[[Dosya
roteus-Alciato.gif|sağ|küçükresim| Amblemler Kitabı'ndan Andrea Alciato'nun Proteus İllüstrasyonu (1531)]] Yunan mitolojisinde Proteus ( ; , ), Homer'in " Denizin Yaşlı Adamı " (hálios gérôn) olarak adlandırdığı birkaç tanrıdan biri olan kahin deniz tanrısı veya nehirler ve okyanus su kütlelerinin tanrısıdır. Kimi yazarlar ise onu denizin sürekli değişen doğası nedeniyle "deniz değişiminin" tanrısı olarak adlandırır. Geleceği önceden tahmin edebilmektedir. Bir mitte bundan kaçınmak için şeklini değiştirerek sadece onu yakalayabilenlere cevap vermektedir. Proteus'un bu özelliğinden dolayı, "çok yönlü", "değişken" veya "birçok biçim alabilen" anlamına gelen protean sıfatı türemiştir. "Protean" sıfatı; esneklik, çok yönlülük ve uyarlanabilirlik gibi olumlu çağrışımlara sahiptir. İsim kaynağı Proteus'un adı "ilk" anlamına gelir ( " , "ilk"), olarak ( ) "ilkel" veya "ilk doğan" anlamında kullanılır. Bunun ne anlama geldiği kesin değildir ancak Poseidon'un oğlu olduğu mitlerde, muhtemelen Poseidon'un diğer oğlu deniz tanrısı Triton'dan yaşça daha büyük olduğuna atıfta bulunuluyor. İsmin ilk kanıtı Miken Uygarlığındadır ancak Linear B'de tanrıya mı yoksa insan bir kişiye mi atıfta bulunduğu kesin değildir. Ailesi Proteus genellikle deniz tanrısı Poseidon'un ve Fenike Kralı Phoenix'in kızı olan Phoenice'nin oğlu olarak kabul edilirdi. Phlegra'lı Torone'den (Chrysone) Proteus'un çocukları Polygonus (Tmolus) ve Telegonus idi. Her ikisi de Hera'nın emriyle Herakles'e meydan okudular ve onun tarafından öldürüldüler. Proteus'un diğer oğlu Eioneus; Frigya kralı Dymas'ın babasıdır. Nereid Psamathe ile evliliğinden, Theoclymenos ve Theonoe'nun (Eidothea veya Eurynome ) babasıdır. Cabeiri'nin annesi ve Hephaestus'un üç Cabeirian perisi olan Cabeiro'ya Proteus'un kızı da deniyordu. Diğer kızları, Troas'taki Rhoiteion şehrine adını veren Rhoiteia, Mısır'daki Thebes'in adını alan Thebe ve Nympheus'a annelik yapan Thaicrucia idi. Mitoloji Proteus, kehanetci deniz tanrısı Homeros'a göre (Odyssey iv: 355), Nil Deltası'nın kıyısında yer alan kumlu Pharos adası denizin kehanet sunan Yaşlı Adamı ve deniz canavarlarının çobanı Proteus'un eviydi. Odysseia'da Menelaus, Telemachus'a Truva Savaşı'ndan eve dönerken burada tuzağa düşürüldüğünü anlatır. Proteus'un kızı Eidothea'dan ("Tanrıça'nın görüntüsü"), babasını yakalayabilirse bu sayede hangi tanrıları gücendirdiğini ve onları nasıl yatıştırıp eve dönebileceğini açıklamaya zorlayabileceğini öğrendi. Proteus, fok kolonisinin arasında uyumak için denizden çıktı ve bu sırada Menelaus onu tutmayı başardı, ancak Proteus bir aslan, yılan, leopar, domuz, hatta su veya ağaç şeklini aldı. Proteus daha sonra sorulara cevap verdi ve Menelaus'a kardeşi Agamemnon'un eve dönerken öldürüldüğünü, Küçük Ajax'ın gemi kazası geçirdiğini ve öldürüldüğünü ve Odysseus'un Calypso'nun Ogygia Adası'nda mahsur kaldığını bildirdi. Galeri Ayrıca bakınız Popüler kültürde Proteus USS Proteus HMS Proteus Oresteia, bölüm Proteus Notlar Kaynaklar Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, FBA, FRS, 2 Cilt, Cambridge, MA, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1921. ISBN 0-674-99135-4 . Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Yunanca metin aynı web sitesinden edinilebilir . Euripides, The Complete Greek Drama, iki cilt halinde Whitney J. Oates ve Eugene O'Neill, Jr. tarafından düzenlendi. 2. Helen, Robert Potter tarafından çevrilmiştir. New York. Rasgele ev. 1938. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Euripides, Euripidis Fabulae. cilt 3 . Gilbert Murray. Oxford. Clarendon Basın, Oxford. 1913. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin . Graves, Robert, Yunan Mitleri, Harmondsworth, Londra, İngiltere, Penguin Books, 1960.ISBN978-0143106715 Graves, Robert, Yunan Mitleri: Tam ve Kesin Baskı. Penguen Kitapları Limited. 2017.ISBN978-0-241-98338-6 024198338X Homer, The Odyssey with an English Translation, AT Murray, PH. D. iki ciltte. Cambridge, MA., Harvard University Press; Londra, William Heinemann, Ltd. 1919.ISBN978-0674995611 . Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Yunanca metin aynı web sitesinden edinilebilir . Kerényi, Carl, Yunanlıların Tanrıları, Thames ve Hudson, Londra, 1951. Lycophron, Alexandra Alexander William Mair tarafından çevrilmiştir. Loeb Klasik Kitaplığı Cilt 129. Londra: William Heinemann, 1921. Topos Metin Projesi'ndeki çevrimiçi sürüm. Lycophron, Alexandra AW Mair tarafından çevrilmiştir. Londra: William Heinemann; New York: GP Putnam'ın Oğulları. 1921. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin. E. Prioux, «Géographie symbolique des errances de Protée: un mythe et sa relecture politique à l'époque impériale», A. Rolet'te (dir. ), Protée en trompe-l'œil. Genèse et survivances d'un mythe, d'Homère à Bouchardon (Paris, PUR, 2009), s.139-164 (Girişimler). Pseudo-Clement, Ante-Nicene Library Cilt 8'den Kabuller , tercüme eden Smith, Rev. Thomas. T. & T. Clark, Edinburg. 1867. Theio.com adresinde çevrimiçi sürüm A. Scuderi, Il paradosso di Proteo. Omero al postumano, Carocci, Collana Lingue e letterature n.147, Roma, 2012.ISBN9788843067190 Stephanus of Byzantium, Stephani Byzantii Ethnicorum quae supersunt, August Meineike (1790-1870) tarafından düzenlendi, 1849'da yayınlandı. Bu önemli eski yer adları el kitabından birkaç giriş, Brady Kiesling tarafından çevrilmiştir. Topos Metin Projesi'ndeki çevrimiçi sürüm. Strabon, Strabon'un Coğrafyası . HL Jones'un baskısı. Cambridge, Mass.: Harvard University Press; Londra: William Heinemann, Ltd. 1924. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Strabo, Geographica A. Meineke tarafından düzenlendi. Leipzig: Teubner. 1877. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin. Tzetzes, John, Book of Histories, Book II-IV, T. Kiessling'in 1826 tarihli orijinal Yunanca baskısından Gary Berkowitz tarafından çevrilmiştir. Theio.com adresinde çevrimiçi sürüm Dış bağlantılar Kategorioseidon'un çocukları Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları Kategori:Güvenilir kaynak eksikliği olan tüm maddeler
roteus-Alciato.gif|sağ|küçükresim| Amblemler Kitabı'ndan Andrea Alciato'nun Proteus İllüstrasyonu (1531)]] Yunan mitolojisinde Proteus ( ; , ), Homer'in " Denizin Yaşlı Adamı " (hálios gérôn) olarak adlandırdığı birkaç tanrıdan biri olan kahin deniz tanrısı veya nehirler ve okyanus su kütlelerinin tanrısıdır. Kimi yazarlar ise onu denizin sürekli değişen doğası nedeniyle "deniz değişiminin" tanrısı olarak adlandırır. Geleceği önceden tahmin edebilmektedir. Bir mitte bundan kaçınmak için şeklini değiştirerek sadece onu yakalayabilenlere cevap vermektedir. Proteus'un bu özelliğinden dolayı, "çok yönlü", "değişken" veya "birçok biçim alabilen" anlamına gelen protean sıfatı türemiştir. "Protean" sıfatı; esneklik, çok yönlülük ve uyarlanabilirlik gibi olumlu çağrışımlara sahiptir. İsim kaynağı Proteus'un adı "ilk" anlamına gelir ( " , "ilk"), olarak ( ) "ilkel" veya "ilk doğan" anlamında kullanılır. Bunun ne anlama geldiği kesin değildir ancak Poseidon'un oğlu olduğu mitlerde, muhtemelen Poseidon'un diğer oğlu deniz tanrısı Triton'dan yaşça daha büyük olduğuna atıfta bulunuluyor. İsmin ilk kanıtı Miken Uygarlığındadır ancak Linear B'de tanrıya mı yoksa insan bir kişiye mi atıfta bulunduğu kesin değildir. Ailesi Proteus genellikle deniz tanrısı Poseidon'un ve Fenike Kralı Phoenix'in kızı olan Phoenice'nin oğlu olarak kabul edilirdi. Phlegra'lı Torone'den (Chrysone) Proteus'un çocukları Polygonus (Tmolus) ve Telegonus idi. Her ikisi de Hera'nın emriyle Herakles'e meydan okudular ve onun tarafından öldürüldüler. Proteus'un diğer oğlu Eioneus; Frigya kralı Dymas'ın babasıdır. Nereid Psamathe ile evliliğinden, Theoclymenos ve Theonoe'nun (Eidothea veya Eurynome ) babasıdır. Cabeiri'nin annesi ve Hephaestus'un üç Cabeirian perisi olan Cabeiro'ya Proteus'un kızı da deniyordu. Diğer kızları, Troas'taki Rhoiteion şehrine adını veren Rhoiteia, Mısır'daki Thebes'in adını alan Thebe ve Nympheus'a annelik yapan Thaicrucia idi. Mitoloji Proteus, kehanetci deniz tanrısı Homeros'a göre (Odyssey iv: 355), Nil Deltası'nın kıyısında yer alan kumlu Pharos adası denizin kehanet sunan Yaşlı Adamı ve deniz canavarlarının çobanı Proteus'un eviydi. Odysseia'da Menelaus, Telemachus'a Truva Savaşı'ndan eve dönerken burada tuzağa düşürüldüğünü anlatır. Proteus'un kızı Eidothea'dan ("Tanrıça'nın görüntüsü"), babasını yakalayabilirse bu sayede hangi tanrıları gücendirdiğini ve onları nasıl yatıştırıp eve dönebileceğini açıklamaya zorlayabileceğini öğrendi. Proteus, fok kolonisinin arasında uyumak için denizden çıktı ve bu sırada Menelaus onu tutmayı başardı, ancak Proteus bir aslan, yılan, leopar, domuz, hatta su veya ağaç şeklini aldı. Proteus daha sonra sorulara cevap verdi ve Menelaus'a kardeşi Agamemnon'un eve dönerken öldürüldüğünü, Küçük Ajax'ın gemi kazası geçirdiğini ve öldürüldüğünü ve Odysseus'un Calypso'nun Ogygia Adası'nda mahsur kaldığını bildirdi. Galeri Ayrıca bakınız Popüler kültürde Proteus USS Proteus HMS Proteus Oresteia, bölüm Proteus Notlar Kaynaklar Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, FBA, FRS, 2 Cilt, Cambridge, MA, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1921. ISBN 0-674-99135-4 . Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Yunanca metin aynı web sitesinden edinilebilir . Euripides, The Complete Greek Drama, iki cilt halinde Whitney J. Oates ve Eugene O'Neill, Jr. tarafından düzenlendi. 2. Helen, Robert Potter tarafından çevrilmiştir. New York. Rasgele ev. 1938. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Euripides, Euripidis Fabulae. cilt 3 . Gilbert Murray. Oxford. Clarendon Basın, Oxford. 1913. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin . Graves, Robert, Yunan Mitleri, Harmondsworth, Londra, İngiltere, Penguin Books, 1960.ISBN978-0143106715 Graves, Robert, Yunan Mitleri: Tam ve Kesin Baskı. Penguen Kitapları Limited. 2017.ISBN978-0-241-98338-6 024198338X Homer, The Odyssey with an English Translation, AT Murray, PH. D. iki ciltte. Cambridge, MA., Harvard University Press; Londra, William Heinemann, Ltd. 1919.ISBN978-0674995611 . Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Yunanca metin aynı web sitesinden edinilebilir . Kerényi, Carl, Yunanlıların Tanrıları, Thames ve Hudson, Londra, 1951. Lycophron, Alexandra Alexander William Mair tarafından çevrilmiştir. Loeb Klasik Kitaplığı Cilt 129. Londra: William Heinemann, 1921. Topos Metin Projesi'ndeki çevrimiçi sürüm. Lycophron, Alexandra AW Mair tarafından çevrilmiştir. Londra: William Heinemann; New York: GP Putnam'ın Oğulları. 1921. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin. E. Prioux, «Géographie symbolique des errances de Protée: un mythe et sa relecture politique à l'époque impériale», A. Rolet'te (dir. ), Protée en trompe-l'œil. Genèse et survivances d'un mythe, d'Homère à Bouchardon (Paris, PUR, 2009), s.139-164 (Girişimler). Pseudo-Clement, Ante-Nicene Library Cilt 8'den Kabuller , tercüme eden Smith, Rev. Thomas. T. & T. Clark, Edinburg. 1867. Theio.com adresinde çevrimiçi sürüm A. Scuderi, Il paradosso di Proteo. Omero al postumano, Carocci, Collana Lingue e letterature n.147, Roma, 2012.ISBN9788843067190 Stephanus of Byzantium, Stephani Byzantii Ethnicorum quae supersunt, August Meineike (1790-1870) tarafından düzenlendi, 1849'da yayınlandı. Bu önemli eski yer adları el kitabından birkaç giriş, Brady Kiesling tarafından çevrilmiştir. Topos Metin Projesi'ndeki çevrimiçi sürüm. Strabon, Strabon'un Coğrafyası . HL Jones'un baskısı. Cambridge, Mass.: Harvard University Press; Londra: William Heinemann, Ltd. 1924. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi sürüm. Strabo, Geographica A. Meineke tarafından düzenlendi. Leipzig: Teubner. 1877. Perseus Digital Library'de bulunan Yunanca metin. Tzetzes, John, Book of Histories, Book II-IV, T. Kiessling'in 1826 tarihli orijinal Yunanca baskısından Gary Berkowitz tarafından çevrilmiştir. Theio.com adresinde çevrimiçi sürüm Dış bağlantılar Kategorioseidon'un çocukları Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları Kategori:Güvenilir kaynak eksikliği olan tüm maddeler