Pertev Naili Boratav

[bullvar_katip]

Pertev Naili Boratav (asıl adı Mustafa Pertev, d. 2 Eylül 1907, Darıdere [bugün Zlatograd, Bulgaristan] - ö. 16 Mart 1998, Paris, Fransa), Türk halkbilimcisi, halk edebiyatı ve folklor araştırmacısı. Hayatı Boratav, 1907 yılında Gümülcine’nin Darıdere ilçesinde doğmuştur. Babası kaymakam olduğu için çok yer değiştirirler. İlkokulu Bolu’nun ilçesi Mudurnu'da bitirir. Bu süre içinde en fazla Mudurnu'da hayatı geçtiği için kendini Mudurnulu olarak tanımlamıştır. Annesiyle olan ilişki yapısının daha sonra yapacağı çalışmaların ilk adımını oluşturduğu görülür. Bu dönemde annesi anlattığı masallarla Boratav'ın folklora yönelmesinde etkili olduğu gibi, sonraları masallar üzerine çalışırken onun özel öneme sahip masal kaynağını oluşturur. İlkokulu bitirdikten sonra 1919 yılında İstanbul'a giden Boratav, orta öğrenimini Kumkapı Fransız Koleji'nde (1919-1924) Gelenbevi ve İstanbul Lisesi'ni (1924-1927) tamamlar. 1926-27 yılında İstanbul Lisesi'nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ülken'in öğrencisi olmasının, kendisinin hem sonra edebiyat Fakültesine gitmesinde hem de Halkbilimi araştırmalarına ilgi duymasında etkili olduğunu ifade eder. Nitekim, bu konudaki kararını hocası Ülken ile konuşması, onun ilk araştırmasını gerçekleştirmesine yol açar. Söz konusu çalışmayı, her yıl tatilini geçirdiği babasının kaymakamlık yaptığı Mudurnu'da, yerlilerin ağzından çeşitli halk edebiyatı metinleri derleyerek gerçekleştirir. Boratav, 1930’da Dârülfünûn İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’ni bitirerek Fuad Köprülü’nün asistanı olarak çalışmaya başladı. 1941'de Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği teziyle doçent oldu, 1948'de profesörlüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü CHP iktidarınca komünizmi yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti. ABD, Almanya ve Fransa'da çalıştı. 1940'lı yıllarda Behice Boran'ın Yurt ve Dünya dergisini yönetti. Stanford Üniversitesi Türkiye bölümünü kurdu. Paris'te ölümüne kadar CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)'de çalıştı. 1998'de Paris'te öldü. Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, Sedat Simavi, TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır. Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu'da Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır. Eserleri Gökoğlu Destanı, 1931, 2003 Folklor ve Edebiyat I, 1939, 1991 Bey Böyrek Hikâyesine Ait Metinler, 1939 Halk Edebiyatı Dersleri, 1943, 2000 İzahlı Halk Şiiri antolojisi, 1946, 2000 Folklor ve Edebiyat II, 1954, 1991 Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği,1946, 2002 Typen Türkischer Volsmarchen, 1953 Zaman Zaman İçinde, 1958, 1992 Le Tekerleme, 1963, 2000 Az Gittik, Uz Gittik, 1969, 1992 100 Soruda Türk Folkloru, 1973, 2003 Nasreddin Hoca, 1996 Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru'', K Kitaplığı, İstanbul 2003 Ayrıca bakınız DTCF Olayları Kaynakça Dış bağlantılar Türk Halkbiliminin Babası: Pertev Naili Boratav - Yusuf Çotuksöken, Sözelti dergisi Türk Halk Edebiyatının Ve Halk Biliminin Koca Çınarı Pertev Naili Boratav - Esin Alçıoğlu, Akademik Bakış Dergisi Kategori:Türk halkbilimcileri Kategori:1907 doğumlular Kategori:1998 yılında ölenler Kategori:Sedat Simavi Ödülü sahipleri Kategori:Resim aranan yazarlar Kategori:Bulgaristan doğumlular Kategoriaris'te ölenler Kategori:Stanford Üniversitesi öğretim üyeleri Kategori:İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde öğrenim görenler Kategori:İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyeleri Kategori:Türk profesörler Kategorierlemeciler Kategori:Folklor yazarları