Şevki Bektöre

bullvar_katip · 28 Mayıs 2024

Şevki Bektöre ( Шевкъий Бектёре), Kırım Tatarı asıllı şair, eğitimci, akademisyen ve aktivist. Hayatı Şevki Bektöre, 1888 yılında Kırım Tatarı bir ailenin ikinci kuşak bireyi olarak Romanya'nın Dobruca bölgesindeki Kavlaklar (günümüzdeki ismiyle 'ye bağlı) köyünde doğdu. Henüz 5 yaşındayken ailesiyle Türkiye'ye göç ederek, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinin Karakaya köyüne taşındılar. İlkokulu Eskişehir'de bitirdikten sonra geldiği İstanbul'da birçok Kırım Tatarı ile tanıştı. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde eğitim gördü. Burada tanıdığı Kırım Tatarları aracılığıyla katıldığı Kırım Tatar Talebe Cemiyeti'nin aktif bir üyesi oldu. Tutuklanması Bektöre, Kırım Tatarları için özel olarak düzenlenmiş ilk Arap kökenli alfabe taslağını hazırladı ve Kırım Tatarcası ve Türkmence ders kitaplarını yazdı. Kırım, Kafkasya ve Orta Asya'da Türkmenistan SSC'nde görev yapmış olan Bektöre 18 Mart 1932 tarihinde “Gizli Türkmen Millî Örgütü'ne üye olmak” suçlamasıyla tutuklandı. KGB'nin öncülü olan NKVD'nin Devlet Siyasi Direktörlüğü (OGPU) birimi tarafından tutuklandı. 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı ve Özbekistan'daki tarım çalışma kamplarına, önce Zarafşan'a, sonra Taşkent yakınlarındaki Zengi-Ata'ya gönderildi. Yetişkin hayatının büyük bölümünü Josef Stalin döneminin gulaglarında geçirdi. 1948'deki savaştan sonra serbest bırakılmış görünse de, Özbekistan'ın Yangiyul şehrinde yerleşti ve pasaport talebi için yetkililere mektup yazmaya başladı. 17 Aralık 1948'de Sibirya'nın Krasnoyarsk kentinin kuzeyindeki Yenisey Nehri üzerinde Bolşaya Murta kasabasına hayatını sürdürürken "tehlikeli bir insan olmak" suçundan sorumlu tutuldu. Burada bir tuğla kooperatifinde bekçi olarak çalıştı. Daha sonra atları ve inekleri gütmeye başladı ve sepet dokumacılığı yaptı. Serbest kalışı Stalin'in ölümünden sonraki görece yumuşama döneminde, 1957 yılında Kruşçev tarafından afla serbest bırakıldı ve ailesinin bulunduğu Türkiye'ye göç edebildi. 1960 yılında Türkiye'deki Kırım Tatar Millî Hareketi başkanı seçildi. Ölümü ve anıları Bektöre, 18 Aralık 1961 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti. Cenazesi Edirnekapı'ya gömüldü. Eserleri Saadet Bektöre tarafından kaydedilmiş ve Eroğlu Matbaası tarafından 1965 yılında "Volga Kızıl Akarken" başlığı ile yayınlanmıştır. Eserleri Kaynakça Kategori:1888 doğumlular Kategori:1961 yılında ölenler Kategori:Kırım Tatarı yazarlar Kategori:Türkiye'deki Rumen göçmenler Kategori:Balkan Savaşları'nda Osmanlılar Kategori:I. Dünya Savaşı'nda kişiler Kategori:Kırım Tatarı şairler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Şevki Bektöre

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi