Roma lejyonları listesi

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

Bu liste, günümüze ulaşmış edebi, epigrafik ve arkeolojik deliller ışığında esas olarak Principate dönemine odaklanmış olan bir (Erken İmparatorluk, MÖ 30 - MS 284) Roma lejyonları listesidir. Cumhuriyet lejyonları MÖ 1. yüzyıla kadar özel seferler için, geçici olarak, yurttaşlardan oluşturulur ve seferin sona ermesinin ardından hemen terhis edilirdi. MÖ 1. yüzyıldan itibaren lejyonlar gönüllüler ya da silah altına alınmış birimlerden oluşturulmaya başlandı. Artık lejyonlar seferin sona ermesinden sonra bile terhis edilmeyen daimi askeri birlikler haline gelmişti. MÖ 49-30 arasında süren iç savaş sırasında birbirene rakip general ve politikacılar tarafından pek çok lejyon oluşturuldu. Ancak Augustus MÖ 30 yılında tahta çıktığında mevcut 50 lejyonun yarısını terhis etti. Geri kalan 28 lejyon imparatorluk ordusunun ana vurucu gücü haline geldi ve çoğu üç yüzyıl boyunca varlığını sürdürmeyi başardı. Augustus ve ardından gelen halefleri, 25 yıllık bir süre boyunca görev yapan personelden oluşturdukları lejyonları kalıcı askeri birlikler haline getirdiler. Dominatus dönemi lejyonları da profesyonel birliklerdi ancak mevcut delillerin azlığı nedeniyle daha az anlaşılmışlardır. Az sayıda kaynaktan edinilen bilgilere göre bu lejyonlar, imparatorluğun ilk yüzyıllarındaki öncüllerinden çok daha farklı bir büyüklük, yapı ve taktik role sahipti. Bunun sebebi olarak Diocletianus ve I. Konstantin tarafından yapılan askeri reformlar ve dördüncü yüzyıldaki diğer gelişmeler gösterilir. Geç Cumhuriyet Lejyonları MÖ 107 yılındaki Marius Reformlarına kadar Cumhuriyet lejyonları (mülkiyet yeterliliğine sahip) Roma yurttaşları arasından zorunluluk esasına göre, ihtiyaç halinde toplanırdı. Çoğunlukla Roma Senatosu tarafından yetkilendirilirler ve görevleri sona erince terhis edilirlerdi. Gaius Marius'un reformları lejyonları birkaç yıl ya da birkaç onyıl boyunca görev yapabilen daimi askeri birlikler haline getirdi. Bu reform, Cumhuriyetin uzak topraklarında garnizonlar kurma gerekliliğinden ortaya çıkmıştı. Lejyonerler, yurttaşlar için zorunlu askere alma uygulaması devam ettiği halde, gittikçe artan bir oranda en az altı yıllık bir süre ve sabit bir maaşla askere alınanan gönüllüler haline geldiler. Mülkiyet yeterliliği sınırı oldukça düşürülmüş olduğu halde, lejyon mevcutları lejyonların en gözde maaşlı isdihdam kaynağı haline gelmesiyle topraksız proleterler tarafından şişirilmeye başlanmıştı. Cumhuriyetin son yüzyılında, sınır ayaletlerini yöneten prokonsüller gittikçe artan bir güce kavuştular. Bu prokonsüllerin komutası altındaki lejyonların uzak mesafeli ve meşakkatli seferleri, Lejyonların sadakatlerinin devletten komutanlara doğru kaymasına yol açtı. İmperatores (Türkçe: muzaffer generaller, Kendi birlikleri tarafından İmparator olarak selamlanmışlardır) olarak adlandırılan bu etkili generaller arasında bir süre sonra ortaya çıkan çekişmeler, zaman içerisinde Cumhuriyetin kontrolünü ele geçirmeyi amaçlayan bir iç savaşa dönüşmüştür. Bu generaller arasında Sulla, Sezar, Pompey, Crassus, Marcus Antonius ve Octavian (sonradan Augustus olarak ilk imparator) adı sayılabilir. Bu komutanlar zaman zaman kendi eyaletlerinin kaynaklarını kullanarak, Senatonun izni olmadan yeni lejyonlar oluşturmuşlardır. İç savaşın sona ermesinin ardından bu özel birliklerin pek çoğu terhis edilecek ancak bir sonraki iç savaşta çok daha fazla yeni lejyon kurulacaktı. Augustus'un tek başına bir güç olarak ortaya çıktığı MÖ 30 yılından itibaren mevcut 50 lejyonun pek çoğu terhis edilmiştir. Aşağıdaki listede adı geçen lejyonlardan bazıları uzun süre tarih sahnesinde kalarak, etkin bir şekilde görev yapmıştır. Listedeki lejyonlardan pek çoğu Jül Sezar tarafından oluşturulmuş ve sonradan Octavian'ın ordusuna dahil olmuş, bazıları ise Marcus Antonius tarafından oluşturulmuştur. Lejyon I Germanica (Cermen): MÖ 48–70 (Batavi isyanı), Jül Sezar Lejyon II Sabina (Sabine): MÖ 43 - 9 civarı, Lejyon II Augustanın önceki adı. Lejyon III Cyrenaica (Siraneykalı): Muhtemelen MÖ 36 - (en az) 5. yüzyıl, Marcus Antonius Lejyon III Gallica (Galyalı): MÖ 49 civarı - en az 4. yüzyıl, Jül Sezar (arma: boğa) Lejyon IV Macedonica (Makedonyalı): MÖ 48– 70 (Vespasian) tarafından terhis edildi, Jül Sezar (arma: boğa, oğlak) Lejyon IV Scythica (İskityalı): MÖ 42 - 5. yüzyıl başları, Marcus Antonius (arma: oğlak) Lejyon V Alaudae (Tarlakuşları): MÖ 52 – 70 (Batavi isyanında yok oldu), Jül Sezar (arma: Fil) Lejyon VI Ferrata (Zırhlı gemi): MÖ 52 - 250 sonrası, Jül Sezar (arma: boğa, Kurt ve Romulus ve Remus); Lejyon VI Victrix'in ikiz lejyonu. Lejyon VII Claudia: 51–MÖ 44, Jül Sezar; Galba tarafından terhis edildi ve Lejyon VII Gemina olarak yeniden yapılandırıldı. Lejyon VIII Augusta: 59–MÖ 48, Jül Sezar, Terhis edildi ve Augustus tarafından Lejyon VIII Augusta olarak yeni asker yazımıyla tekrar oluşturuldu. Lejyon IX Hispana Triumphalis (Muzaffer): 59–MÖ 48, Jül Sezar, Terhis edildi ve Augustus tarafından Lejyon IX Hispana olarak yeni asker yazımıyla tekrar oluşturuldu. İskoçya'da görev yapmıştır. Legio X, X Equestris olarak da bilinir (At binmiş): 58 öncesi – MÖ 45, Jül Sezar, Terhis edildi, Lepidus tarafından yeniden düzenlendi, Augustus tarafından Lejyon X Gemina ile birleştirildi. Lejyon X Veneria (Tanrıça Venüse sadık): X Equestris lejyonunun diğer adı. Lejyon XI: 58 – MÖ 45, Jül Sezar (arma: Neptün), Terhis edildi, Augustus tarafından Lejyon XI Claudia adıyla yeniden düzenlendi. Lejyon XII Victrix (Muzaffer): MÖ 57 – 45, Jül Sezar Lejyon XII Antiqua (Antik): Lepidus tarafından MÖ 43 yılında yeniden düzenlendi, Marcus Antonius tarafından adlandırıldı, Lejyon XII Fulminata adıyla Augustus'un ordusuna dahil oldu. Lejyon XIII: 57–MÖ 45: Jül Sezar, sonradan (MÖ 41) Augustus tarafından Lejyon XIII Gemina adıyla yeniden düzenlendi. Lejyon XVIII Libyca (Libyalı): MÖ 31 yılında Marcus Antonius tarafından terhis edildi. Lejyon XXX Classica (Denizci): 48–MÖ 41, Jül Sezar Erken İmparatorluk Lejyonları küçükresim|sağ|400px|80 yılında Roma Lejyonlarının konumu TABLODAKİ ROMA EYALET KODLARI: AEG Aegyptus (Mısır) AFR Afrika (Tunus/Tripolitanya) AQ Aquitania (Aquitaine, Fransa) AR Arabia Petraea (Ürdün/Sina) BRIT Britanya (İngiltere/Galler) CAP Kapadokya (Orta/Doğu Türkiye) DC Daçya (Romanya) DLM Dalmaçya (Hırvatistan/Bosna) GAL Galatya (Ankara bölgesi, Türkiye) GI Germania Inferior (G Hollanda/KB Rhineland) GS Germania Superior (Alsace-Lorraine/G Rhineland) HISP Hispania Tarraconensis (İspanya'nın büyük bir kısmı) IT İtalya (İtalya) JUD Yahudiye (İsrail/Filistin) MAUR Moritanya (Cezayir/Fas) MCD Makedonya (Makedonya, Arnavutluk) MI Moesia Inferior (K Bulgaristan/Romanya'nın kıyı bölgeleri) MS Moesia Superior (Sırbistan) NR Noricum (Avusturya) PAN Pannonia (B Macaristan/Slovenya) RT Rhaetia (İsviçre/Tuna'nın güneyi) SYR Suriye (Suriye/Lübnan) TABLO İŞARETLERİ Lejyon no'su & unvanı Lejyonların sayısı tartışmalıdır. Bazı lejyonlar diğerleriyle aynı numarayı taşıyabilir. Augustus kendi kurduğu lejyonları I'den başlayarak numaralandırmıştır ancak aynı zamanda seleflerinden de bazı numaraları miras almıştır. Genel olarak her imparator kendi kurduğu lejyonları I'den başlayarak numaralandırmıştır. Ancak bu gelenek sürekli olarak uygulanmamıştır. Örneğin İmparator Vespasian daha önce terhis edilmiş olanlardan topladığı lejyonların eski numaralarını korumayı tercih etmiştir. Trajan'ın ilk lejyonu XXX olarak numaralandırılmıştır çünkü bu lejyon toplandığında mevcut 29 lejyon daha vardı ancak ikinci Trajan lejyonuna II numarası verilmiştir. XVII, XVIII ve XIX numaraları, Teutoberg Ormanı Savaşında yok edilen lejyonlara ait olduğundan bir daha asla kullanılmamıştır. Bu nedenle ortaya çıkan karmaşık durumu engelleyebilmek ve aynı mumarayı taşıyan lejyonları birbirinden ayırtedebilmek için unvanları bilmek önemlidir. Lejyonlar genellikle her başarılı seferin ardından imparator tarafından yeniden adlandırıldığı için birkaç unvan taşıyabilirdi; örneğin Lejyon XII Fulminata aynı zamanda şu isimleri de taşımıştır; paterna (babacan), victrix (muzaffer), antiqua (saygıdeğer), certa constans (güvenilir, azimli) ve Galliena (Gallienus '). Pia fidelis (itaatkâr, sadık), fidelis constans ve diğer unvanlar birden fazla lejyon için ya da bazen bir lejyon için birden fazla olarak kullanılmıştır. Bu tabloda en çok tanınan ve kullanılan unvanlar gösterilmiştir. Coğrafik unvanlar (a) lejyonun toplandığı bölgeyi, örneğin Italica = İtalya'dan ya da (b) lejyonun zafer kazandığı bölgeyi Parthica = Partları yenen gösterir. Lejyonlar aynı zamanda kendisini kuran ve bu lejyonun favori lejyonları olduğunu göstermek isteyen genslerin (klan) (örneğin Augusta, Flavia) adını da taşıyabilirdi. GEMINA unvanı muhtemelen bir başka lejyondan oluşturulan ya da bir başka lejyondan ayrılan lejyonları tanımlamak için kullanılmıştır. Bir başka ihtimale göre ise Romanın efsanevi kurucu ikizleri Romulus ve Remus'a adanmış olan lejyonları belirtmek için kullanılmıştır. Ana lejyon üssü Bu, lejyonun Principate boyunca en uzun süre konuşlandığı castrayı (üs) gösterir. lejyonlar sık sık diğer lejyonlarla üslerini paylaşmak durumunda kalmışlardır. Lejyonlar operasyonel ihtiyaçlardan dolayı diğer üs ve eyaletlerde destek görevi de üslenmişlerdir. Arma Lejyonlar çoğu kez birden fazla arma taşımışlar ve bunları sürekli olarak değiştirmişlerdir. Sezar'ın oluşturduğu lejyonlar başlangıçta genellikle boğa arması taşırken Augustus'un lejyonları oğlak arması taşımıştır. Terhis tarihi 4. yüzyıl ve sonrasında görev yapmış lejyonların ne kadar süreyle görev yaptığı konusunda bilgi yoktur. 284 yılı öncesinde kaydedilmiş lejyonların akıbetlerini gösteren işaretlerin açıklaması şöyledir: SY = Savaşta yokedildi ZT = Zorunlu terhis (cesaretsizlik yüzünden utanç verici bir şekilde) AB = Akıbeti bilinmiyor Castra legionaria Bu başlık lejyonların tarihleri boyunca hangi castra ve/ ya da Roma Eyaletlerininde ve hangi tarihler arasında görev yaptığını gösterir. Notlar İşaretlenmiş unvanların ve lejyonların akıbetlerinin açıklamalarını verir. Eyalet isimlerinde, Daçya ve Arabia Petraea eyaletlerininde eklendiği Trajan'ın saltanatında 107 yılı baz alınmıştır. Lejyonların yerlerini gösteren bilgilerdeki olası tutarsızlığın kaynağı olarak mevcut eyalet sınırlarının sık sık değişmesi gösterilebilir. Geç İmparatorluk Lejyonları [[Dosya:Scutum Iovianorum seniorum.svg|küçükresim|Notitia Dignitatuma göre Jovianlar ve Herculianlardan oluşturulmuş muhafız lejyonu olan palatina'ya bağlı lejyonerlerin kalkan deseni.]] Diocletianus, Kuzey Avrupa'dan gelen barbar akınları ve Doğuda baş gösteren Pers tehlikesiyle daha etkili mücadele edebilmek için Roma Ordusunu yeniden teşkilatlandırdı. Ordu, sınır ve alan birlikleri olarak biçimlendirildi. Sınır (limitanei) birlikleri, tahkim edilmiş sınır koruma sistemi olan limes'te görevlendiriliyordu ve sıradan bir eğitime sahip profesyonel askerlerden oluşuyordu. Alan birlikleri sınırların hemen gerisinde bulunuyorlar ve ihtiyaç duyulması halinde hızla ihtiyaç duyuldukları noktaya hareket edip savunma ya da taarruz görevlerini icra edebiliyorlardı. Saha birliklerinin askerleri iyi eğitimli ve üstün silahlara sahip seçkin askerlerdi. Bu birlikler alt birimlere bölünmüşerdi: Scholae birlikleri: İmparatorun kişisel korumaları, I. Konstantin tarafından kaldırılan Praetorian muhafızlarının yerine kurulmuştur; Palatinae birlikleri: "saray" birlikleri en üst düzey birliklerdi; Comitatenses birlikleri: "Hat" ya da "düzenli" birlikler, bazıları yeniden teşkil edilirken bazılarının kökeni erken İmparatorluk lejyonlarına dayananır; Pseudocomitatenses birlikler: bunlar alan ordusuna dahil edilmiş limitanei birlikleridir. Lejyon I I Armeniaca (Armenia'dan): Magister militum per Orientis komutasında pseudocomitatensis,Julianus komutasında Perslere karşı savaştı. I Flavia Constantia (Güvenilir Flavian): Magister militum per Orientis komutasında comitatensis birliği. I Flavia Gallicana Constantia (Galyalı Güvenilir Flavian lejyonu):Magister Peditum per Gallias komutasında pseudocomitatensis. I Flavia Martis (Mars'a sadık Flavian lejyonu): pseudocomitatensis I Flavia Pacis (Barışın Flavian lejyonu): Magister Peditum komutasında comitatensis. I Flavia Theodosiana: comitatensis I Illyricorum (İliryalılardan): Palmira'da konuşlu. I Iovia (Jüpiter'e sadık): Diocletianus tarafından oluşturuldu, Scythia Minor'da konuşlu. I Isaura Sagittaria (Isauria'lı okçular): Magister militum per Orientis komutasında pseudocomitatensis. I Iulia Alpina:Magister Peditum per Orientis komutasında pseudocomitatensis, İtalya'da konuşlu. I Martia I Maximiana Thaebanorum (Maximianus'un Thebeslileri ):Thebes, Mısır yakınlarında konuşlu comitatensis birliği, muhtemelen Hadrianapolis Muharebesinde görev aldı. I Noricorum (Noricanlılar): Noricum'da konuşlu. I Pontica Lejyon II II Armeniaca: pseudocomitatensis II Britannica: Magister Peditum komutasında comitatensis II Flavia Constantia:Magister Peditum komutasında comitatensis. II Flavia Virtutis:Magister Peditum komutasında comitatensis. II Herculia (Herkül'e sadık)

iocletianus tarafından oluşturuldu, Scythia Minor'da konuşlu. II Isaura II Iulia Alpina: Magister Peditum komutasında pseudocomitatensis, II Felix Valentis Thebaeorum: comitatensis Lejyon III III Diocletiana III Flavia Salutis: Magister Peditum komutasında comitatensis. III Herculea: Magister Peditum komutasında comitatensis, III Isaura III Iulia Alpina: Magister Peditum komutasında comitatensis, İtalya'da konuşlu. Lejyon IV IV Italica IV Martia IV Parthica Lejyon V V Iovia (belki de Jovianlar) V Parthica Lejyon VI VI Gemella VI Gallicana VI Herculia (beldide Herculianlar) VI Hispana VI Parthica Lejyon XII XII Victrix Kaynakça Birincil kaynak Notitia Dignitatum reports the military units and their locations at the beginning of the 5th century. İkincil kaynaklar Oxford Classical Dictionary Keppie, Lawrence. The Making of the Roman Army, 1984 Çeviri kaynağı Notlar Dış bağlantılar Livius.org: List of Roman legions A catalogue of Roman legions Legio V Living History Group in Tennessee Kategori:Tarih listeleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Roma lejyonları listesi

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi