Mücella Yapıcı

[bullvar_katip]

Ayşe Mücella Yapıcı (d. 1951, İstanbul), Türk mimar ve aktivisttir. 2003 yılından itibaren mesleğini Mimarlar Odası'nda icra etti. Feminist ve sosyalist dünya görüşünü benimseyen Yapıcı, meslek yaşamı boyunca İstanbul'da kent, kültür ve tarih mirasını korumak için yürütülen mücadelelerde aktif rol aldı. Taksim’deki yayalaştırma projesi ve Gezi Parkı’na Topçu Kışlası inşa etme projelerine karşı 2012'de kurulan Taksim Dayanışma Bileşenleri Platformu'nun sözcülerinden ve Gezi Parkı Olayları adıyla anılan sürecin simge isimlerinden birisi oldu. Gezi Parkı Davası'nda yargılandı. 2022 yılında görülen davada 18 yıl hapis cezası aldı. Yaşamı 1951 yılında İstanbul'da doğdu. Zirai Donanım Kurumu’nda muhasebeci olan babasının görevi nedeniyle ilk ve orta öğrenimini Diyarbakır, Kayseri, Adana, Trabzon ve Ankara gibi değişik şehirlerde yaptı. Lise öğrenimini İstanbul'da Çamlıca Kız Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'ne 1968 yılında girdi. Öğrencilik yıllarından itibaren Mimarlar Odası çalışmalarıyla aktif olarak ilgilendi. 1975 yılında eğitimini tamamlayarak yüksek mimar ünvanını aldı. Sınıf arkadaşı Memik Yapıcı ile evlendi. Meslek yaşamına İstanbul Anakent Belediyesi Planlama Müdürlüğü'nde başladı. 12 Eylül darbesi nedeniyle kamudaki çalışmalarından ayrıldı. Eşi Memik Yapıcı ile birlikte serbest mimarlık yaptı. 1999 Büyük Marmara Depremi'nden sonra Türkiye'deki kadın hareketi ile ilişkilendi ve depreminin hemen ardından bölgeye ulaşan gönüllü kadınların kurdukları Kadınlarla Dayanışma Vakfı'nın (KADAV) kurucu üyeleri arasında yer aldı. Depremde eşlerini kaybeden ve geçim kaynağı olmayan kadınlar için Köseköy'de Yeni Adım Sitesi Projesi'ni, Afyon'da Fevzi Çakmak Yetiştirme Yurdu Yenileme ve Onarım projesini gerçekleştirdi. 1999 Türkiye yerel seçimlerinde aktif siyasete katılarak Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nden Beşiktaş belediye başkan adayı oldu. 2002 yılında partiden ayrıldı. Serbest mimarlık alanındaki çalışmalarına eşi ve ortağı Memik Yapıcı'nın ölümü üzerine 2003 yılında son verdi; meslek yaşamına Mimarlar Odası'nda devam etti. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Çevre Etki Değerlendirme Danışma Kurulu ve Afet Komitesi sekreterliklerini yürüttü. "Oda Tarihinden Portreler" başlıklı yayın dizisinin ilk dört kitabı olan "Niyazi Duranay", "Orhan Şahinler", "Maruf Önal" ve "Doğan Hasol" başlıklı kitapların derlemesini yaptı. Çevresel değerleri ve kentin çıkarlarını gözetmeden, kısa vadeli ekonomik gerekçelerle, emlak eksenli mega projeler yapılmasına karşı çıktı. Tarlabaşı'nda tescilli yapıların yıkılmasına karşı mücadelede, Haydarpaşa Garı'nın gar olarak korunması, AKM'nin, Emek Sineması'nın yıkılmaması için verilen mücadelelerde yer aldı. Taksim’deki yayalaştırma projesi ve Gezi Parkı’na Topçu Kışlası inşa etme projelerine karşı 2012 yılında Mimarlar Odası'nın çağrısı sonucu 128 kuruluşun bir araya gelmesi ile oluşan Taksim Dayanışma Bileşenleri Platformu'nun sözcülerinden birisi oldu. Gezi Parkı’nda 27 Mayıs 2013'te başlayan yıkıma ve ağaçların sökülmesine karşı çıkan aktivistler arasında idi. Gezi Parkı Olayları adıyla anılan sürecin simge isimlerinden birisi oldu. 8 Temmuz 2013’te Gezi protestoları sırasında gözaltına alınan Yapıcı, 11 Temmuz 2013’te serbest bırakıldı. Gözaltına alınışı ve sonrasındaki süreç kamuoyunca çok tartışıldı. Yapıcı, gözaltına alındığı sırada çıplak aramaya maruz kalması nedeniyle sekiz yıl sonra dava açmış; davanın dördüncü duruşması Temmuz 2022'de görülmüştür. Yapıcı, 17 Mart 2014'te “örgüt kurmak ve yönetmek” ile “toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefet” suçlamasıyla açılan davada yargılandı ve beraat etti. 2015'teki beraat kararından dört yıl sonra, “Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs" suçlamasıyla yeniden dava açıldı. Bu davanın Nisan 2022'deki son duruşmasında hakkında 18 yıl hapis cezası verildi ve tutuklandı. 28 Eylül 2023 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi hakkındaki mahkumiyet kararını bozdu ve adli kontrol hükümleri uygulanarak tahliyesine karar verildi. Ayrıca bakınız Can Atalay Kaynakça Dış bağlantılar Mücella Yapıcı: İstanbul, benim için anneanemdir, 1-31 Mart 2014, Esin Dalay. Mücella Yapıcı'nın Yaşam Öyküsü:" (Bir Kadın programı için Mücella Yapıcı ile yapılmış röportaj, 2020), Medyascope. Biz O Gün Dayanışmayı Kurduk (Radikal gazetesi için Mücella Yapıcı ile röportaj, Pınar Öğünç, 2013). Emel Armutçu, Mücella Yapıcı: O, bulunduğu ortamı güzelleştirme insanı , Kısadalga.net 31 Mayıs, 2022 Kategori:1952 doğumlular Kategori:Türk mimarlar Kategori:Türkiye tarafından tutuklanan kişiler Kategori:Gezi Parkı olayları kişileri Kategori:Yaşayan insanlar Kategori:Türk tutuklular ve hükümlüler