Parnaki Kalesi

[bullvar_katip]

Parnaki Kalesi (Gürcüce: ფარნაკის ციხე), Pernek Kalesi veya Pernek Oğlan Kalesi olarak da bilinir, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Parnaki olan İriağça köyünde orta çağdan kalma kaledir. Parnaki Kalesi halk arasında Oğlan Kalesi, hemen yakınındaki Avçala Kalesi de Kız Kalesi olarak bilinir. Tarihçe Parnaki Kalesi'nin bulunduğu Parnaki köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Osmanlıları bu bölgeyi ve kaleyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Nitekim kalenin alt kısmında bulunan Parnaki Kale Kilisesi'nin 9. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Osmanlılar ele geçirdiğinde köyün nüfusu da Hristiyanlardan oluşuyordu. Parnaki Kalesi 2018 yılında koruma alına alınmıştır. Lihsor Deresi'nin Oltu Çayı'na katıldığı noktada, Oltu Çayı'nın sol kıyısındaki Parnaki Kalesi ile hemen yakınında, Oltu Çayı'nın sağ kıyısındaki Avçala Kalesi'nin orta çağda önemli ulaşım yolunda yer alan vadiyi savunma amaçlı inşa edildiği tahmin edilmektedir. Mimari Parnaki Kalesi, İriağaç köyünün 600 metre geyinde, Oltu Çayı'nın sol kıyısında, kayalık bir tepede inşa edilmiştir. Orta büyüklükte bir yapı olan kale (75×18 m), iki kısımdan oluşur. Üst kısımda ana kale yer altı. Kalenin dört burcu ve bir de gözetleme kulesi bulunur. Girişi kuzey tarafta yer alır. Kalenin içinde yerleşim amaçlı kullanılan mekânların kalıntıları vardır. Alt kısımda ise, bir kale kilisesi için büyükçe ve kubbeli bir kilise olan Parnaki Kale Kilisesi bulunmaktadır. Kalenin batı surlarına dayandırılmış olan kilisenin çatı örtüsü tamamen tahrip olmuştur. Kilisenin dikdörtgen (8x20 m) bir planı olduğu, kırımızı kesme taş ve moloz taş kullanılarak inşa edildiği kalan izlerden anlaşılmaktadır. Parnaki Kale Kilisesi, Tao-Klarceti bölgesinde kale içinde kubbeli olarak inşa edilmiş nadir örneklerden biri olarak bilinir. Kaynakça Kategori:Erzurum'daki kaleler Kategori:Tao-Klarceti