Recep Peker

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Mehmet Recep Peker (5 Şubat 1889, İstanbul - 1 Nisan 1950, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. 1931-1936 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği ve 7 Ağustos 1946 - 10 Eylül 1947 tarihleri arasında da başbakanlık yaptı. Hayatı Dağıstan'dan Anadolu'ya göç etmiş bir Lezgi olan Mustafa Bey'in oğludur. Orta öğrenimini Kocamustafapaşa Askeri Rüştiyesi ve İdadisi'nde yaptıktan sonra 1907 yılında Mekteb-i Harbiye'yi bitirdi. 1911 ve 1912 yıllarında Yemen'de ve Trablusgarp Savaşı'nda ve 1912-1913 yıllarında da Balkan Savaşları'nda görev aldı. I. Dünya Savaşı'nda Makedonya ve Kafkas Cephesi'nde görev aldı. 1919 yılında Erkân-ı Harbiye Mektebi'ni bitirdi. Şubat 1920 tarihinde Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere Anadolu'ya geçti. Binbaşı rütbesi ile 20. Kolordu'da görevlendirildi. 23 Nisan 1920 tarihinde açılan TBMM'nin Genel Sekreterliğine getirildi. 1923 yılında Kütahya Mebusu seçilerek TBMM'ye girdi. Bir süre Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin başyazarlığını yaptı. 1924 ve 1925 yılları arasında Dahiliye Vekili olarak görev yaptı. Ayrıca Mübadele, İmar ve İskân Bakanlığı'na vekalet etti. 3. ve 4. İsmet Paşa hükûmetlerinde 1925-1927 yılları arasında Müdafaa-i Milliye Vekilliği ve 1928-1930 yılları arasında da Nafia Vekilliği yaptı. İtalya'daki Benito Mussolini ve Almanya'daki Adolf Hitler rejimlerine yakın bir siyaseti savundu. 1931 yılında Cumhuriyet Halk Fırkası Kâtib-i Umumiliği'ne atandı. 1933 yılında yeniden organize edilen İstanbul Üniversitesi'nde Atatürk tarafından İnkılap Tarihi dersleri vermekle görevlendirildi. 1931-1936 yılları arasında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakan İsmet İnönü ile birlikte Tek Parti Rejiminin güçlü adamı olarak görüldü. 1936 yılında faşizmi incelemek üzere İtalya'ya gönderildi. Dönüşünde yazdığı ve Başvekil İsmet İnönü tarafından da onaylanarak imzalanan ve TBMM üzerinde bir "Faşist Konsey" kurulmasını öngören rapor, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından reddedildi ve sürecin devamında kendisi CHP'nin "Katib-i Umumi"lik (Genel Sekreterlik) görevinden alındı. 20 Temmuz 1936 tarihinde İsviçre'nin Montreaux kasabasında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nden sonra, Mustafa Kemal Atatürk'ün Türkiye'nin dış siyasette faşist ülkeler yerine, Birleşik Krallık ve askeri teknolojide ileri diğer demokratik ülkelerle birlikte hareket etmesi gerektiğine inanması, önce Recep Peker'in daha sonra da Başvekil İsmet İnönü'nün görevden alınmalarının asıl nedeni olarak gösterilir. Ağustos 1946 tarihinde çok partili dönemin ilk hükûmetini kurdu. Recep Peker'in, Halkevleri'nin yayın organı Ülkü dergisinde çıkan İnkılâp Tarihi ders notları, 1935 yılında İnkılâp Tarihi Dersleri adı ile kitap olarak yayımlandı. 1 Nisan 1950 tarihinde İstanbul'da öldü. Mezarı Edirnekapı Şehitliği'ndedir. Sinema sanatçısı Faruk Peker'in dedesidir. Kaynakça Kategori:1889 doğumlular Kategori:1950 yılında ölenler Kategori:Lezgi asıllı Türkler Kategori:Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanları Kategori:Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanları Kategori:TBMM 2. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 3. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 4. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 5. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 6. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 7. dönem Kütahya milletvekilleri Kategori:TBMM 8. dönem İstanbul milletvekilleri Kategori:Mekteb-i Harbiye'de öğrenim görenler Kategori:Osmanlı karacı subayları Kategori:I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı askerleri Kategori:Türk binbaşılar Kategori:İttihat ve Terakki üyeleri Kategori:Kurtuluş Savaşı'ndaki Türk askerler Kategori:Mekteb-i Erkân-ı Harbiye'de öğrenim görenler Kategori:Türkiye başbakanları Kategori:Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilenler Kategori:Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterleri Kategori:TBMM genel sekreterleri Kategori:Kuleli Askerî Lisesinde öğrenim görenler Kategori

iyade subaylar

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Recep Peker

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi