Sakaca

[bullvar_katip]

[[Dosya:Khotanese animal zodiac BLI6 OR11252 1R2 1.jpg|küçükresim|Hotanca şivesinde yazılmış burçlar hakkında bir metin|alt=]] Bazı araştırmacılar; Sakaca'nın Sakalar tarafından , ve Tomşuk gibi Tarım Havzasında hüküm sürmüş Budist devletlerce konuşulmuş ve dil bilimciler tarafından Hotanca ve Tomşukça da denen 2 adet şiveye ayrılmış bir Doğu İran dili olduğunu iddia etmektedirler. Fakat bazı araştırmacılar da Sakaca'nın Ön-Türkçe ile ilişiği olduğunu düşünmektedirler. Metinler Dunhuang el yazmaları Sakacanın çözülmesinde önemli bir rol oynamıştır. Dilin kökenlerinin anlaşılması ve çözülebilmesi bu yazmalardaki yaklaşık 2,300 metinin Harold Walter Bailey tarafından incelenmesi ve tercüme edilmesi sayesinde gerçekleşmiştir. Bu çalışmalar Sakaca dilinin Doğu İrani diller grubuna üye olduğuna dair önemli bir araştırmadır. Günümüzde bu dilde yazılmış tarihi metinler ile bu metinlerin transkripsyonları ve çevirilerine internet ortamında da ulaşmak mümkündür (bkz. Or.6400/2.3). Esik Kurganı Dil hakkındaki neredeyse tüm kaynaklar Hotan ve Tomşuk bölgelerinde bulunmaktır, ancak dilbilimciler tarafından Esik Kurganında bulunan gümüş bir çanağın Sakacanın ilk örneği olabileceği düşünülmektedir. Janos Harmatta isimli çeşitli Farsi dillerin çözülmesinde rol oynamış dilbilimci yazının Kharosthi alfabesi kullanılarak Hotan Sakacısında yazıldığını iddia etmiştir. Metnin okunuş ve çevirisi: Her ne kadar bazı araştırmacılar Saka ve İskit halklarının bir Doğu İran diline sahip olduklarını ve Saka ve İskitlerin bir Hint-Avrupa kavmi olduklarını iddia etse de bu araştırmalar kesinlik kazanmış değildir ve hiçbir şekilde bilim insanları bu konudan yüzde yüz emin olamamışlardır. Sakaca'nın Ön Türkçe ile ilişkisi olduğu iddiaları da, özellikle Türk araştırmacılar tarafından desteklenen bir önermedir. Esik Kurganı'nda bulunmuş tabaktaki yazının Ana Türkçe ile ilişiği olduğu iddiaları bulunmaktadır. Tabaktaki Türk araştırmacılar tarafından iddia edilen Proto-Türkçe okunuşu ise şöyledir: Aγa, saηa očuq! Bez, cök! Boqun ičrä(r) azuq! [Ağabey, sana (bu) ocak! Yabancıyı dize getir, yen! Halkta yiyecek (bol olsun)!] Ayrıca bakınız İskitçe Esik Kurganı Kaynakça Kategori:İskitler Kategori:Sakalar Kategori:Ölü diller