Monoamonyum fosfat

[bullvar_katip]

Monoamonyum fosfat (MAP) olarak bilinen amonyum dihidrojen fosfat (ADP), (NH)(HPO) kimyasal formülüne sahip bir kimyasal bileşiktir. MAP tarımsal gübrelerin ve bazı yangın söndürücülerin önemli bir bileşenidir. Optik ve elektronik alanlarında da önemli kullanımları vardır. Kimyasal özellikleri Monoamonyum fosfat suda çözünür ve ondan tetragonal sistemde susuz tuz olarak, uzun prizmalar veya iğnelerek olarak kristalleşir. Etanolde pratik olarak çözünmez.. Katı amonyum fosfat pratikte 200°C'ye kadar olan sıcaklıklarda kararlı kabul edilebilir. Bu sıcaklıktan sonra, gaz halindeki amonyak ve erimiş fosforik asite ayrışır. 125°C’de amonyağın kısmi basıncı 0.05mm Hg’dir. Stokiyometrik monoamonyum fosfat çözeltisi asidiktir (%0,1 konsantrasyonda pH 4,7, %5'te 4,2). Üretimi Monoamonyum fosfat, doğru miktarda ayarlanmış fosforik asit ve amonyağın ekzotermik reaksiyonuyla endüstriyel olarak üretilir: + → Kristal MAP daha sonra çökelir. Kullanımı Tarım Monoamonyum fosfatın ağırlıkça en büyük kullanımı, gübrelerin bir bileşeni olarak tarımdadır. Toprağı bitkilerin kullanabileceği formda azot ve fosfor elementleriyle besler. NPK etiketi 12-61-0’dır (12-27-0), yani ağırlıkça %12 elementel azot ve (toplam olarak) %61 fosfor pentaoksit veya %27 elementel fosfor içerir. Yangın söndürücüler Bileşik ayrıca bazı kuru kimyasal yangın söndürücülerdeki ABC tozunun bir bileşenidir. Optik Monoamonyum fosfat, çift kırılma özelliklerinden dolayı optik alanında yaygın olarak kullanılan bir kristaldir. Tetragonal kristal yapısının bir sonucu olarak, bu malzeme, optik dalga boylarında tipik kırılma indisleri ve ile negatif tek eksenli optik simetriye sahiptir. Elektronik Monoamonyum fosfat kristalleri, bazı aktif sonar transdüserlerde (alternatifi, manyetostriksiyon kullanan transdüserlerdir) gerekli bir özellik olan piezoelektrik özelliktedir. 1950’lerde MAP kristalleri, transdüserlerde bulunan kuvars ve Rochelle tuzu kristallerinin büyük ölçüde yerini aldı. Çünkü, kuvarstan daha kolay işleniyorlar ve Rochelle tuzundan farklı olarak havadan nem çekerek sulanmıyorlardı. Oyuncaklar Nispeten toksik olmayan MAP, çeşitli renklerde boyalarla karıştırılmış oyuncak kitleri olarak satılan, rekreasyonel kristal yetiştiriciliği için de popüler bir maddedir. Doğal oluşumu Bileşik, doğada ender bir mineral olan bifosfamit olarak bulunur. Bifosmamit, guano yatakları içinde oluşur. Monohidrojen muadili olan ilgili bir bileşik, daha da az bulunan fosfamittir. Kaynakça Kategori:Amonyum bileşikleri Kategori:Fosfatlar Kategori:İnorganik gübreler Kategori:Yangın söndürme maddeleri