Parmakla sayma

[bullvar_katip]

küçükresim|Parmaklarını kullanarak İngilizce 1'den 10'a kadar sayan bir kadın Parmakla sayma, kişinin parmaklarını kullanarak sayma eylemidir. Zaman içinde ve kültürler arasında kullanılan birden fazla farklı sistem vardır, ancak bunların çoğu Arap rakamlarının yayılması nedeniyle kullanımda bir düşüş görmüştür. Bu tür sistemlerin eski zamanlarda beri var olduğuna inanılmaktadır. Sümerler ve Babillere kadar uzanan altmışlık sayı sisteminde bile, altmışlık sistem on parmakla sayılıp hesaplanabilmektedir. Hesaplama yardımının çok eski bir biçimi de, ondalık olan ve parmak hesaplamalarıyla kolayca uyumlu olan abaküstür. Tarihçe Antik dünyada karmaşık daktilonomi sistemleri kullanıldı. Greko-Romen yazar Plutarch, Yaşamlar adlı eserinde parmakla saymanın MS ilk yüzyıllarda İran'da kullanıldığından bahseder, bu nedenle uygulamanın İran'dan gelmiş olma ihtimali vardır. Daha sonra ortaçağ İslam topraklarında yaygın olarak kullanıldı. Doğal sayıları ifade etmek için ellerin kullanılmasına ilişkin bu yönteme yapılan en eski atıf, 600'lü yılların başında İslam'ın ilk günlerine kadar uzanan bazı peygamberlik geleneklerinde olabilir. Yusayra tarafından bildirilen bir gelenekte Muhammed, kadın yoldaşlarına Tanrı'ya şükretmelerini ve parmaklarını kullanarak saymalarını (=واعقدن بالأنامل )(سنن الترمذي) emretti. Arapçada, daktilonomi "parmak katlayarak sayı hesaplama" (= حساب العقود) olarak bilinmektedir. Uygulama Arapça konuşulan dünyada iyi bilinmekte ve Klasik Arap literatüründe kendisine yapılan sayısız referansın da gösterdiği gibi oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Şairler, el ile tamahkarlık işareti olan doksan üç, yani kapalı bir yumruk yaptığını söyleyerek bir cimriden bahsedebilirlerdi. Yaşlı bir adama kaç yaşında olduğu sorulduğunda, 93 anlamına gelen kapalı bir yumruk göstererek cevap verebilirdi. Rakamlara atıfta bulunmak için kullanılan bazı jestler, Arapça'da 29 anlamına gelen Kaş, 63 anlamına gelen Dabth (=الـضَـبْـث ) ve 99 (فقه اللغة) anlamına gelen Daff (= الـضَـفّ) gibi özel teknik terimlerle bilinmekteydi. Ülke veya bölgeye göre Parmakla sayma kültürler arasında ve zamanla değişiklik göstermektedir ve etnomatematik tarafından incelenmektedir. Saymadaki kültürel farklılıklar, özellikle savaş zamanındaki milliyetleri ayırt etmek için bazen bir şibbolet olarak kullanılmaktadır. Bunlar Quentin Tarantino'nun Soysuzlar Çetesi filminde ve John D. Barrow'un Pi in the Sky kitabında bir olay örgüsü noktası oluşturmaktadır. Ayrıca bakınız Tarih öncesi rakamlar Çince sayı hareketleri Kaynakça ; 2nd edition, Brown University Press, 1957; reprint, New York: Dover publications, 1969; reprint, New York: Barnes and Noble Books, 1993. Dış bağlantılar Amerikan İşaret Dilinde sayma Fransa'da parmaklarla sayma Parmakla sayma anketi Yutaka Nishiyama, Parmaklarla sayma