Sylvia Plath

[bullvar_katip]

Sylvia Plath (d. 27 Ekim 1932, Boston - ö. 11 Şubat 1963, Londra), Amerikalı şair ve yazar. Gizdökümcü şiir akımının en öne çıkan ismi olarak anılır. En bilinen eserleri yayımlanmış olan iki şiir koleksiyonu The Colossus and Other Poems (1960) ve Ariel (1965) ve ölümünden birkaç ay önce Victoria Lucas mahlasıyla yayımladığı yarı otobiyografik romanı Sırça Fanus'tur (1963). "The Collected Poems" adlı şiir koleksiyonu kitabı daha önce yayımlanmamış şiirlerle birlikte 1981 yılında, ölümünden sonra, basılmıştır. Plath, bu kitapla Pulitzer Ödülü'ne layık görülmüş ve ölümünden sonra bu ödülü alan 4. kişi olmuştur. Boston, Massachusetts'te doğan Plath Smith Üniversitesi'nden mezun olmuş ve Fullbright bursuyla gittiği Cambridge Üniversitesi'nde çalışmalarını sürdürmüştür. Çocukluğundan beri yazdığı pek çok şiirle erken yaşta oldukça beğeni toplayan Plath, üniversitede öğrenci dergisinde yayımladığı şiirler sayesine 1956 yılında evleneceği, kendisi gibi bir şair olan Ted Hughes ile tanışmıştır. Birlikte iki çocuk sahibi olan ikilinin oldukça çalkantılı olan ilişkisi 1962 yılında, Plath'ın ölümünden yaklaşık 6 ay kadar önce, Hughes'un Plath'ı başka bir şairle aldatmasıyla sonlanmıştır. Plath, annesine ve doktoruna yazdığı mektuplarda kocasından çok ağır fiziksel şiddet gördüğünü iddia etmiş, hatta bu yüzden neredeyse karnındaki bebeği düşürmüştür. Plath hayatının büyük bir bölümünü Psikoz ve manik-depresif bozukluk ile geçirmiştir. 11 Şubat 1963 tarihinde intihar yoluyla yaşamına son vermiştir. Hayatı 1932 yılında Alman bir baba ve ikinci dereceden Avusturyalı bir anneden, Massachusetts'te doğdu. Boston Üniversitesi, biyoloji bölümünde Profesör olan babası Otto Plath, bal arıları ile ilgili yazdığı kitap ve makaleleriyle ünlü bir bilim insanıydı. Otto Plath kendisinden yaşça küçük sayılabilecek yüksek lisans öğrencisiyle evlendi, Sylvia Plath henüz 8 yaşına giremeden, yüksek şeker ve buna bağlı olarak ayağının kesilmesi sonucu ortaya çıkan komplikasyon sebebiyle 1940 yılında öldü. Plath ilk şiirini 8 yaşında yayımladı. Plath, çocukluğundan ölene kadarki süre zarfında baba sevgisizliği, anne ilgisizliği sebebiyle hayatı boyunca ileri derecede manik-depresif bozuklukla boğuştu. 1950 yılında bursla girdiği Smith College'deki ikinci yılında ilk intihar girişimini gerçekleştirdi ve bir akıl hastanesine yatırıldı. 1955'te Smith College'den summa cum laude derece ile mezun oldu. Kazandığı Fulbright bursuyla Cambridge Üniversitesi'ne giderek çalışmalarını burada sürdürdü ve şiirlerini üniversitenin öğrenci gazetesi olan Varsity'de yayımladı. Plath burada 1956 yılında evleneceği İngiliz şair Ted Hughes'la tanıştı. Evliliklerinin ardından Boston'da yaşamaya başladılar. Plath, hamile kaldıktan sonra ise İngiltere'ye geri döndüler. Plath ve Hughes, Londra'da kısa süre yaşadıktan sonra North Tawton'a yerleştiler. Çiftin Sylvia'nın kıskançlık krizleriyle başlayan sorunları bu dönemde başladı ve ilk çocuklarının doğumundan kısa süre sonra Sylvia Plath Londra'ya geri dönerek boşanma işlemlerini başlattı. Günlüklerinde uzun uzun bebekleri ile zaman geçirmekten ya da kurabiye yapmaktan nasıl keyif aldığını anlattı. Sylvia Plath için gün sabah saat 04'te başlıyordu ve bebekleri ile ilgilenmeden önce kendisine ayırdığı 1-2 saat onun için çok değerliydi. Bu dönemde eşi Ted Hughes evden soğudu ve eşini aldatmaya başladı. Kiraladığı evin eskiden İngiliz şair William Butler Yeats'e ait olduğunu öğrenen Plath bunu iyi bir işaret olarak değerlendirdi. 1962-1963 kışı Plath için çok zor geçti. 11 Şubat 1963'te, ikinci kattaki odalarında uyumakta olan çocuklarının yanına süt ve kurabiye bıraktıktan sonra, odalarının kapısını da içeri gaz girmeyeceğinden emin olmak üzere bantlayarak kapattı ve mutfağa gitti. Fırını açıp harlanmasını beklerken birer birer uyku ilacı içti ve kafasını fırının içine sokarak intihar etti. İntiharıyla ilgili olarak kocası Ted Hughes eleştirilere maruz kaldı. Hughes yıllarca bu konuda konuşmadı. Daha sonra anılarını yayımladı. 1963 yılında daha 30 yaşındayken intihar eden Plath’ın hayatı, Oscarlı oyuncu Gwyneth Paltrow'un ünlü şairi canlandırdığı “Sylvia” filmine de aktarıldı. Plath’ın Türkçeye çevrilen eserleri arasında bulunan “Sırça Fanus” adlı romanı, birçok kişi tarafından ilk Amerikan feminist romanı olarak değerlendirilir. Sylvia Plath, The Colossusdaki (1960) sondan bir önceki şiir olan "Sculptor" (Heykeltıraş) şiirini Leonard Baskin'e ithaf etmiştir. PlathEn harlı alevlerin ortasında bile altın nilüfer yetişir. yazmaktadır. Eserleri Şiir The Colossus (1960) Ariel (1965) Crossing the Water (1971) Winter Trees (1972) The Collected Poems (1981) Lady Lazarus Düz yazı The Bell Jar (1963) Letters Home (1975) Johnny Panic and the Bible of Dreams (1977) The Journals of Sylvia Plath (1982) The Magic Mirror (1989) The Unabridged Journals of Sylvia Plath Çocuk kitapları The Red Book (1976) The It-Doesn't-Matter-Suit (1996) Collected Children's Stories (İngiltere, 2001) Mrs. Cherry's Kitchen (2001) Türkçeye çevrilen eserleri Ariel, 2014, (Kırmızı Kedi Yayınları) Johnny Panik ve Rüyaların Kutsal Kitabı, 2015, (Kırmızı Kedi Yayınları) Sırça Fanus, 2013, (Kırmızı Kedi Yayınları) Günlükler, 2013, (Kırmızı Kedi Yayınları) Üç Kadın, (Oğlak Yayıncılık) Suyu Geçiş (Artshop Yayıncılık) Mary Ventura ve Dokuzuncu Krallık, 2020. (Kırmızı Kedi Yayınları) Kaynakça Dış bağlantılar Peter K. Steinberg - A celebration, this is: A website for Sylvia Plath Kategori:1932 doğumlular Kategori:1963 yılında ölenler Kategori:20. yüzyıl Amerikalı şairleri Kategori:İntihar eden şairler Kategori:Londra'da intihar edenler Kategori:20. yüzyıl Amerikalı yazarları Kategoriulitzer Ödülü alan şairler Kategori:Amerikalı kadın yazarlar Kategori:Amerikalı şairler Kategoriulitzer Ödülü sahibi kadınlar Kategoriulitzer Ödülü sahipleri Kategori:Fulbright Programında öğrenim görenler Kategori:Amerikalı kadın şairler