Sözlükbilim

[bullvar_katip]

Sözlükbilim, leksikografi veya sözlükçülük, sözlüklerin düzenlenmesi, derlenmesi veya yazılması işine veya bu sanata verilen isim olmakla birlikte, teorik olarak sözlükbilim bir dil sözlüğündeki kelimelerin dizilimsel ve pragmatik ilişkilerini inceleyen, sözlüklerde birbirleri ile ilgili bilgilerin veya bileşenlerin ya da yapıların teorilerini geliştiren, belirli durumlar için kullanıcılar tarafından ihtiyaç duyulan bilgileri düzenleyen ve basılı veya elektronik sözlüklere veri ekleyerek kullanıcılar tarafından erişilmesini sağlayan, tüm bunları semantik açıdan açıklayarak bilimsel olarak tarif eden bir bilim dalıdır . Bazen bu bilim dalı "metaleksikografi" olarak da isimlendirilebilir. Ayrıca bu bilim ile uğraşan kişilere de "leksikograf" (leksikolog) veya "sözlükbilimci" ya da "sözlükçü" adı verilir. Sözlükbilimciler veya leksikograflar, genel olarak bir dilin tanımlanmasına yarayan sözlüklerin tasarımını, derlemesini, kullanımının nasıl olacağını ve tüm bunların değerlendirmesini yaparlar. Bu tür sözlüklere genel sözlük veya LGP (Genel Amaçlı Dil) sözlüğü adı verilir. Bir veya daha fazla konuda uzmanlaşmış olan leksikograflar örneğin yasal sözlükler gibi ihtisas gerektiren sözlüklerin tasarımını, derlemesini, kullanımının nasıl olacağını ve tüm bunların değerlendirmesini yaparlar (örn. Nielsen 1994). Bu tür sözlüklere ise LSP (Dile Özel Amaçlar) sözlüğü adı verilir. Ayrıca bu tür sözlükler tek bir alana özel veya alt alanlarını içeren sözlükler olabilir. Sözlükbilim terimi üzerinde günümüzde bazı anlaşmazlıklar bulunmaktadır. Teorik olarak bazıları sözlükbilim ile sözcükbilimi eş anlamlı olarak kullanırlarken, bazıları sözlükbilimi belirli bir dildeki kelime envanteri ile ilgili bilim dalı olarak yorumlarlar. Günümüzde sözlükbilim yaygın bir biçimde kendi başına disipline bir bilim dalı değil de, leksikografi eğitimi için kullanılan başlıca sözlüklerde (örneğin Bergenholtz/Nielsen/Tarp 2009 gibi) olduğu gibi, uygulamalı dilbiliminin bir alt dalı olarak kabul edilmektedir. Etimoloji Leksikografi Yunanca "λεξικόν" (lexicon) kelimesinden türetilen "λεξικογράφος" (lexikographos), "lexicographer",, neut ile "λέξις" (lexis) kelimesinden türetilen "λεξικός" (lexikos), "kelimeler" veya benzer anlamdaki , "konuşma", "kelime", (sırasıyla "λέγω" – lego, "söylemek", "konuşmak") + "γράφω" (grapho), "çizmek, kazımak, yazmak". kelimelerinden türemiş ve 1860 yılında İngilizce'ye kazandırılmıştır. Ayrıca bakınız Leksikograflar listesi Sözcükbilim Lûgat Vocabulary Ansiklopedik sözlük Çeviri sözlüğü Tek dilli öğrenci sözlüğü Özel sözlük Sözlük Deyim sözlüğü Terminoloji Kaynakça Dış bağlantılar Uluslararası Sözlükbilim dergisi Topluluklar: Sözlükbilimciler merkeziSözlükbilimciler merkezi sürümü Kuzey Amerika Sözlükbilimciler Derneği Euralex – Avrupa Sözlükbilimciler Derneği Afrilex – Afrika Sözlükbilimciler Derneği Australex – Avustralya Sözlükbilimciler Derneği İskandinav ülkeleri Sözlükbilimciler Derneği Asialex – Asya Sözlükbilimciler Derneği Kategori:Sözcükbilim Kategori:Uygulamalı dilbilim Kategori:Kelime anlamı anlam ayrımı