Suriye İç Savaşı sırasında Suriye-Türkiye sınırındaki çatışmalar

bullvar_katip · 27 Mayıs 2024

[[Dosya:Haziran 2012 vurulan Türk uçağının rotası.png|küçükresim|sağ|300px|Türkiye - Suriye sınırı]] Türkiye-Suriye Krizi, 2011 yılının Mart ayında, Suriye İç Savaşı'nın başlamasıyla birlikte, Türkiye ile Suriye arasında yaşanan, askeri ve siyasi gerilimler, çatışmalar dizisidir. Arka plan Suriye İç Savaşı'nın başlaması ile birlikte iki ülke arasında siyasi gerilim yaşanmaya başlanmıştır. Krizi büyüten en önemli etkenler ise sınır ihlalleri ve Türkiye tarafına düşen mermilerdir. Sınıra yakın birçok Türk köyüne mermi ve havan topu düşmüştür. 5 sivil bu nedenle ölmüştür ve 10 sivil de yaralanmıştır. Bu olaylar üzerine Türkiye, 4 Ekim 2012 tarihinde Suriye'ye ateş açmış ve 34 Suriye askerini öldürmüştür. Kriz günümüzde devam etmektedir. [[Dosya:Turkey-syria.svg|küçükresim|sağ|300px|Haritada Türkiye (turuncu) ve Suriye (yeşil)]] Olaylar İlk gerginlikler Suriye'de iç karışıklıkların çıkmasıyla birlikte, Türkiye hükûmeti Suriye yönetimini birçok kez uyarmıştır. Türkiye, çatışmaların şiddetlenmesi ile birlikte siyasi, ekonomik ve lojistik açıdan Suriye muhalefeti'ni desteklemiştir. [[Dosya:Syrian refugee camp on theTurkish border.jpg|300px|küçükresim|sağ|Hatay'da mülteci kampı]] Mülteciler Suriye İç Savaşı sırasında milyonlarca Suriyeli mülteci (sivil ve direnişçi) Türkiye'ye sığınmıştır. Günümüzde 3 milyon 649 bin 750 mülteci Türkiye'deki kamplara sığınmıştır. 10 Mart 2016 tarihinde Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan Türkiye'deki Suriyeli göçmen sayısını 2 milyon 733 bin 784 olarak açıklamıştır. Bölgedeki karışıklık güvenlik önlemlerini arttırmıştır. Halen mülteci akınları sürmektedir. Türkiye bu göç dalgasını durdurmak için Suriye'ye bazı açıklama ve uyarılarda, diplomatik çabalarda bulunmuştur. [[Dosya

hantom.68-0342.arp.jpg|300px|küçükresim|sağ|F-4 savaş uçağı (TSK)]] Türkiye uçağının düşürülmesi Malatya Erhaç 7. Ana Jet Üs Komutanlığı'nda konuşlu 173. Filo'ya ait RF-4E Phantom model uçak tek başına, silahsız ve tanıtma sistemi açık olduğu halde sınır ihlali gerekçesi ile Suriye tarafından ihtarsız olarak düşürülmüştür. Mevcut ve yeni radar sistemlerinin test edilmesi maksadı ile havalanan uçak, Hatay'ın güneyinde, Suriye'nin Lazkiye kentinin 8 mil açığına düştü. Uçağın radar ekranından kaybolması ve telsiz bağlantısının kesilmesinin ardından Türkiye ve Suriye Sahil Güvenlik birimleri ile müşterek arama ve kurtarma çalışması yapıldı. Türk Donanması'na ait TCG Çeşme ve ABD'ye ait Nautilius gemilerinin, uzun süren arama çalışmaları neticesinde 5 Temmuz'da deniz seviyesinin, bin 260 metre altında ve içerisinde; Hava Pilot Teğmen Hasan Hüseyin Aksoy ve Hava Pilot Yüzbaşı Gökhan Ertan'ın naaşlarının bulunduğu uçak enkazına ulaşıldı. Sınır ihlalleri ve Türkiye'ye düşen mermiler Özgür Suriye Ordusu ile Suriye Ordusu arasında devam eden çatışmalar, zaman zaman Türkiye sınırına ulaşmıştır. Suriye askerleri sınırı zaman zaman geçmiştir. Bunun yanında bazı mermi ve toplar, Türkiye tarafına düşmüştür. Tüm bunlar üzerine TSK karşılık vermiştir. Türkiye, angajman kuralları çerçevesinde Suriye'ye anında sınırdaki topçu birlikleri ile karşılık verdi. Türk birlikleri, topun düştüğü günün gecesinde 4 sularında başlattıkları top atışını saat 6 sularında kesti. Ardından top atışı tekrarlandı. 34 Suriye askeri öldürüldü. NATO tepkisi ve dış destek Suriye'den atılan top mermisinin Akçakale'ye düşmesinin ardından Türkiye'nin çağrısı üzerine olağanüstü toplanan NATO Konseyi, saldırıyı kınadı. Türkiye'nin yanında yer alacağını belirten NATO, Suriye rejimini uluslararası hukuku bir kez daha ihlal etmemesi için uyardı. ABD ve NATO'ya üye olmayan birçok ülkeden de Türkiye'ye destek geldi. NATO, Türkiye Hükûmeti'nin talebi üzerine, Suriye sınırına patriot füzeleri yerleştirilmiştir, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin füze talebini resmi olarak bildirmesi öncesinde, Endonezya ziyareti sırasında konuyla ilgili bir soruya, NATO'dan sınıra füze talebimiz olmadı, iddialar asılsız. Bu füzeyi alma konusunda karar verecek merci biziz. Benim böyle bir şeyden haberim yok. Bu dışişleri kim. Böyle bir şeyden haberimiz yok. 'Sağır duymaz uydurur' cinsinden Reuters böyle bir haber yapıyor. Bizim böyle bir talebimiz olmamıştır açıklamasında bulunmuştur. İran ve Rusya hükûmetleri, sınıra füzenin yerleştirilmesine karşı çıkmıştır ve Türkiye'nin İsrail'in güvenliği için böyle bir talepte bulunduğunu açıklamıştır. TBMM Suriye Tezkeresi Türk hükûmeti böyle bir ihlalin tekrarlanması karşısında, ordu birliklerinin Suriye - Türkiye sınırını aşabilme ve Suriye'ye bir askerî müdahalede bulunma yetkisi vermiştir. 3 saat 20 dakika süren görüşmelerin ardından, tezkere 320 oyla kabul edildi. Tezkereye 129 ret oyu çıktı. Suriye uçağının düşürülmesi 11 Ekim 2012 tarihinde, Rusya'dan Suriye'ye giden yolcu uçağı, ABD'nin askeri kargo istihbaratıyla Ankara'nın Esenboğa Havalimanı'na indirildi. Rusya ve Suriye'den olaya tepki geldi. ABD ve Avrupa ülkeleri ise olay konusunda Türkiye'nin yanında oldukları mesajını verdi. Suriye'de Türk pilotlarının yakalandığı iddiası Suriye Hükûmeti, 31 Aralık 2012'de Suriye'de bulunan bir havaalanına muhalif silahlı güçlerle beraber Türk pilotlarının sızmaya çalıştığını ve yakalandığını duyurmuştur. Türk Hükûmeti, Dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu aracılığı ile haberlerin asılsız olduğunu ve Suriye'de esir bulunan herhangi bir Türk askerinin olmadığını duyurdu. Genelkurmay Başkanlığı ise haberin asılsız olduğunu web sayfası üzerinden duyurmuştur. 4 Ocak 2013'te CHP Aydın Milletvekili Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne bir soru önergesi sunmuş, Suriye'de yakalandığı iddia edilen biri yüzbaşı, üçü teğmen ve biri astsubay olan on Türk askerinin ismini vermiştir. Gaziantep'te bağ evinde patlama 24 Ocak 2013'te, Suriyeli muhalif bir grubun Gaziantep'te bulunan bir bağ evinde bomba imal ederken patlama olmuş, patlamada 3 Suriyeli muhalif yaralanmıştır. Cilvegözü Sınır Kapısı Saldırısı 12 Şubat 2013'te Özgür Suriye Ordusu kontrolündeki Türkiye-Suriye sınırında bulunan Cilvegözü Sınır Kapısı'nda gerçekleştirilen bombalı araç saldırısında, dördü Türk vatandaşı olmak üzere 14 kişi ölmüş, 30 kişi yaralanmıştır. Olay ardından Suriye Hükûmeti yetkilileri, bölgenin kontrolünün Özgür Suriye Ordusu'na ait olduğunu işaret ederek saldırıdan muhalifleri sorumlu tutmuş, muhalif Suriye Ulusal Konseyi Başkanı George Sabra ise saldırının Suriye Hükûmeti'nce yapıldığını iddia etmiştir. Olaydan bir ay sonra saldırı ile ilgisi olduğu düşünülen 8 kişi gözaltına alınmış, gözaltına alınanlar arasında 4'ü Suriye vatandaşı, biri Türk vatandaşı olmak üzere 5 kişi adliyeye sevk edilmiştir. İçişleri Bakanı Muammer Güler, zanlıların Suriye istihbaratı ve ordusu ile bağlantılarının olduğunu iddia etmiştir. Reyhanlı'daki patlamalar 11 Mayıs 2013'te, Reyhanlı'da belediye önünde iki bomba yüklü araç patladı. Hayatını kaybedenlerin sayısı 52 ve yarananların sayısı 100'dür. Saldırgan veya saldırganların kim olduğu bilinmiyor. Suriye'ye ait helikopterin düşürülmesi 16 Eylül 2013'te, Suriye'ye ait Mil Mi-17 helikopter sınır ihlali yaptığı gerekçesiyle Türk savaş uçakları tarafından düşürüldü. Suriye uçağının düşürülmesi 23 Mart 2014'te Hatay Valisi Mehmet Celalettin Lekesiz; hava sahası ihlali sebebiyle TSK kuvvetlerince düşürülen Suriye'ye ait MIG-23 tipi uçağın, Hatay'ın Yayladağı ilçesi, Keseb kasabasının batısına düştüğünü açıkladı. Olayın ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Suriye uçağı saat 12.15 civarı sınırımızı ihlal etti. F-16’larımız kalktı, bu uçağı vurdu. Başta Genelkurmay Başkanım olmak üzere Silahlı Kuvvetlerimizi, o şerefli pilotlarımızı, hava kuvvetlerimizi tebrik ediyorum." şeklinde açıklama yaptı. Doğan Haber Ajansı, uçağın pilotunun paraşütle uçaktan ayrıldığını ancak yerinin tespit edilemediğini söyledi. 2017 Nisan Türk Irak ve Suriye hava saldırıları 25 Nisan 2017 sabahında, Türk Hava Kuvvetleri'nin Suriye ve Irak'taki PKK ve YPG hedeflerini bombaladı. Saat 02:00 sularında Türk Hava Kuvvetleri uçakları Qarachok Dağı'ndaki YPG radyo istasyonu ve askeri üssünü bombalamaya başladı. Bu hava saldırısı sonucunda 12 YPJ militanı ve 8 YPG militanı öldü ve 20 militan yaralandı. Tepkiler Türkiye'nin çeşitli yerlerinde, aralarında Cumhuriyet Halk Partisi, Özgürlük ve Dayanışma Partisi, Türkiye Komünist Partisi, Halkevleri, Saadet Partisi, TGB'in de bulunduğu bazı sivil toplum örgütlerince Suriye ile gerilimden AKP Hükûmeti'ni sorumlu tutmuş, Türkiye'nin çeşitli yerlerinde muhtemel bir savaşa ve TBMM Suriye Tezkeresi'ne karşı gösteriler düzenlenmiştir. Türkiye'ye yönelik eleştiriler Türkiye, IŞİD'e destek vermekle veya iş birliği yapmakla özellikle YPG tarafından suçlanmaktadır. Gazeteci Patrick Cockburn'un iddiasına göre Türk istihbarat servisleri ile IŞİD arasında bir derece işbirliği olduğu yönünde güçlü kanıtlar bulunmaktadır fakat "ilişkinin tam niteliği bulanık kalmaktadır". Columbia Üniversitesi İnsan Hakları Araştırmaları Enstitüsü'nden David L. Phillips, Türkiye'nin IŞİD'e destek verdiğine dair iddiaları ve suçlamaları bir liste haline getirdi. Listede "askeri işbirliği ve silah transferlerinden lojistik desteğe, finansal yardım ve sağlık hizmetlerinin sağlanması" dahil çeşitli iddialar yer almaktadır. Bazı IŞİD savaşçıları ve komutanları, Türkiye'nin IŞİD'i desteklediğini dile getirmiştir. Türkiye'nin kendi içinde, IŞİD'in laik ve İslamcı kesimler arasındaki siyasi kutuplaşmayı arttıran neden olduğuna inanılıyor. Türkiye'nin bölge dışından gelen kişilerin topraklarına girmesine ve Suriye'de IŞİD'e katılmalarına olanak sağladığı iddia edilmiştir. Birçok İslamcı savaşçı Türkiye üzerinden Suriye'de savaşmak için geçerken, Türkiye bu savaşçılar için bir transit ülke olmakla suçlanmaktadır ve "Cihada Geçit Yolu" olarak anılmaktadır. Türk sınır devriye görevlilerinin az miktarda rüşvet karşılığında Suriye'ye geçenleri kasten göz ardı ettiği iddia edilmiştir. Sky News tarafından hazırlanan bir raporda Suriye'ye geçerek IŞİD'e katılmak isteyen yabancı İslamcıların pasaportlarının Türk devleti tarafından damgalandığını gösteren belgeler ortaya çıkarıldı. Bir IŞİD komutanı "Savaşın başında bize katılan savaşçıların çoğu Türkiye üzerinden geldi, ekipman ve malzemelerimiz de buna dahil" dedi ve IŞİD savaşçılarının Türk hastanelerinde tedavi gördüğünü de sözlerine ekledi. The Independent gazetesine konuşan bir IŞİD militanı, 2015 Tel Abyad harekatı sırasında Türkiye'nin örgüte çok destek verdiğini, sınırdaki güvenlik güçlerinin herhangi bir engeli olmaksızın çok sayıda silah ve mühimmat aldıklarını iddia etti. Kaynakça Kategori:Suriye-Türkiye ilişkileri Kategori

olitik krizler

Ara

Ara

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Suriye İç Savaşı sırasında Suriye-Türkiye sınırındaki çatışmalar

bullvar_katip

Administrator

Benzer konular

Tema özelleştirme sistemi

Tam ekran yada dar ekran

Izgara yada normal mod

Forum arkaplan resimleri

Sidebar blogunu kapat/aç

Yapışkan sidebar kapat/aç

Radius aç/kapat

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi