Samşvilde Sioni Kilisesi

[bullvar_katip]

Samşvilde Sioni Kilisesi, (Gürcüce: სამშვილდის სიონი), Gürcistan'ın güneyinde Kvemo Kartli bölgesindeki Samşvilde tarihî koruma alanında bulunan bir harabe, Orta Çağ Ortodoks katedrali kalıntılarıdır. Apsisli sığınağı ve pastoforiumlu merkezi kubbesi olan kilise, 759 ve 777 yılları arasında inşa edilmiştir. Günümüzde harabe durumunda olan kiliseden geriye sadece doğu duvarının parçaları kalmıştır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir. Tarihi küçükresim|sol|Samşvilde Sioni Kilisesi. 8. yüzyıldan kalma Gürcüce bir yazıt Sioni kilisesi, doğal olarak müstahkem bir konumda bulunan Samşvilde tarihi bölgesinin bir parçasıdır. Kilise, Hrami ve Çivçavi nehirlerinin birleştiği yerde, Ağbulak kentinin 4km güneyinde konumlanmıştır. Orta Çağ Gürcü kiliseleri adlandırılırken Kutsal Topraklar'daki belirli yerlerin adı kullanılır. Bu gelenekle beraber kilise, Kudüs'teki Sion Dağının adını almıştır. Erken Orta Çağda yazılmış Kartlis Tshovreba, Samşvilde'deki Sioni kilisesinin, Kartli'nin (Klasik kaynaklarda İberya) 5. yüzyıl Kraliçesi Sagduht tarafından kurulduğunu yazmaktadır; arkeologlar bu kilisenin yerini tespit edememiştir. Sioni kilisesinin mevcut parçaları, daha iyi korunmuş doğu cephesinde bulunan, Orta Çağ Gürcü alfabesi asomtavruli ile yazılmış bir yazıtta yazdığı gibi 759-777 dönemine aittir. Yazıtta, çağdaş Bizans imparatorları V. Konstantinos ve IV. Leon'a atıfta bulunulmaktadır. Planı Sioni kilisesi özenle yontulmuş sarı kumtaşı bloklardan inşa edilmiştir ve 24 × 24 metre ölçülerindedir. Kilise, boyu eninden uzun olan bir dikdörtgen zemin planına sahip, merkezi kubbeli ve üç nefli bir yapıdır. Samşvilde kilisesi, plan ve konsept olarak Şida Kartli'deki Tsromi Kilisesi ile benzerlikler taşımaktadır, fakat Tsromi'den farklı olarak, doğudaki ayrı şapellerde (eukterion) sona eren, kuzey ve güneye doğu uzayan iki uzun çevredalız galerisine sahiptir. Dikine ve yatay eksenlerin kesişim noktasında konumlanmış olan kubbe, dört bağımsız sütun tarafından desteklenmektedir. Kare bölmeden kubbe dairesine geçiş, tonoz bingi aracılığıyla gerçekleşmektedir. Yan apsisler, ayrı odalar oluşturmak yerine, sığınak ve merkez dikme ile açık bir şekilde bağlantılıdır. 8. yüzyıldan kalma Gürcüce yazıt dışında, güney cephesinde ağır hasar görmüş, neredeyse okunaksız başka bir Gürcüce yazıt ve yazıtın yanında Ermeni Katolikosu Loretsili III. Gevorg'u (r. 1069-1072) tanımlayan bir parça bulunmaktadır. Kaynakça Kategori:Gürcistan'daki kiliseler Kategori:8. yüzyılda tamamlanan kiliseler