[[Dosya:Ratha_mahabalipuram.JPG|küçükresim| Dharmaraja Rathası]] [[Dosya:Ratha_landscape_better.JPG|küçükresim|Bhima Rathası]] [[Dosya:Arjuna's_ratha.jpg|küçükresim| Arjuna Rathası]] [[Dosya:Nakula_Sahadeva_Ratha_NW_Side_Mahabalipuram_Sep22_A7C_02553.jpg|küçükresim| Nakula Sahadeva Rathası yandan görünüm]] [[Dosya:Ratha1.JPG|küçükresim| Draupadi Rathası]] Pancha Ratha (Beş Ratha, Pandava Rathaları veya Ainthinai kovil olarak da bilinir), Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinin Kancheepuram ilçeinde, Bengal Körfezi'ndeki Coromandel Sahili'ndeki Mahabalipuram'da bulunan bir anıt kompleksidir. Pancha Ratha, bir monolitik Hint kaya mimarisi örneğidir. Kompleksin başlangıçta Kral I. Narasimhavarman (MS 630-668) döneminde oyulduğu düşünülüyordu. Nagaswamy gibi tarihçiler, yeni yazıtların keşfiyle Mahabalipuram'daki tüm anıtların II. Narasimhavarman (c. MS 690-725) döneminde yapıldığını ortaya koydular. Kompleks, Hindistan Arkeolojik Araştırmaları'nın (ASI) koruması altındadır ve UNESCO tarafından Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu olarak listelenen UNESCO Dünya Mirası alanının bir parçasıdır. Pancha Ratha kompleksindeki beş anıtın her biri bir savaş arabasını (ratha) andırır ve anıtlardan her biri, hafif bir eğimle kuzey-güney yönünde eğimli tek, uzun bir taş veya tek parça granit üzerine oyulmuştur. Bazen yanlışlıkla tapınak olarak anılsalar da yapılar asla bir tapınak olarak kullanılmadı çünkü I. Narasimhavarman'ın ölümünden sonra tamamlanamadan kaldılar. Yapılar adını destansı Mahabharata destanındaki Pancha Pandavaları ve onların ortak eşi Draupadi'den almıştır. Boyutlarına göre Dharmaraja Rathası, Bhima Rathası, Arjuna Rathası, Nakula Sahadeva Rathası ve Draupadi Rathası'nı kapsamaktadır. Etimoloji Monolitler, Pandavalar - Arjuna, Bhima, Yudhishthira ("Dharmaraja"), Nakula ve Sahadeva - ve Draupadi'nin adından esinlenerek adlandırılmıştır. Yapıların Mahabharata destanının ikonik karakterleriyle hiçbir bağlantısı olmadığı için bu isimlerin yanlış bir anlaşılma sonucu verildiği düşünülmektedir. Tamamlanmadan ve kutsanmadan kaldıkları için dini bir önemleri olduğu da söylenemez. Rathaların tabanındaki ve gövdelerindeki yarım kalmış kaya parçaları günümüzde de görülebilmektedir. ASI, yapıların tamamlanmadan kaldığını doğruladı, bu nedenle yapıları vimana olarak adlandırmayı önerdi. Yine de Pandava isimleri yaygın olarak kullanılmaya devam etti. Tarihi ASI tarafından sahada sergilenen bir bilgi panosuna göre, Pallava hanedanı, yapıları, ahşaptan yapılmış eski rathaların prototiplerine dayanarak, kayadan yapılmış savaş arabası modelleri olarak planlamıştı. Pancha Ratha, Kral I. Mahendravarman ve oğlu I. Narasimhavarman döneminde oyulmuştur. Bu beş ratha üzerindeki yapı çalışmaları, Narasimha Varman'ın MS 668'deki ölümünün ardından sona ermiştir. Yapılar tamamlanmadığı için yapıların nihai yapım amacı bilinmemektedir. Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu içindeki anıtların bir bölümü, 1984 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir. Coğrafya Sit alanı, Kancheepuram ilçesinde, Bengal Körfezi'ndeki Coromandel Sahili'nde, önceden Mammallapuram olarak bilinen Mahabalipuram'da yer almaktadır. Önceden Madras olarak bilinen başkent Chennai'nin yaklaşık güneyinde, Chengalpattu'ya yaklaşık uzaklıkta yer almaktadır. Yapılar, dokuz monolitik kaya yapısının parçalarından oluşmaktadır. Kaynakça Bibliyografya Dış bağlantılar Hindistan Arkeolojik Araştırması Dravid Tapınağı Mimarisi Kategoriravid mimarisi Kategori:Hint oyulmuş kaya mimarisi