Stepan Maynagaşev

[bullvar_katip]

Stepan Maynagaşev (Rusça: Майнагашев, Степан Дмитриевич / Stepan Dimitrioğlu Maynagaşev) (1886 — Nisan 1920), Hakas kökenli Türkologdur. Rus İmparatorluğunda etnograf, Hakasça'nın edebi dilinin oluşturucusu, Hakas alfabesinin kurucusu, toplumcu, halkçı siyasi aktivisttir. Biyografi küçükresim|sağ|Hakas çocukları, S.D. Maynagaşev tarafından 1886 yılında Ashıs Bozkır Belediye Şurasına bağlı olan İresov köyünde (Hakasça: İres aal) doğmuştur. Maynagaşev'in silsilesi(Hakasça: сӧӧк / söök) — Hakas Türklerinin içinde Sagay(сағай) Türklerinin alt etnik topluluğu olan Tomlar (томнар) aşiretindendir . 1906—1907 yılları— Krasnoyarsk Ruhban Okulu çalışmalarında 1907—1910 — Ashıs azınlıktaki yerli uluslar meclisinde görevli 1910—1911 — Tomsk Üniversitesinde öğrenci Orta ve Doğu Asya'yı Araştırma Komitesi'nin talimatıyla 1913-1914 yıllarında Hakasya'ya araştırma seyahatlerinde bulundu. Ziyaretinin amacı ise Hakas diyalektlerini öğrenmekti. Seyahatinin sonuçları Orta ve Doğu Asya'yı Araştırma Komitesi tarafından yayımlandı. Stepan Maynagaşev Hakas Türklerinin “şamanistik” uygulamalarını, geleneksel yaşam tarzlarını yazıya geçirip Hakas Türklerinin geleneklerinin yok olmasını engellemiş, ayrıca derlenen bu malzemeler sayesinde genel olarak Türk kültürüne hizmet etmişlerdir. Maynagaşev, 34 yaşında kurşuna dizilerek öldürülmüştür. Hakasça'nın ağzı çalışmalarında önemli kayıtlar almıştır. Önemli eserleri İz materialov po şamanstvu u sagaytsev i sosednih plemyon. // Jivaya starina. — Vıpusk III—IV. — Petrograd, 1913. Borba s şamanstvom v Minusinskom kraye. // «Sibir», 20 dekabrya, 1913. Otçyot po poyezdke k turetskim plemenam dolinı reki Abakan letom 1913 goda // İzvestiya russkogo komiteta dlya izuçeniya Sredney i Vostoçnoy Azii v istoriçeskom, arheologiçeskom i etnografiçeskom otnoşeniyah. — Seriya II, No 3. — Petrograd, 1914. Otçyot po poyezdke k turetskim plemenam Minusinskogo i Açinskogo uyezdov Eniseyskoy gub. letom 1914 goda S. D. Maynagaşeva // Tam je. S. 117—128. Oçerednıe itogi pozemelnogo ustroystva inorodtsev Minusinskogo uyezda // «Minusinskiy listok», 24 maya, 1914. Skazka о kupeçeskom sıne i boyarskom sıne // Jivaya starina. Prilojenie No 3, Petrograd, 1915. S. 45—50. Pesnya duhu ognya // «Minusinskiy listok», 1 marta, 1915. Zagrobnaya jizn po predstavleniyu turetskih plemyon Minusinskogo kraya // İzvestiya Russkogo Geografiçeskogo obşçestva. / Jivaya starina. — Tom XXIV, Vıpusk 3. — Moskva, 1915. S. 275—292. K voprosu о sokraşçenii skotovodçeskogo hozyaystva Minusinskih inorodtsev // «Trud». — No 148, 1916. Jertvoprinoşenie Nebu u beltirov // Sbornik muzeya antropologii i etnografii. — Tom XIV, Vıpusk 3, Petrograd, 1916. S. 93—102. Melkiy kredit sredi inorodçeskogo naseleniya Minusinskogo kraya // «Trud», 14,16,19,21 iyunya, 1916. Maynagaşev hakkında çalışmalar Gladışevskiy А. N. Stepan Dmitrieviç Maynagaşev. 1886—1920: Oçerk jizni i deyatelnosti. Abakan, 1999 Gladışevskiy А. N. Uçenıy i obşçestvennıy deyatel S. D. Maynagaşev // Vest. HGU im. N. F. Katanova. Vıp. III. Ser.3. İstoriya. Pravo. — Abakan, 1997. — S. 27-31 Maynagaşev Stepan Dmitrieviç // Lyudi i sudbı. Biobibliografiçeskiy slovar vostokovedov — jertv politiçeskogo terrora v sovetskiy period (1917—1991). İzd. podgotovili Ya. V. Vasilkov, M. Yu. Sorokina. SPb.: Peterburgskoе Vostokovedenie, 2003. 496 s (Sotsialnaya istoriya oteçestvennoy nauki о Vostoke) Mamışeva Е. P. Obşçestvenno-politiçeskaya deyatelnost S. D. Maynagaşeva // Rossiya i Hakasiya: 290 let sovmestnogo razvitiya. — Abakan, 1998. — S. 126—131 Kniga pamyati Respubliki Hakasiya. Abakan, 2000. S. 130. Şekşeev А. P. «Banditskoе dvijenie» i borba s nim na territorii Açinsko-Minusinskogo rayona // Ejegodnik İSAT HGU im. N. F. Katanova. Vıp. I. — Abakan, 1997. Kaynakça Dış bağlantılar Biyografisi Kategori:1886 doğumlular Kategori:1920 yılında ölenler Kategori:20. yüzyıl bilim insanları Kategori:Rus Türkologlar Kategori:Rus etnograflar Kategori:20. yüzyıl Rus bilim insanları Kategori:Hakas yazarlar