Refik Anadol

[bullvar_katip]

Refik Anadol (1985; İstanbul, Türkiye), Türk medya sanatçısı ve tasarımcı. Mimariyi ve medya sanatları veri bilimi ve, yapay zeka ile buluşturan çalışmalar üretir. Dünyadaki yapay zekâ sanatının başlamasına ve gelişmesine katkı sağlayan sanatçılardan birisidir. Çalışmalarını kurucusu olduğu Refik Anadol Studio altında gerçekleştirir. Kaliforniya Üniversitesi Medya Sanatları Okulu'nda ziyaretçi araştırmacıdır. Yaşamı 1985 yılında İstanbul'da doğdu. Banka yöneticisi babasını 15 yaşında kaybetti. Lise öğrenimi Kadıköy Anadolu Lisesi'nde tamamladı. Yükseköğrenimine İstanbul Bilgi Üniversitesi fotoğraf ve video alanında başladı. Görsel İletişim Tasarımı bölümünde çift ana dal yaparak 2009 yılında mezun oldu. Mezuniyet projesi olarak, Türkiye’deki ilk 3D video projeksiyon projesini gerçekleştirdi. Santralistanbul cephesini yapay zeka ile giydirdiği bu çalışmada, "bir mimari yapının cephesini bir tuvale dönüştürme, ışığı bir materyal olarak kullanma" fikrini hayata geçirdi. Bu çalışmanın videosu yayınlandığında internette çok popüler oldu ve proje kısa zamanda dünyaya mal oldu. İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Güzel Sanatlar yüksek lisans derecesi aldıktan sonra Los Angeles'taki California Üniversitesi'nde (UCLA) medya sanatları programına katılmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı ve bu kurumdan ikinci yüksek lisans derecesini aldı. Yeni medya alanındaki deneyimleri UCLA’deki ikinci yüksek lisansı sırasında arttı. Sanatçı öğrencilik yıllarında görsel-işitsel yerleştirmeleri ve performanslarıyla İstanbul Bienali, Ars Electronica ve Montreal Bienali gibi birçok etkinlikte yer aldı. 12. İstanbul Bienali ile eş zamanlı olarak düzenlenen çalışmasında mimar Alper Derinboğaz ile birlikte disiplinler arası bir çalışma olan “Aktif Strüktürler; Akustik Formasyon” adlı enstalasyonu gerçekleştirdi. Bu çalışma, İstiklal Caddesi’ndeki Yapı Kredi Kültür Merkezi’nin cephesine yerleştirilen bir enstalasyondur. Taksim’den başlayarak İstiklal Caddesi boyunca o bölgedeki sesleri belirli günlerde kayıt altına alan sanatçılar bu kayıtlardan veriler oluşturmuş; topladıkları verileri algoritmalara dönüştürerek görselleştirmiş ve çalışmayı bir medya enstalasyona dönüştürmüşlerdir. Mekân, ışık, görsel-işitsel performans, ses ve mimari arasındaki ilişkiyi anlatan Türkiye'deki ilk proje olarak kabul edilir. 2014 yılında bir ders kapsamında hazırladığı The Aether Project adını taşıyan projesi, Microsoft Araştırma Ödülü'ne değer görüldü ve bu ödülü alan ilk sanat projesi oldu. Proje, bir filarmoni orkestrasının canlı çaldığı müzikle eş zamanlı bir algoritmaya bağlı oluşan sinematik bir deneyimi içeriyordu. Çalışma Walt Disney Konser Salonu'nda Los angeles Filarmoni Orkestrası'nın katılımıyla hayata geçirildi. 2015 yılında stüdyosunu kuran Anadol, "bir bilgisayarın yapay zekâsı bir mekânı yaratmaya çalışıyor olsaydı nereden başlardı" sorusunda yola çıkarak gerçekleştirdiği Sonsuzluk Odası adlı geçici yerleştirmesini 2015 yılında Zorlu Performans Sanatları Merkezi'nde sergiledi. Sonsuzluk Odası projesi daha sonra Austin, Teksas'taki SXSW'de arka arkaya sergilendi. Diğer eserlerinden farklı olarak kalıcı eser niteliği taşıyan Sanal Tasvirler adlı veri heykeli, 2015 yılında ABD'nin San Fransisco şehrinde açıldı. 15x30 metre büyüklüğündeki eser, "dünyanın ilk görsel data heykeli" olarak kabul edilir. Boston'daki Logan Havalimanı'nda bir yıl boyunca rüzgarın hızı ve yönünü yirmi saniye aralıklarla okuyan, analiz eden ve görselleştiren bir dizi yazım geliştirerek 2017'de Boston Rüzgarı adlı eserini meydana getirdi. Anadol bu çalışmada180x400 cm ölçülerinde dijital tuvaller kullanarak, Boston’un rüzgar verisini görselleştirmiş sanat dünyasında hemen ilgi ve ilgi toplamıştır. Diğer kalıcı kamusal sanat enstalasyonları arasında Charlotte Douglas Uluslararası Havalimanı'nda üç tane yüksek çözünürlüklü LED ekrana yerleştiren birbirine senkronize Video Art görüntülerinden oluşan 'Bileşik', Los Angeles'ta Beverly Center alışveriş merkezindeki 'Virtual Applique' gibi eserleri bulunmaktadır. Refik Anadol, 2016 yılında Google Sanatçılar ve Makine Zekası adlı programda yer aldı ve yapay zekayı bir sanat aracı olarak kullanmaya başladı. 2017'de İstanbul'da SALT Araştırma arşiv koleksiyonlarındaki 1 milyon 700 binden1 milyon 700 binden fazla belgeyi, yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmalarıyla ortak özelliklerine göre gruplandıran sanatçı, bu gruplandırmaları görselleştirerek Arşiv Rüyası adlı bir medya enstelasyonuna dönüştürdü. Türkiye'de ikinci sergisini 2018 yılında açtı. Kaliforniya Üniversitesi nöroloji laboratuvarlarında toplanan beyin dalgaları verisini kullanarak meydana getirdiği eserler Pilevneli Galeri'de Eriyen Anılar adıyla 2018'de sergilendi. Aynı yılın Eylül ayında Los Angeles Filarmoni'nin 100. sezon açılışı kutlamaları kapsamında Walt Disney Konser Salonu'nda mekana özel yeni bir veri heykeli animasyonu ile projeksiyon işi gerçekleştirdi. WDCH Dreams adlı 12 dakikalık animasyon, konser salonları arşivinde bulunan bir dizi dijital olarak soyutlanmış fotoğraf, ses ve video kayıtlarını içerir. 2019'da, New York'taki tarihî Chelsea Market'te yaratılan Artechouse adlı dijital sanat alanında sergilenmek üzere Makine Halüsinasyonu adlı görsel-işitsel enstalasyonu tasarladı. Proje, 300 milyondan fazla fotoğraf ve 113 milyon diğer ham veri noktası dahil olmak üzere New York şehrinin halka açık görüntülerinin veri kümelerini işledi. Aynı yıl Anadol, Kore'nin yılsonu tatil sezonunu kutlayan mimar Zaha Hadid tarafından Güney Kore'nin başkenti Seul'da, Dongdaemun Design Plaza (DDP) binasına 16 dakikalık bir projeksiyon olan Seoul Haemongu yarattı. 2020'de Avustralya'nın başkenti Melbourne'da Ulusal Galeri'deki NGV Trienali için yapay zekayı kullanarak "Kuantum Hatıralar" adlı projeyi gerçekleştirdi. , 10m x 10m’lik bir LED medya duvarında sergilenen eserde 200 milyondan fazla doğa fotoğrafından oluşan bir veri kümesi, alternatif bir doğa ve dünya spekülasyonuna dönüştürülmüştür. Anadol, 2021 yılında İstanbul'daki Pilevneli Galeri 'de "Makine Anıları: Mekan" adlı sergiyi açtı. Bu sergide, NASA Jet İtki Laboratuvarı'nın uzaya gönderilen teleskoplardan elde ettiği iki milyon veriyi uzaydaki ses kayıtları ve klasik müzikle harmanlayarak oluşturduğu dinamik tablo ve veri heykelleri sergilemiş; ayrıca seyircilerin de içerisine fiziksel olarak dahil olabileceği on beş dakikalık bir yapay zekâ sineması yaratmıştır. Sanatçı, 2021'de Venedik Mimarlık Bienali'ne katılmak üzere seçilmiştir. "Alkazar Rüyası" adlı interaktif enstalasyonu 2021'de Beyoğlu'ndaki eski Alkazar Sineması'nda ziyarete açıldı. Bu çalışmada 100’den fazla eski Yeşilçam filmini ve bu filmlere ait kayıtları, güncel yapay zekâ teknolojileriyle işlemiştir. Eserleri Mekana özel çalışmaları Walt Disney Sergi Salonu (ABD) Hammer Müzesi (ABD) Uluslararası Dijital Sanatlar Bienali Montreal (Kanada) Ars Electronica Festivali (Avusturya) l’Usine | Genève (Isviçre)Arc De Triomf (Ispanya) Zollverein | SANAA’s School of Design Binası (Almanya) santralistanbul Çağdaş Sanat Merkezi (Türkiye) Outdoor Vision Festivali SantaFe New Mexico (ABD) Istanbul Tasarım Bienali (Türkiye) Sydney City Art (Avustralya) Lichtrouten (Almanya). Ödülleri Anadol, Microsoft Research'ün En İyi Vizyon Ödülü Alman Tasarım Ödülü UCLA Sanat Mimarisi Moss Ödülü 2014 Kaliforniya Üniversitesi Sanat Araştırma Enstitüsü Ödülü 2016 SEGD Küresel Tasarım Ödülleri, Onur Ödülü Google - Sanat ve Makine Zekası Sanatçısı. Kaynakça Kategori:1985 doğumlular Kategori:Yaşayan insanlar Kategori:21. yüzyıl Amerikalı sanatçıları Kategori:21. yüzyıl Türk sanatçıları Kategori:İstanbul doğumlu sanatçılar Kategori:Yeni medya sanatçıları Kategori:Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'ta öğrenim görenler Kategori:Kadıköy Anadolu Lisesinde öğrenim görenler