü şeyhten biridir. Popüler kültürdeki yeri Muhteşem Yüzyıl isimli Türk dizisinde, 33. ve 34. bölümlerde konuk oyuncu olarak Polat Bilgin tarafından canlandırılmıştır. Ayrıca bakınız Şeyh Muhyiddin Karamanî İsmail Maşuki Bosnalı Hamza Bâlî Kaynakça Solak-Zâde Tarihi (Haz. Vahid Çabuk), c. II, Ankara 1989, s. 157-160; Müneccimbaşı Ahmed Dede Müneccimbaşı Tarihi (Çev. İsmail Erünsal), c. II, Tercüman 1001 Temel Eser, No: 37, s. 528-529 Ahmed Refik, Osmanlı Devrinde Rafızîlik ve Bektaşîlik (1558-1591) Darulfünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası, c. IX, Sayı: 2 (Nisan 1932), İstanbul 1932, s. 30 İsmail Hami Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, c. 2, İstanbul 1947, s. 125-126. http://sbe.erciyes.edu.tr/dergi/sayi_17/05_soylemez.pdf s.86 http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/1696/18103.pdf Kategori:İdam edilmiş Osmanlılar Kategori:Osmanlı din adamları Kategori:16. yüzyılda Osmanlılar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Molla Kâbız

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi