Nardugan

[bullvar_katip]

Nardugan, her yıl 21 Aralık'ta Türkler arasında kutlanan bir bayramdır. Roma'da Satürnalya, Antik Yunan'da ise Dionysos Şenlikleri adıyla kutlanmaktadır. Satürnalya ve Yule ile birlikte Avrupa, Orta Asya ve Sibirya pagan topluluklarındaki kış gündönümü festivallerinin bir halkası kabul edilir. Türkolog Murad Adji ve Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ, Türklerin narduganı İslamı kabul etmeden önce de kutladığı iddia etmiştir. Türkolog Abdulhaluk Mehmet Çay ve Ahmet Taşağıl ise İslamiyet öncesi Türklerin böyle bir bayram kutladığını gösteren tarihi belge olmadığını belirtmiştir. Nardugan bayramı ile ilişkilendirilen ve kökeni Slav paganizmindeki Ded Moroz'a dayanan Ayaz Ata, Sovyetler döneminde Orta Asya'da yaygınlaştırılmış bir figürdür. Ded Moroz, Noel Baba'nın Rus mitolojisindeki eş değeridir. Nardugan kelimesi günümüzde Orta Asya ülkelerinde kış gündönümünü ifade etmek için kullanılmaktadır. Etimoloji Türklerin kutladığı diğer bayramlar olan Paktıgan ve Koçagan bayramlarıyla da uyumlu olan Nardugan'ın, gündönümüne dayalı bayramlarla birlikte üçlü bir yapının parçası olduğu görülmektedir. Nardugan, Moğol dilindeki Nar (Güneş), Türk dilindeki Tuqan (Doğan) sözcüklerinden oluşmuştur. Tatarlar bu bayrama Koyaş Tuğa yani Güneş Doğan günü derler. Başkurtlar, Udmurtlar Nardugan veya Mardugan, Mişer Tatarları Raştua, Çuvaşlar Nartavan ya da Nartukan, Zırizyalar Nardava, Mokşalar Nardvan adını verirler. Bazı kaynaklara göre nargudan kelimesi ile kastedilen bayram aslında nevruzdur. Kaynakça Ayrıca bakınız Satürnalya Dionysos Şenlikleri Paktıgan Sayagan Paynagan Koçagan Yelda Dış bağlantılar Nardugan Bayramı Çam Süsleme Nardugan, M. İlmiye Çığ Kategori:Bayramlar Kategori:Türk mitolojisi