Refik Halit Karay

bullvar_katip · 24 Mayıs 2024

küçükresim|395x395pik|1909 Şubat tarihli Musavver Hale dergisinde Refik Halit Karay Refik Halid Karay (15 Mart 1888, İstanbul – 18 Temmuz 1965, İstanbul), Türk yazar. Hayatı Bolu Mudurnu'dan İstanbul'a göçen Karakayış ailesinden Maliye Başveznedarı Mehmed Halid Bey'in oğlu olarak 15 Mart 1888’de İstanbul Beylerbeyi'nde doğdu. Galatasaray Sultanisi'nde ve Hukuk Mektebi'nde okudu. Maliye Nezareti'nde (Hazine ve Maliye Bakanlığı) memur olarak çalıştı. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra gazetecilik ile uğraşmaya başladı. 1909 yılında girdiği Tercüman-ı Hakikat gazetesinde mütercimlik ve muhabirlik yaptı. Tercüman-ı Hakikat gazetesinde çalışırken, Son Havadis gazetesini kurdu. Fecriâtî topluluğuna katıldı ve "Kirpi" imzasıyla mizah dergisi Kaleme yazılar yazmaya başladı. Eşref dergisine zamanın edebiyatçıları üstüne portreler, tanıtma yazıları yazdı. Cem dergisinde hem başyazarlık, hem de yine "Kirpi" imzası ile mizah yazarlığı yaptı. Hürriyet ve İtilaf Fırkası'na üye oldu. Aydede adlı siyasi mizah dergisini çıkarmaya başladı. Hürriyet ve İtilaf Fırkası iktidara gelince, 1912'de Beyoğlu Belediye Başkatibi oldu. [İttihatçılar] yeniden iktidarı alınca yazıları yüzünden 1913'te önce Sinop'a sürüldü, daha sonra Çorum, Ankara ve Bilecik'e gönderildi. İstanbul'a dönünce bir süre Robert Kolej'de Türkçe öğretmenliği,Yeni Mecmuada yazarlık yaptı. Hürriyet ve İtilaf Fırkası Genel Merkezi'nde görev aldı. 1919'da Posta Telgraf Umum Müdürlüğü'ne atandı. Alemdar, Peyam-ı Sabah gazetelerinde ve Aydede dergisinde İstiklal Savaşı aleyhine yazdığı yazılardan ötürü vatan hainliğiyle suçlandı, Yüzellilikler listesine alındı ve 1922'de Yüzelliliklerle birlikte yurt dışına çıkarıldı. Uzun süre Beyrut ve Halep'te sürgün yaşadı. Mustafa Kemal Atatürk'e yazdığı şiir ve mektuplarla, Yüzellilikler listesindekilerin affedilmesinde önemli rol oynadı. 16 senelik sürgün hayatının ardından 1938'de çıkarılan af kanunundan yararlandı ve aynı yılın Temmuz ayında yurda döndü. Başta Tan olmak üzere, gazetelerde hikâye, roman ve fıkralar yayımladı. 1948-1949 yıllarında, Aydede dergisini tekrar çıkardı. 18 Temmuz 1965’te İstanbul’da vefat eden Karay, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. küçükresim|Gazeteye cıkması Türk Edebiyatındaki Yeri Refik Halid, Türk edebiyatında ilk defa Anadolu'yu tanıtan eserleri ile ismini duyurmuş, yergi ve mizah türündeki yazıları ile de üne kavuşmuştur. Gözleme dayanan eserlerinde tasvirler, portreler ve benzetmeler kullanarak güçlü tekniği, sade ve akıcı dili ile 20. yüzyıl romancıları arasında seçkin bir yere sahip olmuştur. İstanbul'u bütün renk ve çizgileriyle yansıtan ve Türkçeyi ustalıkla kullanan Refik Halid, Türk edebiyatına birçok eser kazandırmıştır. Fecriâtî topluluğunda dönemde ve sonrasında özentiden uzak, açık, terkipsiz (tamlamasız) bir dille yazmayı benimsemiştir. Memleket Hikâyeleri gerçekçi edebiyat akımının başlıca örneklerinden sayılmıştır. Seyit Kemal Karaalioğlu onu şöyle tarif eder: Refik Halit Karay; «Yeni Lisan» akımının tutunmasında önemli payı bulunan, konuşma dilini yazılarında büyük bir ustalıkla uygulayan bir yazardır. Hikâyelerinde ve romanlarında renkli bir görgü ve gözlem zenginliği göze çarpar. Romanlarında, çoğunlukla aile üstünde durur. Hiçbir belli teze bağlanmaksızın, sağlam bir teknikle, başarılı çevre tasvirleri içerisinde nefis bir üslupla olayları anlatır. Ağır fikre, derin çözümlemelere, tezli saplantılara girmeden, «ak realizm» diyebileceğimiz bir görüşle yazardır.küçükresim|259x259pik|18 Eylül 1919 tarihli Servet-i Fünun mecmuasında Refik Halit Karay|sol Eserleri Roman İstanbul'un Bir Yüzü (1920) Ay Peşinde (1922) Yezidin Kızı (1939) Çete (1940) Sürgün (1941) Anahtar (1949) Bu Bizim Hayatımız (1950) Nilgün (3 cilt, 1950-1961) Yeraltında Dünya Var (1953) Dişi Örümcek (1953) Bugünün Saraylısı (1954) İki Bin Yılın Sevgilisi (1954) İki Cisimli Kadın (1955) Kadınlar Tekkesi (1956) Karlı Dağdaki Ateş (1956) Dört Yapraklı Yonca (1957) Sonuncu Kadeh (1965) Yerini Seven Fidan (1977) Ekmek Elden Su Gölden (1980) Ayın On Dördü (1980) Yüzen Bahçe (1981) Oyunlar Kanije Müdafaası (1909) Deli (1939) Hikâye Memleket Hikâyeleri (1919) Gurbet Hikâyeleri (1940) Mizah Sakın Aldanma, İnanma, Kanma (1915) Kirpinin Dedikleri (1916) Ago Paşa'nın Hatırı (1918) Ay Peşinde (1918) Tanıdıklarım Guguklu Saat (1922) Deli (1939) Günlük Bir İçim Su (1939) Bir Avuç Saçma (1940) İlk Adım Üç Nesil Üç Hayat (1943) Makyajlı Kadın Tanrı'ya Şikâyet Anı Minelbab İlelmihrab Ayrıca bakınız MEB 100 Türk Edebiyatçısı Kaynakça Kategori:1888 doğumlular Kategori:İstanbul doğumlu yazarlar Kategori:1965 yılında ölenler Kategori:Türk yazarlar Kategori:Türk liberaller Kategori:20. yüzyıl Türk roman yazarları Kategori

osta ve Telgraf nâzırları Kategori:Yüzellilikler Kategori:Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler Kategori:İstanbul'da ölenler Kategori:20. yüzyıl Türk gazetecileri Kategori:Türk mizah yazarları Kategori:Galatasaray Lisesinde öğrenim görenler Kategori:İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler Kategori:Osmanlı devlet görevlileri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Refik Halit Karay

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi