Reşid Behbudov

[bullvar_katip]

Reşid Mecid oğlu Behbudov (; 14 Aralık 1915 - 9 Haziran 1989), Azerbaycanlı Sovyet şarkıcı ve oyuncu. Yaşam öyküsü Hanende Mecid Behbudalı oğlunun ailesinde dünyaya gelmiştir. Annesi Firuze Hanım, Vekilovlar soyuna mensup idi. Çocuk yaşlarından okul korosuna katılan Behbudov, 1933 yılında Demiryolu Eğitim Okulu'na dahil olmuştur. Eğitimi döneminde öğrenci özfaaliyet orkestrasında çalışmıştır. Askeri hizmeti sırasında askeri birliğinin solisti olan R. Behbudov, askeri hizmetten sonra Tiflis pop gruplarından birinde solistlik yapıyor ve kısa sürede besteci A. Ayvazyan'ın yönetimindeki Ermenistan Devlet Caz (Jazz) orkestrasında solistliğe başladı. 1930'lu yıllarda Ermenistan Devlet Opera ve Bale Tiyatrosu'nda, klasik operaların koro sahnelerinde solo okuyor. 1939 yılında aynı tiyatronun bandosu ile birlikte Moskova'da Ermenistan sanatları günlerinde yer aldı. 1942 yılında toplulukla birlikte Kırım cephesine yollanır. 1943 yılı sonunda Bakü sinema stüdyolarında Üzeyir Hacıbeyov'un aynı isimli operetinde motifleri temelinde çekilen "Arşın Mal Alan" filminde baş role davet alır. 1945 yılında film yayınlandığında yalnız Azerbaycan'da değil, tüm Sovyetler Birliği'nde büyük popülerlik kazandı. 1946 yılında bu filmdeki Asker rolünden dolayı Reşid Behbudov'a "Stalin Ödülü" verilir. 1949 yılında Budapeşte'de yapılan Dünya Gençler ve Öğrenciler Festivali'nde sahneye çıktı. 1946 - 1956 yıllarında Azerbaycan Devlet Filarmoniyasının, 1953 - 1960 yılları arasında aralıklarla Mirze Feteli Ahundov adına Azerbaycan Devlet Opera ve Bale Tiyatrosunun solisti, 1957-1959 yılları arasında Azerbaycan Devlet Konser birliğinin organizatörü ve Başkanı olmuştur. 1966 yılından müzik ve pop sanatının caz, bale, pandomima gibi çeşitli tarzlarını organik biçimde birleştiren Azerbaycan Devlet Şarkı Tiyatrosunu düzenlemiş ve ömrünün sonuna kadar onun solisti ve sanat rehberi olmuştur. Azerbaycan Türkçesi, Bengalce, Farsça, Hintçe, Rusça, Anadolu Türkçesi ve Urduca gibi birçok dilde şarkı söylerdi. Arjantin, Arnavutluk, Belçika, Birleşik Krallık, Çin, Etiyopya, Finlandiya, Hindistan, Irak, İran, Şili ve Türkiye gibi birçok ülkeyi turlayıp sahne aldı. Türkiye'de ilk konserleri 1961 yılında kemancı Azad Aliyev ile Ankara ve İstanbul'da gerçekleşti. Sovyetler Birliği'nde sahneye mikrofonsuz çıkıp şarkı söylemesiyle bilinirdi. Tüm Sovyet cumhuriyetleri ile birlikte Arjantin, Bulgaristan, Belçika, Şili, Çin, Etiyopya, Finlandiya, Hindistan, İran, Irak, İtalya, Mısır, Türkiye gibi birçok ülkeyi turlayıp sahne alan R. Behbudov, Azerbaycan halk türkülerinin ve Azerbaycan bestecilerinin vokal eserlerinin yabancı ülkelerde popülerleşmesinde çok büyük rol oynadı. Türkiye'de ilk konseri, 1961 yılında kemancı Azad Aliyev ile Ankara ve İstanbul'da gerçekleşti. Sovyetler Birliği'nde sahneye mikrofonsuz çıkıp şarkı söylemesiyle bilinirdi. R. Behbudov Hindistan'a ziyareti hakkında "Uzak Hindistan'da" kitabını yazmıştır. 1959 yılında kendisine SSCB Halk sanatçısı, 1980 yılında Sosyalist Emek Kahramanı unvanı verilmiştir. Sanatçı, 9 Haziran 1989'da Moskova şehrinde ölmüştür. Kızı Reşide Reşit babasının yolunu sürdürüyor. Yapıtları Aylı Gecələr (Aylı Geceler) Alagöz (Ela Göz) Anacan, Dostum Evlənir (Anacığım, dostum evleniyor) Ayrılıq (Ayrılık) Azərbaycan (Azerbaycan) Bakı Haqqında Mahnı (Bakü Hakkında Şarkı) Bakının Ulduzları (Bakü'nün Yıldızları) Əlvida (Elveda) Evləri Var Xana Xana (Evleri Var Hane Hane) Əziz Şəhər (Aziz Şehir) Gəlmədin (Gelmedin) Gül Oğlan Halvacı Həzin Mahnı (Hazin Şarkı) Idet Vesna Po Apsheronu(Bahar Abşeronda) Canım Bakı (Canım Bakü) Hardadır O Yar (Nerdedir O Yar) Bakı 1 (Bakü 1) Bakı 2 (Bakü 2) Ey Sevincim Gözəl Paytaxt (Güzel Payitaht/Başkent) Ana Azərbaycanım (Azerbaycan'ım) Əhdimi İnan Var (Ahdime/Yeminime İnan, Var) Allegro (Original) Amor Por Ti Ariozo Lenskoqo Asker'in mahnısı/aryası (Üzeyir Hacıbeyov'un "Arşın Mal Alan" operasından) Rudolf'ün mahnısı/aryası Azərbaycan 2 (Azerbaycan 2) Badamlı (Bademli) Bahar Sənsiz Balaşın mahnısı/aryası Bayatılar (Bayatiler) Cvetok Ispanil Djorona Firuzə (Firuze) Galalı Gözəlim Sənsən (Güzelim Sensin) Gülə Bilməz Bahar Sənsiz (Gülebilmez/gülemez Bahar Sensiz) İlk Görüş Kəklik Üzüyümün Qaşı (Yüzüğümün Kaşı) Vals Can Bakı (Canım Bakü) Avara (Avare) Can Oyna Əziz Surat (Aziz Surat) İnsan Küçələrə Su Səpmişəm (Sokaklara Su Serpmişim) Lalələr Lebu-leb Qızıl Üzük (Altın Yüzük) Romeo Mənim Qonşumdur (Romeo Benim Komşumdur) Sənsiz Sevgi Mahnısı (Sevgi Şarkısı) Sevgilim Yadıma Sən Düşərsən (Yadıma Sen Düşersin) Anısına 2016 yılında, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki Reşid Behbudov Caddesi üzerinde, Reşid Behbudov'un onuruna adlandırılan Devlet Şarkı Tiyatrosu önünde sanatçının anıtı açılmıştır. Kaynakça Kategori:1915 doğumlular Kategori:Tiflis doğumlular Kategori:1988 yılında ölenler Kategori:20. yüzyılda erkek oyuncular Kategori:Gürcistan Azerileri Kategori:Sovyet erkek şarkıcılar Kategori:Sovyet oyuncular Kategori:SSCB Halk Sanatçıları Kategori:Azerbaycan SSC Halk Sanatçıları Kategori:Azeri erkek şarkıcılar Kategori:Azeri opera şarkıcıları Kategori:Azeri halk müziği ses sanatçıları Kategori:Stalin Ödülü sahipleri Kategori:Fahri Hiyabanı'nda defnedilenler Kategori:20. yüzyıl erkek şarkıcıları