Sıtkı Koçman

bullvar_katip · 21 Mayıs 2024

Sıtkı Davut Koçman, (d. 13 Kasım 1912, İstanbul - ö. 15 Ekim 2005, Zürih), Türk iş adamı, sanayici ve hayırsever. Madencilik, otomotiv, tavukçuluk, yem, ilaç sanayi sektörlerinde çalışmıştır. Muğla Üniversitesi’ne verdiği destekten ötürü "Muğla'nın Babası" olarak tanınır. Sıtkı Davut Koçman, 13 Kasım 1912'de İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde doğmuştur. Babası Atatürk'ün sınıf arkadaşı Jandarma generali Kuruşcuoğlu Ali Kemâl Bey; annesi de saray doktorlarından Albay İsmail Hakkı Bey'in kızı Behice Hanım'dır. İlkokula Beşiktaş Şems-i Mekâtib'de başlayan Sıtkı Davut Koçman, babasının Atatürk ile anlaşarak Amasya Jandarma Komutanlığına tayin olunması üzerine 22 Şubat 1919'da Amasya'ya geçmiş; ilk ve orta öğrenimini burada tamamlamıştır. 1923 yılında Kastamonu Lisesine yatılı öğrenci olarak başlayan Sıtkı Davut Koçman, 1926-1927 öğretim yılında sınavla Zonguldak Maden Yüksek Mühendisliği Mektebi'ne girmiş ve bu okuldan 1930-1931 öğretim yılında birincilikle mezun olmuştur. Sıtkı Davut Koçman, 1932-1939 yılları arasında Türkiye'deki krom madenlerini bulan ve işleten ilk firma olan İngiliz Stanley Paterson firmasının Göcek İşletmelerinde müdürlük ve mühendislik görevlerini yürütmüştür. 1935-1936 yıllarında Çorlu İstihkâm Taburunda Yedek Subay olarak askerlik görevini yapan Sıtkı Davut Koçman, 22 Mayıs 1937 tarihinde Tümgeneral Nazif Kayacık’ın kızı Fatma Mefharet Hanım ile evlenmiştir. Göcek işletmesinin kapanması üzerine İstanbul'a gelen Koçman, 1940'ta bir nakliyat ve bir ithalat-ihracat şirketi kurarak ticarî hayata atılmıştır. 1941-1945 yıllarında Bursa’da ihtiyat yedek subaylığı yapan Koçman, dönüşünde taahhüt işlerine yönelmiştir. İlk olarak bakırın erimesi için gerekli olan çakmak taşı bulunamadığından kapanmış bulunan Ergani Bakır İşletmeleri'ne, çakmak taşı çıkarma ve nakletme işine girmiştir. 1943-1947 arasında Zonguldak Kömür İşletmeleri'ne maden direği temini ve nakliyesi işini üstlenmiştir. 1948'de Erzurum-Horasan demiryolu inşaatını taşeron olarak yapmıştır. Ayrıca bu yıla kadar çalışmayan krom madenlerinin, Hükûmetin kararıyla işletmeye açılması üzerine, Fethiye Karakaklık krom madeninin işletmesini almış; ama sahile indirilen cevherlerin, gemi bulunmadığı için, sağlıklı biçimde ihracı mümkün olmamıştır. Bunun üzerine Alman Krupp firması ile 1949'dan itibaren gerçekleştirilen mümessillik ve krom anlaşması sonucu Krupp, İran'dan almakta olduğu krom madenlerinin tamamını Türkiye'den almayı ve karşılığında, Koçman'a gemi yapmayı kabul etmiş; ancak o tarihlerde hükûmetçe yasaklanmış olan ticarette takas işlemine daha sonra Başbakan Adnan Menderes Hükûmeti tarafından verilen izin üzerine Türkiye nakliye gemilerine kavuşmuş ve böylece 1952'de Koçtuğ Denizcilik ve Ticaret A.Ş. kurulmuştur. Sıtkı Davut Koçman, 1952'den itibaren peş peşe Köyceğiz Kromları A.Ş., Bursa Toros Kromları A.Ş. ve Kıyra Kromları Ltd. Şti.'lerini kurmuştur. Sıtkı Davut Koçman'ın Türk sanayiindeki asıl büyük atılımı otomotiv sektöründedir. O, 1957'de İngilizlerle ortak olarak İzmir'de BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ni ve tesislerini kurmuştur. Bu tesisler, Türkiye'de ilk kurulan entegre otomotiv üretim tesisidir. Burada ilk defa dizel oto-motor dökümhanesi kurulmuş ve ilk dizel motoru üretilmiştir. Ayrıca otomobil, kamyon, kamyonet ve traktör imalatı gerçekleştirilmiştir. Bu alandaki başarısı nedeniyle 1973'te İngiliz Kraliçesi II. Elizabeth tarafından Liyakat Nişanı verilmiştir. 1960 yılından itibaren tavukçuluk sektörüne öncülük eden Koçman, İsrail Yavne Kibutzu ile ortak Güneşli Tavuk Çiftliğini ve Türkiye'de paketlenmiş, mamul ve yarı mamul tavuk etini tanıtarak yaygınlaştıran Bandırma Banvit A.Ş.'ni; yine İsrail Habic firması ile ortak fennî tavuk yemi üreten İstanbul'da Topkapı Yem Sanayi A.Ş.; Bandırma'da Banvit Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.; Bursa'da Bursa Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.; Bolu'da Bolu Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.'ni kurmuştur. Bugün bunlardan Bandırma ve Bursa tesisleri faaldir. Sıtkı Davut Koçman, tavukçuluk yanında Türkiye'de yine ilk olarak kanatlı hayvanlar için ilâç üretimine de girmiş ve İsrail Habic firması sahibi Dr. Benthovim ile ortak Topkapı Kimya İlâç Sanayii A.Ş. (TOPKİM)'i kurmuştur. Daha sonra ziraî ilaç alanında Topkapı Agrokim A.Ş. ile beşerî ilaç alanında da Med İlâç A.Ş.'ni; Sabancı grubu ile otomotiv yan sanayi mamulleri için Akkardan-Sa; Koç grubu ile de kamyon jantı üretimi yapan Tekersan A.Ş.'yi kurmuştur. Eğitim alanına büyük önem veren Sıtkı Davut Koçman, 1932 yılından başlayarak Türkiye'nin pek çok il ve ilçesinde okul, hastahane, sağlık ocağı ve benzeri kurumları yaptırıp hizmete sunmuş; verdiği burslarla pek çok gencin üniversite ve hatta yurt dışı öğrenimlerini tamamlamalarını sağlamıştır. Bu arada Muğla Üniversitesini himayesine alan Sıtkı Davut Koçman, 80.000 m2'yi aşan kapalı alanlı bir yapılaşmayı gerçekleştirmiştir. Bakanlar Kurulu tarafından 2000 yılında Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirilen Sıtkı Davut Koçman’a Muğla Üniversitesi tarafından 2000 yılında "Fahrî Doktor" unvanı verilmiştir. Sıtkı Koçman, 15 Ekim 2005’te Zürih’te hayatını kaybetmiş, İstanbul’da Feriköy mezarlığına gömülmüştür. Okşan Perese ve eski TÜSİAD Başkanlarından Ali Koçman’ın babasıdır. Dış bağlantılar

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

Kaynakça Kategori:1912 doğumlular Kategori:2005 yılında ölenler Kategori:20. yüzyıl Türk iş insanları Kategori:21. yüzyıl Türk iş insanları Kategori:Türk maden mühendisleri Kategori:Liyakat Nişanı (Birleşik Krallık) Kategori:Beşiktaş doğumlular Kategori:Feriköy Mezarlığı'na defnedilenler Kategori:Zürih'te ölenler Kategori:Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası sahipleri

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Sıtkı Koçman

bullvar_katip

Administrator

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi