Pierre Abélard

[bullvar_katip]

Pierre Abélard veya Pierre Abailard veya Pierre Abeilard (Petrus Abelardus) (1079, Nantes yakınlarında Le Pallet, Bretanya - 21 Nisan 1142, Chalon-sur-Saone yakınlarında Saint Marcel Manastırı, Burgonya), Fransız skolastik düşünürü, tanrıbilimci; dil, diyalektik ve ahlak filozofu. Tümeller sorununa getirdiği çözüm ve diyalektiği özgün kullanım biçimiyle tanınan Fransız ilahiyatçı ve felsefeci. Ayrıca şiirleri ve Héloise ile yaşadığı aşk macerasıyla da ünlüdür. Gençlik yılları Abaelardus'un yaşamı üstüne oldukça geniş bilgi vardır. Bunun başlıca nedeni ünlü Historia Calamitatum (Bir Mutsuzluk Öyküsü, 1988) adlı yapıtında kendi yaşamına oldukça geniş yer vermiş olmasıdır. Abaelardus, Loire'ın güneyinde, Bretanya'da bir şovalyenin oğlu olarak dünyaya geldi. Kendisine kalacak mirası ve askerlik mesleğini seçmesini isteyen ailesinin beklentisi bir yana iterek Fransa'da felsefe, özellikle de mantık eğitimine yöneldi. Felsefede karşıt uçları temsil eden öğretmenleri Compiégne'li Roscelin ve Champeaux'lu Guillamue ile sert tartışmalara girişti. Roscelin, tümellerin birtakım sözcüklerden ibaret olduğunu öne süren adcı (nominalist) düşünürlerdendi. Guillaume ise Paris'te tümellerin gerçekten var olduğuna inanan bir tür Platoncu gerçekçiliği savunuyordu. Abaelardus kendi mantık yazılarında bağımsız bir dil felsefesini başarıyla geliştirdi. Sözcüklerin anlamlı bir biçimde nasıl kullanılabileceğini gösterirken, bir yandan da fiziğin alanına giren şey'lerin (res) doğruluğunu kanıtlamakta dilin tek başına yeterli olmayacağını vurguladı. Héloise ile yaşadığı aşk macerası yüzünden Héloise amcası tarafından hadım edildi. Geri kalan ömrünü bir Manastır'da tamamlamıştır. Özellikle diyalektik konusunda çalışmaları çoktur. Diyalektiği gerçeğe götüren yol olarak görmekteydi. Père Lachaise Mezarlığına ilk defnedilen kişilerdendir. Felsefesi Dil felsefesi ve mantık "Tümeller Tartışması"nı başlatmış, mantık konusundaki temel çalışması Logica Ingredientibus (Yeni Başlayanlar İçin Mantık / Porphyrios Üstüne Yorumlar) aracılığıyla özgün bir dil felsefesi ve mantık kuramı geliştirmiştir. Etik Abelardus, etik konusundaki düşüncelerini ortaya koyduğu Ethica (Etik) diye de bilinen Scito te Ipsum (Kendini Tanı / Bil) ve Dialogus Inter Philosophum, Judaeum et Christianum (Filozof, Yahudi ve Hristiyan Arasında Dİyalog) adlı yapıtlarında insan ilşkilerindeki öznel öğeyi kurgular ve "yönelim"in ya da "niyet"in bir eylemin ahlaki niteliğindeki önemi üzerinde durur. Tanrıbilim Abelardus, tanrıbilime ilişkin düşüncelerini ise ortak izleklerini tanrıbilimin temel kavramlarından biri olan "üçleme"nin oluşturduğu Theologia Summi Boni (En Yüce İyinin Tanrıbilimi), Introductio ad Theologiam (Tanrıbilime Giriş) ve Theologia Christiana (Hristiyan Tanrıbilimi) adlı yapıtlarında sunmuştur. Eserleri [[Dosya:Edmund Blair Leighton - Abaelard Und Seine Schülerin Heloisa.jpg|Abelardus ve öğrencisi Héloïse, çizen Edmund Blair Leighton|küçükresim|sağ|upright=0.57]] Historia Calamitatum (Felaketler Tarihi / Bir Mutsuzluk Öyküsü) Logica Ingredientibus (Yeni Başlayanlar İçin Mantık / Porphyrios Üstüne Yorumlar) Ethica (Etik) ya da Scito te Ipsum (Kendini Tanı / Bil) Dialogus Inter Philosophum, Indaeum et Christianum (Filozof, Yahudi ve Hristiyan Arasında Diyalog) Theologia Summi Boni (En Yüce İyinin Tanrıbilimi) Introductio ad Theologiam (Tanrıbilime Giriş) Theologia Christiana (Hristiyan Tanrıbilimi) Sic et Non (Evet ve Hayır / Hem Öyle Hem Öyle Değil) Dialectica (Diyalektik) Grammatica (günümüze ulaşmamıştır.) Konuyla ilgili yayınlar Ortaçağ Düşüncesi / Batı Felsefesi Tarihi (İki Cilt) PARADİGMA YAYINLARI W. T. Jones, 2006; Orijinal Adı: A History of Western Philosophy / The Medieval Mind Peter Abelard Stanford Üniversitesi Felsefe Ansiklopedisi, Abelard biyografisi Pierre (Peter) Abelard of Le Pallet, introduction Kısa biyografi Gilson, Etienne. Heloise and Abelard Clanchy, M.. Abelard: A Medieval Life. Oxford: Blackwell, 1997. En kapsamlı biyografisi. Marenbon, John. The Philosophy of Peter Abelard. Cambridge: Cambridge University Press, 1999. Brower, Jeffrey, and Kevin Guilfoy. The Cambridge Companion to Abelard. Cambridge: Cambridge University Press, 2004. Mews, J., Constant et.al. The Lost Love Letters of Heloise and Abelard : Perceptions of Dialogue in Twelfth-Century France. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2001. Mews, Constant. Abelard and Heloise. Oxford Oxfordshire: Oxford University Press, 2005. Charles de Remusat's Abelard (2 vols., 1845) Chevalier, C.U. "Abailard" in Repertoire des sources historiques du moyen age. Bibliographie,. Paris: Société bibliographique, 1877-1903. küçükresim|upright=0.68|Abelardus ve Héloïse'in 14 ikonasında tasviri Ayrıca bakınız Diyalektik Adcılık Nominalizm Tümeller Tartışması Skolastik felsefe Orta Çağ felsefesi Skolastisizm Etik Ahlak Tanrıbilim Dil felsefesi Mistisizm Spiritüalizm Dış bağlantılar küçükresim|sağ|upright=1.36|Abelardus'un, Héloïse ile bulunduğu mezarı Abbagnano biyografisi Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Dergisi'nden pdf Peter Abelard from the Stanford Encyclopedia of Philosophy Semantics and ontology in the thought of Peter Abelard Abelard and Heloise from In Our Time (BBC Radio 4) Le Pallet, birthplace of Pierre Abélard, in pictures Peter King, Abelard biography Peter King, Abelard biography in the Stanford Encyclopedia of Philosophy. The Love Letters of Abelard and Heloise . Trans. by Anonymous (1901). Notlar ve kaynaklar Kategori:1079 doğumlular Kategori:1142 yılında ölenler Kategori:12. yüzyılda Fransızlar Kategori:Fransız filozoflar Kategori:Fransız mantıkçılar Kategori:Fransız ilahiyatçılar Kategori:Fransız Hristiyan dinî liderler Kategori:Benediktin filozoflar Kategori:Fransız klasik müzik bestecileri Kategori:12. yüzyılda Hristiyan ilahiyatçılar