Şebinkarahisar

bullvar_katip · 23 Mayıs 2024

küçükresim|sağ|220px|Kışın Şebinkarahisar'dan bir görünüm Şebinkarahisar, Giresun ilinin bir ilçesidir. Giresun'un ilçelerinden güneydoğuda Çamoluk, doğuda Alucra ve kuzeyde Dereli ilçeleriyle birlikte, kuzeybatıda Ordu ilinin Mesudiye, batıda ve güneyde de Sivas ilinin Koyulhisar, Suşehri ve Akıncılar ilçeleriyle komşudur. İlçe halkının çoğunluğunu Türkmen Çepniler oluşturur. Tarihçe Şebinkarahisar'ın tarihine ilişkin yeterli bilgiler henüz istenen nitelikte değildir. Kimi tarihçilere göre Hititler zamanında varlık göstermeye başladığı ve "Aziz Hayaşa Ülkesi" olarak adlandırıldığı ve burada Kaşgarların yaşadığı söylenir. Bir ara Kimmerler ve İskitlerin saldırısına uğrayan bölge, bilinen devir içinde Pontusluların hakimiyeti altında kalmıştır (MÖ.298-263). M.Ö. 65 yıllarında Romalılar'ın egemenliğine giren Şebinkarahisar M.S. 391'de Orta Asya'dan Peçenekler ve Kumanlar tarafından istila edilmiş ve 60 yıl kadar bu Türklerin himayesinde kalmıştır. Bu iki Türk halkı, Hıristiyanlığı benimsemişlerdir. Meryem Ana Manastırı, hıristiyanlaştırılan bu Türkler tarafından inşa edilmiştir. Bu tarihten itibaren şehir Bizans ile Türkler arasında devamlı el değiştirmiştir. 1071 Malazgirt Savaşından sonra Şebinkarahisar bir daha çıkmamak üzere Türklerin eline geçmiştir. Şehrin imar edilmesi Bizans İmparatoru Justinianus zamanında olmuş, kale onarılarak sağlamlaştırılmıştır. Karahisar, 778 yılında kısa bir süre Emevi ordularınca ele geçirilmiştir. Aynı şekilde Abbâsîler tarafından 939-940 yılları arasında çevre köyler ele geçirilmiştir. 1071 Malazgirt Muharebesi'nden sonra Türklerin Anadoluya girişi ile Mengücek Gazi ve Danişmend Gazi tarafından birlikte fetih edildiği ileri sürülmektedir. Nitekim 1228 yılında şehir Anadolu Selçuklu Devletine bağlanmıştır. Bu devletin zayıflayıp yıkılmasından sonra, sırasıyla İlhanlılar, Eratnalılar ve Kadı Burhaneddin Devleti ve Akkoyunlu Devletinin idaresine girdi. Akkoyunlu Devletinin 1473 yılında Fatih Sultan Mehmet'e Otlukbeli Savaşı'nda yenilmesinden sonra, Şebinkarahisar Osmanlı idaresine girdi. Şehzadeler şehri olarak anılan Karahisar, Karahisar-ı Şarkî nâmıyla da anılmış ve yönetim açısından sancak durumuna getirilerek yönetilmiştir. 1473 yılında Fatih Sultan Mehmet, Otlukbeli Savaşı'ndan sonra İstanbul'a dönerken Şebinkarahisar'a uğramış ve üç gün kaldığı bu şehir devrin vekayinamelerinde Karahisar-ı Şarkî adıyla kaydedilmiştir. Şebinkarahisar'da çeşitli dinlere mensup vatandaşlar yüzyıllarca beraber, kardeşçe yaşamışlardır. Ancak, bilhassa dış güçlerin etkisi ile etnik guruplar zaman zaman baş kaldırmışlar ve müessif hadiseler meydana gelmiştir. 1915 yılında ayaklanan Ermeniler kaleyi ele geçirmişler ve 20 gün boyunca devam eden çatışmalardan sonra ayaklanma bastırılmıştır. Ayaklanma süresince 403 Türk ölmüş, 176'sı da yaralanmıştır. Kurtuluş Savaşında Şebinkarahisar'lılar'ın üstün gayret ve fedakarlıkları her türlü takdirin üstündedir. 1919 yılında Erzurum'da toplanan kongreye Şebinkarahisar'ı temsilen Dr. Cemil ŞENCAN delege olarak katılmıştır. 1920 yılında ilçede Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Şurası kurulmuştur. Cemiyet bu dönemde dış tahriklerle, şımarık Ermeni ve Rum çetelerinin mezalimlerinin büyümesine engel olmuştur. Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonra, 1923 yılında livaların il yapılmasına karar verilmiş, bu karar neticesinde o günlerde liva olan Şebinkarahisar da il yapılmıştır. Aynı yıl içinde 10.alay Şebinkarahisar'a intikal ettirilmiştir.10. Alayın intikali ile birlikte şehrin ekonomik ve sosyal yaşantısında büyük bir canlılık meydana gelmiştir. 10 yıl süre ile il durumunu muhafaza eden Şebinkarahisar 2197 Sayılı Kanunla 1933 yılında ilçe statüsüne getirilmiştir.Halen Şebinkarahisar'ın il olma arzusu sürmekte olup, bunu kazanılmış bir hak olarak görmektedirler. Alışılmış yurt gezilerine devam eden Atatürk, Erzurum'da bir deprem olması dolayısı ile Erzuruma gitmiş , dönüşte Şebinkarahisarlı halkın daveti üzerine 11 Ekim 1924 Cumartesi günü Erzincan'dan hareket ederek gece oldukça geç vakitlerde Şebinkarahisar'a gelmiştir. Atatürk'ü Vali Abdurrahman Bey ile Belediye Reisi Rıza Bey, Suşehrinde karşılamışlar, oradan birlikte şehre girmişlerdir. Atatürk Şebinkarahisar'a girişinde top atışlarıyla ve coşkulu bir kalabalık tarafından sevgi gösterileri ile karşılanmış, sokaklar ve kale meşalelerle donatılmıştır. Ertesi gün 12 Ekim 1924 pazar günü belediye başkanlığı, Halk Fırkası başkanlığı, Türk ocağını, alay komutanlığını ve ortaokulu ziyaret ederek ortaokul merdivenlerinde birer hatıra fotoğrafı çektirmiştir. Türk Ocağını ziyaretinde, ocağın imkansızlığı karşısında kendisinden özür dilenmiş, Atatürk burada yaptığı konuşmada: "Ben bu şehri çok beğendim. Sevgimin temadisine alem olmak üzere Şark-ı Karahisar adını Şebinkarahisar olarak tashihini teklif ediyorum.Şab'ı başta olmak üzere Fatih Sultan Mehmet Hanların otağ kurduğu bu topraklar içinde daha neler varsa ele alınmak, tarihen olduğu kadar da iktisaden de bu şehri ileri götürmek vazifemiz olmalıdır. Sürekli yangınlar görmüşsünüz, Memleketiniz bir harabeye dönmüş fakat esef etmeyin, şu tek gözlü mütevazi ocağınızda derin bir samimiyet ,geniş ve anlayışlı bir kültür buldum. Kalkınacaksınız, mes'ut olacaksınız. Türk ocakları dekorlarla ölçülemez. Türk'ün bu şan ocakları sönmez alevlerle ilelebet tütecektir ve bu harebeler bir gün birer mamureler haline gelecektir." diyerek ocak defterini imzalamış ve deftere şunları yazmıştır:"Türk Ocağı Türk'ün has ocağı, varlık ve birlik ocağı; Yüksek alevlerle tütsün, muhitine nur saçsın. Yaşasın ve yaşatsın"Reis-î Cumhur Gazi Mustafa Kemal, Şebinkarahisar vilayetindeki incelemelerini tamamladıktan sonra, 12 Ekim 1924 tarihinde akşama doğru milletvekili Ali Sururi Bey ve heyeti ile birlikte, Şebinkarahisar vilayetinden Ankara'ya hareket etmiştir. Atatürk'ün misafir edildiği ev halen müze olarak hatıralarıyla birlikte yaşatılnaktadır. Ermeni İsyanı 1895 yılı itibarıyla Şebinkarahisar merkez nüfusunun üçte bir kadarı Ermenilerden oluşmaktadır. 1901 yılında kentte 332 erkek ve 105 kız öğrencinin okuduğu iki Ermeni okulu mevcuttu. Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnak) partisinin liderlerinden olan Andranik Ozanyan Şebinkarahisar doğumlu idi. I. Dünya Savaşı sırasında Şebinkarahisar Ermenileri tehcir (mecburi göç) kararına direnmeye karar vererek kadın ve çocuklarıyla birlikte kaleye sığınmıştır. 25 gün süren isyan sırasındaki saldırılarda Türk askeri kuvvetlerinden ikisi subay olmak üzere 84 ölü, 140 yaralı ve Müslüman halktan 30 ölü ve 20 yaralı olmuştur. Nüfus Kaynakça Kaymakamlık Dış bağlantılar Kaymakamlık Sitesi Belediye Sitesi

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Şebinkarahisar

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi