Petobani Kilisesi (Gürcüce: პეტობანის ეკლესია), Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Petobani olan Kalkankaya köyünde orta çağdan kalma Gürcü kilisesidir. Tarihçe Petobani Kilisesi, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Samtshe'nin Türkiye'de kalan kısmında yer alır. Nitekim bu bölge ve kilisenin yer aldığı Petobani köyünü Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin "Bedoban" (بدوبان) adıyla kaydettiği yerleşim, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde üç ayrı köy olarak kaydedilmiştir. Bedoban-i Ulya (بدوبان علیا), Bedoban-i Süfla (بدوبان سفلا) ve Bedoban-i Vasat (بدوبان وسطا) olarak kaydedilmiş olan bu üç köyün nüfusu 27 Hristiyan haneden oluşuyordu. Bu köylerin Gürcü yerleşimleri olduğu Osmanlı Devleti'ne vergi vermekle yükümlü hane reislerinin adlarından da anlaşılmaktadır. Bir köy kilisesi olan Petobani Kilisesi bu dönemden kalmış olmalıdır. Petobani (პეტობანი) adı, "Petre'nin köyü" anlamındaki "Petres Ubani"den (პეტრეს უბანი) değişime uğramış olabilir. Mimari Petobani Kilisesi, köyün güneybatı kesimindeki dış mahallede yer alır. Günümüzde samanlık olarak kullanılan tek nefli kilisenin (9,9 × 7,2 m) bugüne ulaşan duvarları, 4-5 metre yüksekliktedir. Bu duvarların kaplama taşları tamamen sökülmüştür. Kilisenin dışında, kuzeybatı tarafında, yerden yüksekliği 1,7 metre olan ve üzerinde, Gürcü alfabesini Asomtavruli harfleriyle 14 satırlık Gürcüce bir yazının yer aldığı bir taş bulunmaktadır. Bu metin, yazının sadece bir bölümüdür. Yazının bir ölünün arkasından verilen yemeğin (agape) kurallarına ait olduğu anlaşılmaktadır. Bu taşın ebatları 50 × 20 cm, kalınlığı ise 20 cm’dir. Bu yazılı taşın kilisenin duvarının kaplama taşlarından biri olduğu tahmin edilmektedir. Kaynakça Kategori:Ardahan'daki kiliseler Kategori:Tao-Klarceti Kategori:Ardahan'daki Gürcü Ortodoks kiliseleri