Muhammed Necibullah

bullvar_katip · 26 Mayıs 2024

Muhammed Necibullah Ahmedzai (6 Ağustos 1947 - 27 Eylül 1996), 1987-1992 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin devlet başkanı. Peştun bir ailenin oğlu olarak Kâbil'de doğdu. Habibiye Yüksek Okulunda eğitimine başladı ve Kabil Üniversitesi'ni 1975'te doktor olarak bitirdi. 1965'te Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin (PDPA) Perşem hizibine katıldı. 1977'de Merkezi Komite'ye seçildi. 1978'de başarılı hareketler sergiledi ve Devrimci Konsey'e katıldı. Ama PDPA'in Halk hizbi üstünlüğü kazandı ve kısa bir süre sonra Tahran'a büyükelçi olarak gönderildi. Bundan sonra Necibullah hükûmetten kovuldu ve Avrupa'ya sürgüne gönderildi ardından Afganistan vatandaşlığından da çıkartıldı. 1979'da Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a girmesiyle Kabil'e döndü. 1980'de, Gizli Polis (KHAD) başkanlığına getirildi. 1981'de politbüroda yüksek üyeliğe terfi ettirildi. Sovyet yönetimi direnişe karşı başarılı olamayan Babrak Karmal'i 1986'da görevden uzaklaştırdı. Necibullah, 1986'da Vatan Partisi'nin (Afganistan Demokratik Halk Partisi) Genel Sekreterliğine, 1987'de de Devlet Başkanlığına karşılık gelen Devrim Konseyi başkanlığına getirildi. Yeni bir anayasa benimsendi. Anayasaya eklenen yenilikler; çok partili siyasal sistem, ifade özgürlüğü, bağımsız hukuk gibi kavramlardı. Bu kavramları İslâmi yasaları birleştiren bir anlayışa dayanıyordu. Kasım 1987'de kabul edilen yeni anayasayla ülkenin adı Afganistan Cumhuriyeti olarak değiştirildi. Yıllarca süren başarısız müdahalenin ardından Sovyetler Birliği Mayıs 1988 - Şubat 1989 arasında kuvvetlerini Afganistan'dan çekti. Sovyetler geri çekildikten sonra Afganistan'ın yüzde 85'inde kontrolü kaybeden Necibullah hükûmeti mücahitlerle uzlaşmaya çalıştıysa da başarılı olamadı. Mart 1990'da savunma bakanı Şahnavaz Tanay'ın liderlik ettiği bir darbe girişimini engelledi. Sovyetler Birliği ülkeden çekildikten sonra da Necibullah yönetimine yardıma devam ettiler. 1991 yılı sonunda Sovyetler Birliği'nin yıkılmasıyla Necibullah'a verilen Moskova yardımı sona erdi. Sovyet yardımının kesilmesiyle Afgan ordusunun en önemli gücü olan hava gücü uçaklara yakıt bulunamadığı için işlevsiz hale geldi. Buna rağmen Pakistan'ın kuzeyindeki Peştun gruplardan destek alan mücahitler kısa sürede başkent Kabil'e dayandılar. 16 Nisan 1992'de devlet başkanlığından ve iktidardaki Vatan Partisi'ndeki görevlerinin tümünden istifa etti. Kabil'e giren mücahitler Necibullah yönetimine son verdiler. İlk olarak Kabil'i terk etmeyi reddeden Necibullah, başarısız bir kaçma girişiminden sonra Kabil'deki Birleşmiş Milletler binasına sığındı. Ardından iktidara gelen Burhaneddin Rabbani yönetimi Necibullah'ı tutuklamak için bir girişimde bulunmadıysa da, ülke dışına çıkmasına da izin vermedi. Eylül 1996'da Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesinden hemen önce Ahmet Şah Mesud'un kaçırma teklifini reddetti. 27 Eylül 1996'da Kabil'e giren Taliban militanları tarafından sığınmış olduğu Birleşmiş Milletler binasından zorla çıkarıldı. İşkence edildikten sonra yaralı haldeyken, kardeşi Şahpur Ahmedzai ile birlikte bir elektrik direğine asılarak öldürüldü. Ayrıca bakınız Muhammed Budiaf Kaynakça Kategori:1947 doğumlular Kategori:1996 yılında ölenler Kategori:Afganistan devlet başkanları Kategori:Afgan siyasetçiler Kategori:Afgan komünister Kategori

eştunlar Kategori:İdam edilmiş Afganlar Kategori:Kabil doğumlular Kategori:Kabil Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:İdam edilmiş cumhurbaşkanları

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Muhammed Necibullah

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi