Spektroskopi

[bullvar_katip]

küçükresim|sağ|300px|Üçgen prizmadan geçerek ayrışan bir ışık demetini gösteren animasyon. Spektroskopi (tayf bilimi) en çok tanınan hâli ile maddenin özelliklerinin, soğrulan ve salınan parçacıklar, ışık, veya ses aracılığı ile incelenmesidir. Ancak tayf biliminin esası bu değildir; çünkü tayf bilimi ne kimyasal analize mahkûmdur, ne de kimyasal analizin tamamı tayfsal analizden oluşmaktadır. Sonuçta tayf bilimi fizik/fotonik/optik bazlı teknikler bütünüdür ve uygun düştüğü her yerde kullanılmaktadır; örneğin astrofizikte kullanılmaktadır, ancak maksadın kimyasal analiz olması zorunlu değildir. Tayf bilimi ayrıca ışık ile maddenin etkileşiminin incelenmesi olarak da tanımlanabilir. Tayf bilimi, analitik kimyada ve moleküler biyolojide maddelerin ışık aracılığı ile tanımlanmaları amacıyla kullanılmaktadır. Tarihsel olarak sadece görünür ışık kullanılırken, günümüzde yeni yöntemler de kullanılmaktadır. Tayf analiz yöntemlerinde örnek üzerine bir uyarıcı tanecik gönderilir ve örneğin bu uyarıcı taneciğe (elektron, nötron, proton, atom, molekül, gibi) karşı davranışı ölçülür. Bunlar dışında, elektromanyetik olan ve olmayan ışınım da kullanılmaktadır (mikrodalgalar, radyo dalgaları, X ışınları, gibi). Tayfsal yöntemlerde maddenin elektromanyetik radyasyonu yayması, soğurması, saçması, saptırması, genel olarak maddenin elektromanyetik radyasyonla etkileşimi ve bu etkileşimin sonuçları analitik amaçlara dönük olarak incelenir. Tayf bilimi, gökbilim, kimya, malzeme bilimi ve fizik alanlarında yoğun olarak kullanılan bir yöntemdir. Spektroskopi çeşitleri Optik tayf bilimi Kızılötesi (infrared) tayf bilimi Morötesi (görünür, ultraviole) tayf bilimi Raman tayfı Elektron Spin Rezonans (veya Elektron Paramanyetik Rezonans) tayfı Nükleer Manyetik Rezonans Tayf Bilimi (NMR Spektroskopisi) Kütle Tayfı Elektrokimyasal Empedans Tayfı (EIS) Atomik Salma Tayfı Mössbauer Tayfı