Osmanlı-Safevî Savaşları (1532-1555)

[bullvar_katip]

1532-1555 Osmanlı-Safevî Savaşları, Kanuni Sultan Süleyman liderliğindeki Osmanlı İmparatorluğu ve I. Tahmasp liderliğindeki Safevî İmparatorluğu arasında çıkan birçok askeri çatışmalardan birkaçıdır. Arka plan Savaşı, özellikle iki imparatorluk arasındaki toprak anlaşmazlıkları tetikledi Bitlis Beyi Safevî koruması altında girmek istedi. Ayrıca Tahmasp, Süleyman'ın destekçisi olan Bağdat valisine suikast yaptırdı. Diplomatik alanda, Safevîler, Osmanlı İmparatorluğu'na iki cepheden saldıracak bir Habsburg-Safevî ittifakının oluşturulması için Habsburglarla görüşüyorlardı. İki Irak seferi (İlk sefer, 1532-1536) İlk başta Sadrazam İbrahim Paşa'nın yönettiği ve daha sonra Sultan Süleyman'ın dahil olduğu Osmanlı güçleri, Safevîlere ait olan Irak'a başarılı bir şekilde saldırdılar, Bitlis'i yeniden ele geçirdiler ve 1534'te Tebriz'i ve ardından Bağdat'ı ele geçirmeye başladılar. Tahmasp, yakıp yıkma taktiğini benimseyerek geri çekilmeye devam etti. İkinci sefer (1548-1549) Osmanlılar, Sadrazam Rüstem Paşa yönetiminde Şah'ı kesin olarak yenmeye çalışırken, Süleyman 1548-1549 yılları arasında süren ikinci bir seferi başlattı. Yine Tahmasp, Ermenistan'ı yerle bir ederek yakıp yıkma politikasını benimsedi. Bu arada, Habsburgların düşmanı Fransız kralı I. Francis ve Kanuni Sultan Süleyman, Habsburg tehdidine karşı, 1536'da resmileşen bir Fransız-Osmanlı ittifakıyla içine girdi. 1547'de Süleyman, İran'a saldırdığında Fransa, büyükelçisi Gabriel de Luetz'i sefere eşlik etmesi için gönderdi. Gabriel de Luetz , Van Kuşatması sırasında topçu yerleştirme konusunda tavsiyede bulundu ve Süleyman'a askeri tavsiyelerde bulundu. Süleyman,Ermenistan'da, Tebriz'de kazançlar elde etti. Doğu Anadolu'daki Van vilayetinde kalıcı bir varlık elde etti ve Gürcistan'daki bazı kaleleri aldı. Üçüncü sefer (1553-1555) ve sonrası 1553'te önce Sadrazam Rüstem Paşa'nın emrinde olan ve daha sonra Süleyman'ın da katıldığı Osmanlı güçleri, Şah'a karşı üçüncü ve son seferine başladı. İlk başta kaybeden Osmanlılar daha sonra Erzurum'u geri almayı başardı. Osmanlı toprak kazanımları 1555 yılında Amasya Anlaşması ile resmileşti. Süleyman Tebriz'e geri döndü, ve de Bağdat'ı, aşağı Mezopotamya'yı, Batı Ermenistan'ı, Batı Gürcistan'ı, Fırat ve Dicle'nin ağızlarını ve Basra Körfezi kıyılarının bir kısmını eline geçirdi. Safevîler ise, Kafkasya'daki tüm kuzeybatı topraklarının geri kalanını korumaya devam etti. Askeri gücünün çoğunu İran'da bulunduran Osmanlı, Fransızlarla yaptığı ittifaka destek amacıyla Korsika'nın Fethi çabalarına ancak sınırlı sayıda deniz kuvveti yardımında bulunabildi. Ayrıca bakınız Sultan Süleyman'ın Safevilere karşı seferi (1554–1555) Notlar Kaynaklar Yves Bomati ve Houchang Nahavandi, Shah Abbas, İmparator, 1587-1629, 2017, ed. Ketab Corporation, Los Angeles, , Azizeh Azodi'nin İngilizce çevirisi. Konuyla ilgili yayınlar Kategori:1550'lerde Osmanlı İmparatorluğu Kategori:1550'lerde Asya Kategori:1540'larda Osmanlı İmparatorluğu Kategori:1540'larda Asya Kategori:1530'larda Osmanlı İmparatorluğu Kategori:1530'larda Asya Kategori:Gürcistan askerî tarihi Kategori:I. Süleyman Kategori:Osmanlı-İran savaşları Kategori:16. yüzyılda çatışmalar