Şanslı sayılar

[bullvar_katip]

Sayılar teorisinde şanslı sayılar, belli bir kalbur tarafından üretilen bir sayı dizisidir. Bu kalbur, asal sayıları üreten Eratosten kalburu ile benzerlik gösterir. Bununla birlikte, Eratosten kalburunda sayılar başlangıçtaki konumlarına göre silinirken bu kalburda sayılar, belli bir aşamada geriye kalan sayıların arasındaki konumlarına göre silinir. Bu terim ilk defa 1956'da Gardiner, Lazarus, Metropolis ve Ulam tarafından bir makalede tanıtılmıştır. Bu makalede, söz konusu kalburun Josephus problemindeki sayışmaca oyununa benzerliği nedeniyle "Josephus Flavius kalburu" olarak adlandırılması önerilmiştir. Şanslı sayıların asal sayılar ile paylaştığı birçok ortak özellik vardır. Örneğin, şanslı sayıların asimptotik davranışı da asal sayılarda olduğu gibi asal sayı teoremi tarafından açıklanır. İkiz şanslı sayılar, ikiz asal sayılara benzer bir sıklıkta dağılır. Hatta Goldbach hipotezinin şanslı sayılara uyarlanmış bir versiyonu vardır. Tıpkı asal sayılar gibi şanslı sayılar da sonsuz çokluktadır. Ayrıca, n. şanslı sayı L ile ve n. asal sayı p ile gösterildiği takdirde, yeterince büyük her n için L > p olur. Şanslı sayıların asal sayılarla olan bu açık ilişkileri nedeniyle bazı matematikçiler, bu ortak özelliklerin henüz bilinmeyen belli bir formdaki kalburlar tarafından üretilen tüm tam sayı dizilerinde geçerli olabileceğini öne sürmüşlerdir. Eleme işlemi çerçeveli|Şanslı sayı kalburunu gösteren bir animasyon. Kırmızıya boyanan sayılar şanslı sayılardır. Bir sayı elendiğinde arka planı griden mora dönüşür. Belli bir silme işleminin sonucunda listede kalan bir sonraki şanslı sayı n ise, bir sonraki aşamada listede kalan her n. sayıyı silin. Mesela, bu örnekte sıradaki şanslı sayı 9'dur. Bu işlem sonsuza dek yürütüldüğünde geriye kalan sayılar, şanslı sayılardır: 1, 3, 7, 9, 13, 15, 21, 25, 31, 33, 37, 43, 49, 51, 63, 67, 69, 73, 75, 79, 87, 93, 99, 105, 111, 115, 127, 129, 133, 135, 141, 151, 159, 163, 169, 171, 189, 193, 195, 201, 205, 211, 219, 223, 231, 235, 237, 241, 259, 261, 267, 273, 283, 285, 289, 297 . Şanslı sayılar listesinden n'in silinmesine sebep olan şanslı sayıların oluşturduğu dizinin ilk birkaç terimi aşağıdaki gibidir. Bu dizide şanslı sayılara 0 sayısı karşılık getirilmiştir: 0, 2, 0, 2, 3, 2, 0, 2, 0, 2, 3, 2, 0, 2, 0, 2, 3, 2, 7, 2, 0, 2, 3, 2, 0, 2, 9, 2, 3, 2, 0, 2, 0, 2, 3, 2, 0, 2, 7, 2, 3, 2, 0, 2, 13, 2, 3, 2, 0, 2, 0, 2, 3, 2, 15, 2, 9, 2, 3, 2, 7, 2, 0, 2, 3, 2, 0, 2, 0, 2, 3, 2 . Şanslı asal sayılar Asal olan şanslı sayılara "şanslı asal" denir. Şanslı asal sayılar dizisinin ilk birkaç terimi aşağıdaki gibidir: 3, 7, 13, 31, 37, 43, 67, 73, 79, 127, 151, 163, 193, 211, 223, 241, 283, 307, 331, 349, 367, 409, 421, 433, 463, 487, 541, 577, 601, 613, 619, 631, 643, 673, 727, 739, 769, 787, 823, 883, 937, 991, 997 . Şanslı asal sayıların sonsuz çoklukta olduğu tahmin edilmektedir. Ayrıca bakınız Harshad sayıları Kaynaklar Konuyla ilgili yayınlar Dış bağlantılar Lucky Numbers , Enrique Zeleny, The Wolfram Demonstrations Project. Kategori:Tamsayı dizileri