Ömer Kaleşi

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Ömer Kaleşi (d. 1932, Srbitsa Kırçova, Makedonya - ö. 17 Nisan 2022, İstanbul, Türkiye), Arnavut ve Makedon kökenli ressam. Eğitimini Türkiye'de tamamladıktan sonra yaşamını Fransa'nın başkenti Paris'te sürdürmüş; II. Dünya Savaşı'na rastlayan çocukluğunun izlerini eserlerine yansıtmıştır. Sanatçı, tüm sanat yaşamında bedensiz başlar çizdi; ağırlıklı olarak üç renk (kırmızı, siyah, beyaz) kullandı; dervişleri ve çobanları resmetti. Yaşamı 1932 yılında bugün Kuzey Makedonya sınırlarında bulunan Kırçova kasabasının Srbitsa köyünde doğdu. Makedon asıllı Hayriye ile Arnavut asıllı Ahmet Kaleşi'nin on çocuğundan yedincisidir. 1950 yılında Üsküp Teknik Okulu Elektrik Bölümü’nden mezun oldu. Köyünde, Partizanlar olarak anılan komünist gerillalarla köy halkının mücadelesine, köyünün yakılmasına tanıklık etti. Üsküp'te elektrikçilik yapan Kaleş, ressam olma fikrinin 1955 yılında Üsküp’teki tarihi Davut Paşa Hamamı’nda, İngiliz heykeltıraş Henry Moore sergisini gezdikten sonra geliştiğini ifade etmiştir. 1956 yılında ailesi ile birlikte Türkiye’ye yerleşti. 1959 yılında resim öğrenimine başlayana kadar Türkiye'de elektrikçilik mesleğini sürdürdü. 1959-1965 yılları arasında, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nde öğrenim gördü. Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi’nden mezun oldu. Kişiliğini oluşturan dönem, 1962’de çıktığı bir Anadolu gezisinin izlenimlerini resimlerine yansıtması ile başladı.Vücudu olmayan, sadece başlardan oluşan derviş ve çoban figürleri resmeden Kaleşi, Balkan dramını bedensiz başlar ile anlattı; bütün sanat yaşamı boyunca başları resmetmeyi sürdürdü. Eğitimi sırasında Bedri Rahmi'nin bir renk ve bir usta seçerek derinleşmesini istediği çalışmada renk olarak kırmızıyı, usta olarak Goya'yı seçen Kaleşi, iki yüze seksen farklı kırmızı tonunu keşfederek resimlerinde ağırlıklı olarak kırmızıyı kullandı.Mezuniyetinin ardından 1965 yılının sonbaharında Paris’e yerleşti. Aynı yıl Belgrad ve Üsküp’te kişisel sergiler açtı. 1969-1970 yılları arasında Paris’teki "Bağımsızlar Salonu" ve 1973-1974 yılları arasında "Salon de Mai"’nin sergilerine katıldı. Türkiye'de ilk sergisini 1986 yılında İstanbul'daki Tem Sanat Galerisi'nde açtı. Sonraki yıllarda eserlerini Türkiye'de aynı galeride sergilemeyi sürdürdü. 2004 yılında Arnavutluk'ta açtığı ilk serginin ardından Kaleşi için Arnavutluk Büyükelçisi yazar Luan Rama Tiran’da “Ömer” adlı Arnavutça bir kitap yayınladı; Arnavutluk Televizyonu sanatçının hayatı ve eserleri üzerine Arnavutluk ve Paris’te bir belgesel çekti. Paris'te bulvarında Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in hediyesi olarak göndermiş olduğu kestane ağaçlarının bir kısmının kesilmesi üzerine içleri boşalmış bu ağaç kütüklerine başları yerleştirerek insan vücüduna benzeyen ağaçları eserlerine yansıtması, ilgi gördü. 2012 yılında 50. sanat yılını İstanbul’da TEM Sanat Galerisi'nde açılan sergi ile kutladı. Bu sergi vesilesiyle Makedon yazar Jordan Plevneŝ tarafından yazılan "Ömer Kaleşi – Başlar"adlı kitap yayımlandı. Sanatçı, 2013’de eleştirmen Luan Rama’nın Zamir Mati, Bujar Luca ve Artur Muharremi ile oluşturduğu Fransa’da yaşayan Arnavut ressamlar dörtlüsüne katıldı. 2012'de Kosova İliria Ünivesitesi tarafından onursal üye olarak seçilen Kaleşi, bu üniversiteye 25 eserini; ardından 2019 yılında Bursa Kent Müzesi'ne 21 tablosunu bağışladı. Derviş serisi için Arnavutluk’un başkenti Tiran’da büyük bir Bektaşi dergahında ve kültür merkezinde adına galeri açıldı. 17 Nisan 2022 tarihinde İstanbul'da öldü. Cenazesi İstanbul'da Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii'nden kaldırılarak Küçükkköy Mezarlığı'na defnedildi. Hayatı, Makedon yazar Luan Starova tarafından “Le Paris d’Ömer Kaleşi” (Ömer Kaleşi’nin Paris’i) adıyla kitaplaştırılmıştır. Sanatı Fırça yerine spatül kullanan sanatçının kendine özgü bir boyama tarzı vardır. Tuval üzerine yaydığı boyayı, çizgiye gerek görmeden içten dışa genişleterek soyut bir doku ile figürsel öğeleri bütünleştiren bir yöntem uygular. Ömer Kaleşi için en önemli tema, insan, ve özellikle insan başlarıdır. Yugoslavya'da yaşanan katliam sırasında başları vücutlarından ayrılan insanların ölü görüntülerini yüz aracılığı ile yansıtmıştır. Kaleşi, resimlerinde genellikle üç rengi kullanmıştır. ‘Kırmızı’yı İstanbul’da Güzel Sanatlar’da öğrenciyken kullanmaya başladı. ‘Siyah’a, “Balkan Dramı” temasıyla 1993’te başladı ve Eski-Yugoslavya’daki (Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Kosova) savaşı boyunca devam etti. ‘Tuval beyazı’nı ise 1981-82 yıllarında derviş ve çoban figürleriyle kullanmaya başladı. Ödülleri 2012 Iliria Royal Universitesi ILIRIA Koleji Onursal Yönetim Kurulu Üyesi Kişisel Sergiler 1963 Robert Kolej Galerisi, İstanbul 1964 Şehir Sanat Galerisi, İstanbul 1965 Alman Kültür Merkezi, Ankara 1965 Galerija Kulturnog Centra, Belgrad 1965 Galerija Kulturnog Centra, Üsküp 1969 Galerija Kulturnog Centra, Priştine 1969 Galerija Kulturnog Centra, Üsküp 1975 Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul 1975 Fransız Kültür Merkezi, Ankara 1976 Centre Culturel 17, Paris 1984 Galeri Baraz, İstanbul 1985 Artizan Galerisi, Ankara 1986 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1987 Galeri Mi-Ge, Ankara 1988 Centre Culturel Anatolie, Paris 1988 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1988 Galeri Mi-Ge, Ankara 1989 Türkiye Turizm Bürosu, Paris 1990 Sanat Yapım Galerisi, Ankara 1990 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1991 Galerie Art 50, Paris 1992 Halkbank Sanat Galerisi, Ankara 1993 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1993 Galerie Art 50, Paris 1995 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1995 Galerie Art 50, Paris 1996 Galeri Mi-Ge, Ankara 1996 Üsküp Şehir Müzesi, Üsküp 1997 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1999 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 1999 "Le Drame Balkanique", Nanterre Théâtre des Amandiers, Paris 1999 Galerie Zafira, Paris 2000 "Drame Balkanique" Elele, Paris 2001 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 2001 Galerie Zafira, Paris 2002 "2 ème Rencontres autour de la Culture des Balkans, l'Albanie", Bibliotéque Municipal, Falaise 2002 "Ömer Kaleşi a l'UNESCO", Paris 2002 Théâtre de Montauban, Montauban, Fransa 2003 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 2004 Arda Sanat Galerisi, Ankara 2004 Üsküp Şehir Müzesi, Üsküp 2004 National Art Gallery, Tiran 2004 The Kosova Art Gallery, Priştine 2005 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 2005 Maison du Théâtre et de la Danse, Epinay-sur-Seine 2006 "Impressions of the Balkan", Embassy of the Republic of Albania, The Hague 2007 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 2007 "Hommage à Jacques Lacarrière, Türk Büyükelçiliği, Paris 2008 Arda Sanat Galerisi, Ankara 2009 Tem Sanat Galerisi, İstanbul 2009 İstanbul Fransız Kültür Merkezi / Tem Sanat Galerisi işbirliği, Fransız Kültür Merkezi, İstanbul 2010 Mairie du 13e, Paris 2010 Tem Sanat Galerisi, İstanbul Kaynakça Dış bağlantılar Paris'te Ünlenen Bizim Ressamlardan Ömer Kaleşi (video) Kategori:Mimar Sinan Üniversitesinde öğrenim görenler Kategori:Çağdaş ressamlar Kategori:20. yüzyıl ressamları Kategori:21. yüzyıl ressamları Kategori:1932 doğumlular Kategori:2022 yılında ölenler Kategori:Arnavut ressamlar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Ömer Kaleşi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi