Romatizmal ateş ve Romatizmal kalp hastalığı, Group A beta-hemolitik streptokokların etkeni olduğu boğaz infeksiyonunun (kızıl, streptokok anjini) neden olduğu sistemik otoimmun bir hastalıktır. Streptokok antijenlerine karşı gösterilen abartılmış immun tepkilerin (antikorların) hastanın kendi dokularıyla (kalp, beyin, deri, eklemler) çapraz reaksiyona girmesi sonucudur. Akut tipine "Romatizmal ateş", kronik tipine "Romatizmal kalp hastalığı" adı verilmektedir. Yoksul toplumlarda ve 5-15 yaşlarındaki çocuklarda sıktır. Klinik bulgular Bulgular, Streptokok infeksiyonu sonrasında belirir. Tanı için aşağıdaki majör bulgulardan en az 2’si ya da 1 majör+2 minör belirti saptanması gerekir: Majör bulgular Büyük eklemlerin yangısı (migratory polyarthritis) Kalbin tüm katmanlarını tutan yangı (pankardit) Deride (subkutan) nodüller Deride çevresi kırmızı plaklar (Erythema marginatum) Sydenham koresi (ansızın gelen, istemsiz, aritmik, koreik ve amaçsız hareketlerle karakterize nörolojik bulgu) Minör bulgular Ateş Eklem ağrıları (artralji) Akut faz reaktan düzeyleri yüksek (CRP, SAA, SAP, kompleman, koagülasyon proteinleri) Yüksek sedimentasyon EKG anomalileri Sonuçlar Akut artrit atakları Bazı hastalarda kalp etkilenmesi (kronik romatizmal kalp hastalığı): Pankardit: (1) Endokardit, (2) Myokardit, (3) Perikardit Endokardit: Kronik romatizmal kalp hastalığı (RHD) kalp kapaklarının katılaşması (fibrozisi) ve deformasyonu ile karakterizedir. Mitral kapak en sık (% 65-70) ve en güçlü etkilenen bölgedir. Kimi hastalar (%1) mitral kapak etkilenmesi sonucu gelişen konjestif kalp yetmezliği ile akut evrede kaybedilebilir. Çoğu hastada yıllar içinde kalp yetmezliği gelişir. Myokardit: Patolojik incelemelerde damarlar çevresinde özel yapılar (Aschoff cisimcikleri ve Aschoff nodülü) saptanır. Bu nodüller, çevresinde lenfositler ve makrofajlar bulunan nekrozlardır. Saptanan makrofajlar şişkin ve “aktifleşmiş” hücrelerdir (Anitschkow hücreleri). Perikardit: Kalp yaprakları arasındaki perikard boşluğunda fibrinli ya da serofibrinöz eksüda oluşur. Komplikasyonlar Romatizmal ateş komplikasyonları (akut hastalık) Aritmiler (özellikle atrial fibrilasyon) Tromboembolizm Kalpte dilatasyon etkisiyle mitral yetmezlik Kalp yetmezliği (akut evredeki ölüm nedeni) Romatizmal kalp hastalığı (kronik hastalık) Kalp kapaklarında darlık/yetmezlik Kalp yetmezliği (dekompanzasyon) Deforme kalp kapaklarında bakteri kümeleşmesi (infektif endokardit) Kaynakça Kategori:Tıp Kategori:Kardiyoloji Kategoriatoloji