Paleo-Balkan dilleri

[bullvar_katip]

Paleo-Balkan dilleri Hint-Avrupa dilleri ailesine mensup olduğu belirtilen ve antik çağlarda Balkanlar’da konuşulmuş olan dillerdir. Teorik yaklaşımla, Helenleştirme, Romalılaştırma, Slavlaştırma ve Türkleştirme sebepleri belirtilerek Grekçe ve Arnavutça bu dillerden sayılmaz. Diller Antik Grek ve Romalı yazarların Balkanlar’da konuşulduğunu bildirdikleri diller şunlardır: Daçça (Daçya dili) Eski Makedonca Frigce İlirce Liburnca Mesapça Misçe (Misya dili) Payonca (Payonya dili) Trakça Kökene dair teorilerin sağlamlığı Sözü edilen diller Hint-Avrupa dil ailesi içindedir ancak aralarındaki ilişki açık değildir. Bölge konuşulmuş olan bu dillerin aynı sınıflandırmada yer alması konusunda sağlam kaynaklar yoktur. Dillerin kökeninin aynı olduğu, bu dillerin arasında bağlantı olduğuna dair açık ve bilimsel kanıtlara ihtiyaç sürmektedir. Söz konusu dillere dair yayınlar yapan araştırmacıların çoğunda “millî çıkar” görülmesi, ilgili çalışmaların güvenilirliği ve akademik yanı hakkında sorunlar yaratmıştır. Alt gruplama hipotezleri İlircenin ünlü Hint-Avrupa dilleri ve bu ailenin diğer dilleriyle olduğu gibi, muhtemelen bazıları İlircenin kollarından olan Paleo-Balkan dilleriyle ilişkisi de yetersiz veri sebebiyle anlaşılması güç bir konudur. İlirce hâlen çalışılmaktadır. İlir dilleri çoklukla bir Kentum diyalekti olarak düşünülmüştür. Bugün, İlir diliyle ilgili yetkin bilgi, klasik kaynaklarda geçen kelimeler ve çeşitli İlir antroponimleri, etnonimleri, toponimleri ve hidronimleri sayılabilir. İlirceyi Mesap diliyle beraber gruplama düşüncesi yüzyıl kadar önce ortaya atılmıştır ancak bu öneri ortada ispatlanmamış teoriler bırakmıştır. Teori, klasik kaynaklar, arkeolojik ve onomastik belgelerle temellendirilmiştir. İlirceyi, bir zamanlar kuzeydoğu İtalya ve Liburnia bölgesinde konuşulmuş olan Venetik ve Liburn diliyle beraber gruplama da ortaya atılmıştır. Bugünkü düşünce birliği ise İlircenin Venetikçe ve Liburncadan farklı olduğu yönündedir. Ancak, dillerin arasındaki yakın ilişki henüz tam olarak dışlanmamış olup konu, araştırılmaya açıktır. Başka bir hipotez İlirceyi Daçça ve Trakça ile Trako-İlirce adlı dalda toplar. Ancak, bir rakip hipotez İlirceyi, Misya’da konuşulmuş olan Misçenin yardımı ile Dako-Trakyan gruptan ayırır. Payoncanın yeri açık değildir. Payonya araştırmalarından pek sonuç çıkarılamamıştır. Bazı dilciler Payon dilini İlirce veya Trakçadan bağımsız dil saymazlar. Eski Makedoncanın sınıflandırması ve onun Yunancayla ilişkisi de araştırılmaktadır. Sağlam kanıtlar Eski Makedoncanın Dor Yunancasının bir varyantı olduğuna işaret eder ama bu durum sadece yerel dil birliği ile ilişkide olduğunu göstermiş olabilir. Kaynakça Kategori:Avrupa kökenli ölü diller Kategori:Hint-Avrupa dil ailesi